Öğretmenlerin Okuldan Ayrılma Niyetlerinin Bir Yordayıcısı Olarak Kolektif Yeterlik

Kolektif yeterlik algısı, öğretmenlerin iş birliği ve dayanışma içerisinde başarılı olacaklarınainanmalarını sağlayan psikolojik bir etkide bulunmaktadır. Bu çalışmanın amacı kolektif yeterlikalgısı ve alt boyutlarının, öğretmenlerin çalıştıkları okuldan ayrılma niyetleri ile ilişkisini ortayakoymaktır. Bu araştırmada ilişkisel tarama deseni kullanılmıştır. Araştırma verileri, 2018–2019eğitim-öğretim yılında Hatay ilindeki devlet okullarında görevli n=214 öğretmenden toplanmıştır.Veriler, “Kişisel Bilgi Formu”, “Kolektif Öğretmen Yeterliği Ölçeği” ve “Okuldan Ayrılma NiyetiÖlçeği” aracılığıyla elde edilmiştir. Veri toplama araçları, araştırmacı tarafından öğretmenleredağıtılmış ve doldurulmuş formlar birkaç gün sonra araştırmacı tarafından alınmıştır. Regresyonanalizi sonuçlarına göre kolektif öğretmen yeterliğinin öğretmenlerin okuldan ayrılma niyetiniyordadığı bulunmuştur. Ayrıca kolektif öğretmen yeterliğinin alt boyutu olan öğretimstratejilerinin, okuldan ayrılma niyetini yordadığı ancak öğrenci disiplini alt boyutunun ise okuldanayrılma niyetini yordamadığı tespit edilmiştir. Okul yöneticilerinin, öğretmenlerin bireyselüretkenliklerini arttırmalarından ziyade okul ortamında kolektif güç algısını oluşturmalarıönerilmektedir.

Collective Efficacy as a Predictor of Teachers’ Intent to Leave School

Collective efficacy perception has a psychological effect providing the teachers to believe they will be successful in cooperation and solidarity. The aim of this study is to reveal the relationships between collective teacher efficacy and its sub-dimensions and teachers’ intent to leave school. In this research the relational screening model has been employed. The research data were gathered from n=214 teachers working at public schools in Hatay city in 2018-2019 academic year. Data were achieved by the means of “Teacher Information Form”, “Collective Teacher Efficacy Scale” and “Intent to Leave School”.Data collection tools were delivered to teachers and then filled forms were taken again by the researcher a few days later. In consequences of the regression analysis it has been found out that collective teacher efficacy predicts teachers’ intent to leave school. Furthermore,the instructional strategies which is a sub-dimension of collective teacher efficiency predicts intent to leave school, whereas the student discipline sub-dimension does not predict. It’s suggested that school administrators should constitute the perception of collective power rather than increase the reproductivity of teachers on an individual basis.

