Türkiye’deki Mühendislik Akademyasında Kadınlar ve Erkekler Hakkındaki Özcü Görüşler

Bu çalışma, Türkiye’deki mühendislik fakültelerindeki toplumsal cinsiyet temelli özcü tutum deneyimlerini betimlemeyi amaçlamaktadır. Çalışma, 9 kadın ve 6 erkek akademisyenle 2017 yılında yapılan yarı-yapılandırılmış görüşmelere dayanan fenomenolojik bir araştırmadır. Araştırma öznelerine ulaşmak için kartopu örneklemesi ve kolay ulaşılabilir durum örneklemesi birlikte kullanılmıştır. Verileri yorumlamak için betimsel analiz yapılmıştır. Sonuçlar, kadın akademisyenlerin hem kadınlığın genel yönleri hem de annelik, bedensel güç, otorite, sosyallik ve duygusallıkla ilgili olarak özcü görüşlerden acı çektiklerine işaret etmektedir. Bu çalışma, erkek egemen üniversitelere, öğretim üyeleri arasındaki toplumsal cinsiyet hakkındaki özcü varsayımları arayarak işe başlamalarının tavsiye edilebileceğini önermektedir.

Essentialist Views on Women and Men in Engineering Academia in Turkey

This study aims to describe experiences of gender essentialist attitudes in engineering faculties inTurkey. It is a phenomenological research based on semi-structured interviews made with 9 womenand 6 male academics in 2017. A mix of a snowballing sampling and convenience sampling wereused to reach the research subjects. Descriptive analysis was made to interpret the data. The resultsindicate that women academics suffer from essentialist views in relation to general aspects ofwomanhood as well as in relation to specific aspects such as motherhood, bodily strength, authority,sociality and emotionality. The results suggest that male dominated universities would be welladvised to begin by looking for essentialist presuppositions about gender among the members oftheir staff

