Tuhfe-i Hattâtîn’de Hat Sanatını Ele Alan Şiirler

On sekizinci yüzyılda İstanbul’da yaşayan Müstakimzâde Süleyman Sâdeddin Efendi ömrünü ilmetahsis etmiş önemli bir şahsiyettir. Eserlerinden Tuhfe-i Hattâtîn, hattatları konu alan bir biyografikitabıdır. Çalışmanın amacı, Tuhfe-i Hattâtîn’de yer alan hattat şairlerin şiirlerini, özellikle “hat”tıele alan manzumelerini incelemektir. Böylelikle sanat, edebiyat, mimari, iktisat, düşünce, teolojive ahlak gibi çeşitli alanlardaki temsil edici eserlerin, İslam medeniyetinin kurucu kaynağı olanKur’an üzerinden nasıl sentezlendiğini, bu kaynağa yapılan atıfları, sanat dallarının birbirleriylekurdukları ilişkileri özellikle hat-şiir / hattat-şair bağlamında ele almaktır.

The Poems Including The Art of Calligraphy in Tuhfe-i Hattâtîn

Müstakimzade Süleyman Efendi was a very important person who lived in the18thcentury in Istanbul and devoted his life to science and indited many works. From his works, Tuhfe-i Hattâtîn will be the basis of our work which is a biography work mentions calligraphists. The aim of this study is to analyze Tuhfe-i Hattâtîn poets’ poems which are the symbols of their existence experience, and especially the ones includes “calligraphy” in their divans. Thus, this study aims to discuss how the presentive works in different fields like art, literature, architecture, economy, consideration, theology and morals were synthesized over Qur’an, the founder source of Islamic civilization, the citations to this source, and the relationship of art fields with one another especially in the context of calligraphy-poem/calligraphist-poet.

___

  • Alparslan, A. (2006). Müsenna. TDV İslam Ansiklopedisi (C. 32, ss. 87-88). İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı İslam Araştırmaları Merkezi.
  • Bilen, Y. (2010). Hat Sanatı Eğitim Ve Öğretiminde HocaTalebe Münasebeti. EKEV Akademi Dergisi, C. 14, S. 44, 127-137.
  • Derman, U. (1997). Hat. TDV İslam Ansiklopedisi (C.16, ss. 427-437). İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı İslam Araştırmaları Merkezi.
  • Derman, U. (1998). Hokka. TDV İslam Ansiklopedisi (C.18, ss. 216-218). İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı İslam Araştırmaları Merkezi.
  • Derman, U. (2001). Kalem. TDV İslam Ansiklopedisi (C.24, ss. 245-247). İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı İslam Araştırmaları Merkezi.
  • Derman, U. (2006). Mürekkep. TDV İslam Ansiklopedisi (C.32, ss. 46-47). İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı İslam Araştırmaları Merkezi.
  • Derman, U. (2012). Tuhfe-i Hattâtîn. TDV İslam Ansiklopedisi (C.41, ss. 351-353). İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı İslam Araştırmaları Merkezi.
  • Doğanay, A. (2014). Hattatlara Yeni Armağan: Müstakimzâde Süleyman Sa‘deddin Efendi’nin Yeni Harflerle Basılan Tuhfe-i Hattâtîn Adlı Eseri Üzerine. Dîvân Disiplinlerarası Çalışmalar Dergisi. C. 19, S. 17: 189-193.
  • Kınlı, S. (2007) Hat Ve Hattâtân’da Osmanlı Hattatları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Maramara Üniversitesi Türkiyat Çalışmaları Enstitüsü.
  • Müstakimzâde, Süleyman Sa’deddin Efendi. (2014).Tuhfe-i Hattâtîn. Mustafa Koç (Çev.). İstanbul: Klasik Yayınları.
  • Ocak, S. (2014). Müstakimzâde Süleyman Sadeddin’in Nakşibendiyye Tarikatının Usûl ve Adâbına Dair Görüşleri Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Çorum: Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Özgeriş, M. M. (2014). XVIII. Yüzyıl Divan Şiirinde Hat Malzemeleri. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, C. 3, S. 2, 167-193.
  • Özönder, H. (2003)Ansiklopedik Hat Ve Tezhip Sanatları Deyimleri, Terimleri Sözlüğü, Konya: Sebat Ofset Matbaacılık.
  • Şeylan, A. (2016). Müstakimzâde Süleymân Sâdeddîn’in Durûb-ı Emsâl Adlı Eserinin Işığında Atasözlerinin Târihî Seyri İle Eserdeki Atasözlerinin Tespiti Ve Tasnifi. Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. C. 9, S. 1: 72-101.
  • Yazır, M. B. (1972). Medeniyet Âleminde Yazı ve İslam Medeniyetinde Kalem Güzeli Cilt I, Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
  • Yazır, M. B. (1974).Medeniyet Âleminde Yazı ve İslam Medeniyetinde Kalem Güzeli Cilt II, Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.