PDF

___

Arıkan, S. ve Çalışkan, S.C. (2013). Kolektif yeterlik üzerine yeni bağımsız değişken arayışları: Lider-üye etkileşiminin kolektif yeterlik üzerindeki etkisi üzerine bir araştırma. Türk Psikoloji Dergisi, 28 (71), 1-16
Balcı, A. (2016). Sosyal bilimlerde araştırma: Yöntem, teknik ve ilkeler. Ankara: Pegem Akademi. Bandura, A. (2002). Social cognitive theory in cultural context. Journal of Applied Psychology: An International Review, 51, 269–290.
Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: W. H. Freeman and Company.
Başaran, İ. E. (1982). Örgütsel davranış. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları.
Bolat, O. İ. (2011). Öz yeterlik ve tükenmişlik ilişkisi: Lider-üye etkileşiminin aracılık etkisi. Ege Akademik Bakış, 11(2), 255-266.
Bursalıoğlu, Z. (2015). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. Ankara: Pegem Akademi.
Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. V. ve Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Caprara, G.V., Barbaranelli, C., Steca, P.ve Malone, P.S. (2006). Teachers' self-efficacy beliefs as determinants of job satisfaction and students' academic achievement: A study at the school level. Journal of School Psychology, 44, 473–490.
Demir, S. (2018). Öz yeterliğin iş doyumu, örgütsel bağlılık, motivasyon ve işe sargınlıktaki rolü. Vrd International Eurasian Educational Research Congress, Antalya.
Demir, S. (2019). Etik iklim ve okuldan ayrılma niyeti arasındaki ilişki: Örgütsel bağlılığın aracılık rolü. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(3), 824-838. doi: 10.16986/HUJE.2018040551
DeRue, D. S., Hollenbeck, J., Ilgen, D. ve Feltz, D. (2010). Efficacy dispersion in teams: Moving beyond aggrement and aggregation. Personnel Psychology, 63, 1-40.
Duman, B., Göçen, G. ve Duran, V. (2013). İlköğretim öğretmenlerinin kolektif yeterlik düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Özel sayı (1), 144-155.
Eells, R. J. (2011). Meta-analysis of the relationship between collective teacher efficacy and student achivement. Unpublished doctoral thesis. Chicago: Loyola University.
Erdoğan, U. ve Dönmez, B. (2015). Kolektif öğretmen yeterliği ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 21(3), 345-366. doi: 10.14527/kuey.2015.013.
Evertson, C.M.ve Emmer, E.T. (2013). İlkokul öğretmenleri için sınıf yönetimi. A. Aypay(çev. ed.). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Fernandez-Ballesteros, R., Diez-Nicolas J., Carpara G. V., Barbanelli, C. ve Bandura, A. (2002). Determinants and structural relation of personal efficacy to collective efficacy. Applied Psychology: An International Review, 53(1), 107–125.
Goddard, R. D. ve Goddard, Y. L. (2001). A multilevel analysis of the relationship between teacher and collective efficacy in urban schools. Teaching and Teacher Education, 17(7), 807-818.
Goddard, R. D., Hoy, W. K. ve Woolfolk-Hoy, A. (2004). Collective efficacy: Theoretical development, empirical evidence, and future directions. Educational Researcher, 33(3) 3–13.
Goddard, R. D., Hoy, W.K. ve Woolfolk-Hoy, A. (2000). Collective teacher efficacy: Its meaning, measure, and impact on student achievement. American Education Research Journal, 37(2), 479–507.
Griffeth, R. W., Hom, P. W. ve Gaertner, S. (2000). A meta analysis of antecedents and correlates of employee turnover: Update, moderator tests and research implications for the next millennium. Journal of Management, 26(3), 463-488.
Hefferon, K. ve Boniwell, I. (2011). Positive psychology: theory, research and applications. New York: Mc Graw-Hill Open International Publishing Ltd.
Karakuş, M., Toprak, M. ve Gürpınar, M. (2014). Structural equation modelling on the relationships between teacher’s trust in manager, commitment to manager, satisfaction with manager and intent to leave, Croatian Journal of Education, 16(1), 165-189.
Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları.
Kreitner, R. ve Kinichi, A. (2009). Organizational behaviour (Ninth edition). New York: Mc Graw-Hill International Edition.
Kurt, T. (2012). Öğretmenlerin öz yeterlik ve kolektif yeterlik algıları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(2), 195-227.
Kurz, T. B. ve Knight, S. L. (2004). An exploration of the relationship among teacher efficacy, collective teacher efficacy, and goal consensus. Learning Environments Research, 7(2), 111-128.
Luszczynska, A., Scholz, U., & Schwarzer, R. (2005). The general self-efficacy scale: Multicultural validation studies. The journal of Psychology, 139(5), 439-457.
McEwan, E. K. (2018). Etkili okul yöneticilerinin 10 özelliği: İyi performanstan muhteşem performansa. N. Cemaloğlu(Çev. ed.). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Öcal, H. ve Aydın, O. (2009). Spor takımlarında kolektif yeterlik, öz-yeterlik ve sargınlık algıları ile başarı algı ve beklentileri arasındaki ilişkiler. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 26(2), 155-174.
Özdemir, S. (2013). Eğitimde örgütsel yenileşme. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Özkalp, E. ve Kırel, Ç. (2010). Örgütsel davranış. Bursa: Ekin Basım Dağıtım.
Robbins, S. P., Decenzo, D. ve Coulter, M. (2013). Yönetimin esasları. A. Öğüt(çev. ed.). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Schunk, D. H. ve Pajares, F. (2005). Competence perceptions and academic functioning. In A. J. Elliott, & C. S. Dweck (eds.), Handbook and competence and motivation (pp. 85-104). New York: Guilford Press.
Skaalvik, E. M. ve Skaalvik, S. (2010). Teacher selfefficacy and teacher burnout: A study of relations. Teaching and Teacher Education, 26, 1059-1069.
Şimşek, M.Ş., Çelik, A. ve Akgemci, T. (2014). Davranış bilimleri. Konya: Eğitim Yayınevi.
Tasa, K., Taggar, S. ve Seijts, G. H. (2007). The development of collective efficacy in teams: A multilevel and longitudinal perspective. Journal of Applied Psychology, 92, 17-27.
Tschannen-Moran, M. ve Barr, M. (2004). Fostering student learning: The relationship of collective teacher efficacy and student achievement. Leadership and Policy in Schools, 3(3), 189-209.
Templar, R. (2011). The rules of management (Expanded edition). New Jersey: Pearson Education Limited.
Yeni, Z. ve Özler, N. D. E. (2015). Duygusal emek.İçinde:N. D. E. Özler (Ed.), Örgütsel davranışta güncel konular (s. 329-362). Bursa: Ekin Yayınevi.