PDF

___

Acar, F. (1983). Turkish women in academia: roles and careers. ODTÜ Gelişme Dergisi, 10(4), 409-446.
Acar, F. (1991). Women in academic science careers in Turkey. In V. Stolte-Heiskanen, F. Acar, N. Ananieva, & D. Gaudart (Eds.), Women in science, token women or gender equality (pp. 147-173). Oxford and New York: Berg.
Adak-Özçelik, N. & Cömertler, N. (2005). Türkiye’de akademide ve akademik yönetimde kadınlar. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 8(2), 5-22.
Adak, N. (2018). Akademide kadınlar: yükseköğrenime giriş ve kariyerde ilerleme. Akdeniz Kadın Çalışmaları ve Toplumsal Cinsiyet Dergisi, 1(1), 23-38.
Ardener, E. (1975). Belief and the problem of women. In S. Ardener (Ed.), Perceiving women (pp. 1-17). London: J. M. Dent and Sons Ltd.
Ayyıldız-Ünnü, N. A., Baybars, M. & Kesken, J. (2014). Türkiye’de kadınların üniversiteler bağlamında yetki ve karar verme mekanizmalarına katılımı. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 42, 121-133.
Biernacki P. & Waldorf, D. (1981). Snowball sampling problems and techniques of chain referral sampling. Sociological Methods and Research, 10(2), 141-163.
Birke, L. (2000). Biological essentialism. In L. Code (Ed.), Encyclopedia of feminist theories (pp. 46-47). Abingdon: Routledge.
Blaikie, N. (2009). Designing social research (2nd ed.). Cambridge: Polity Press.
Ergöl, Ş., Koç, G., Eroğlu, K. & Taşkın, L. (2012). Türkiye’de kadın araştırma görevlilerinin ev ve iş yaşamlarında karşılaştıkları Güçlükler. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 2(1), 43-49.
European Commission. (2013). She figures 2012: gender research and innovation. Luxembourg: Publications Office of the European Union. Retrieved from http://ec.europa.eu/research/sciencesociety/document_library/pdf_06/she-figures-2012_en.pdf
Firestone, S. (1970). The dialectic of sex. New York: Bantam Books.
Gönenç, I. M., Akgün, S., Bahar Özvarış, S. & Tunç, T. E. (2013). An analysis of the relationship between academic career and sex at Hacettepe University. Education and Science, 38(170), 166-178.
Grosz, E. (1989). Sexual difference and the problem of essentialism. Inscriptions, 5. Retrieved December 12, 2018 from https://culturalstudies.ucsc.edu/inscriptions/volume5/elizabeth-grosz/
Güvercin, G. & Nohl, A-M. (2015). Belgesel yöntem ile biyografik görüşmelerin yorumlanması. In F. N. Seggie & Y. Bayyurt (Eds.), Niteliksel araştırma yöntemleri (pp. 298- 322). Istanbul: Anı Yayıncılık.
Humm, M. (1995). The dictionary of feminist theory. Columbus, OH: Ohio State University Press.
Husu, L. (2001). On metaphors on the position of women in academia and science. Nordic Journal of Feminist and Gender Research, 9(3), 172-181.
Jones, J. M. & Lovejoy, F. H. (1980). Discrimination against women academics in Australian universities. Signs, 5(3), 518-526.
Köker, E. D. (1988). Türkiye’de kadın, eğitim ve siyaset, yüksek öğrenim kurumlarında kadının durumu üzerine bir inceleme. PhD diss. Ankara: Ankara Üniversitesi.
Lewin, A. Y. & Duchan, L. (1971). Women in academia. Science. New Series, 173(4000), 892-895.
Mathieu, N-C. (1978). Man-culture and woman-nature? Women’s Studies International Quarterly, 1(1), 55-65.
McCracken, G. (1988). The long interview. Newbury Park, CA: Sage.
Merriam, S. B. (2009). Qualitative research: a guide to design and implementation. San Francisco, CA: JosseyBass. Murphy, R. F. (1977). Man’s culture and woman’s nature. Annals of the New York Academy of Sciences, 293(1), 15-24.
Ortner, S. B. (1972). Is female to male as nature is to culture? Feminist Studies, 1(2), 5-31.
Özkanlı, Ö. & A. Korkmaz (2000a). Turkish women in academic life: attitude measurement towards gender discrimination in academic promotion and administration. Emerging Economies: Academy of Business Administrative Sciences 2000 International Conference Proceedings Book, St. Bonaventure University Publication, Prague, Czech Republic, 10-12 July 2000, p. 56.
Özkanlı, Ö., & Korkmaz, A. (2000b). Kadın akademisyenler. Ankara: Ankara Üniversitesi Yayını, no: 586.
Özkanlı, Ö., Bickley, M., Fyfe, S. & Lord, L. (2008). Attitudes and experiences of university academic leaders. Journal of Global Strategic Management, 2(1), 105-113.
Öztan, E. & Doğan, S. N. (2015). Akademinin cinsiyeti: Yıldiz Teknik Üniversitesi örneği üzerinden üniversite ve toplumsal cinsiyet. Çalısma ve Toplum, 46(3), 191-221.
Phillips, A. (2010). What’s wrong with essentialism? Distinktion: Scandinavian Journal of Social Theory, 11(1), 47-60.
Pilcher, J. & Whelehan, I. (2017). Key concepts in gender studies. 2 nd ed. London: Sage Publications.
Poyraz, B. (2013). Akademi kadınların cenneti mi?: Ankara üniversitesi örneği. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(2), 1-18.
Reinharz, S. (1992). Feminist methods in social research. New York: Oxford University Press.
Şentürk, İ. (2012). Üniversitede kadın olmak: Akademik örgütte toplumsal cinsiyet sorunu: nitel bir çalışma. Kadın/Woman 2000, 13(2), 13-46.
Tripp-Knowles, P. (1995). A review of the literature on barriers encountered by women in science academia. Resources for Feminist Research, 24(1-2), 28-34.
Yenilmez-İnce, M. (2016). Women in academia in Turkey: challenges and opportunities. Journal of Administrative Sciences, 14(28), 289-311.
Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.
Yıldız, S. (2018). Türkiye’de kadın akademisyen olmak. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 8(1), 29-40