Öğrenilen Namus Algısı Perspektifinde Kadın Cinayetleri: Muş İli Örneği

Toplumsal cinsiyet çalışmalarında çok önemli bir yere sahip olan namus kavramı; Türkiye’de de cinsiyet temelli bir ayrıma tabi tutulmaktadır. Namus bu çerçeveden bakıldığında kadın için, kadın bedenine nakşedilen ve kadının hareketleri ile kontrol edilmesi gereken bir olguya işaret etmektedir. Erkek ile doğrudan ilişkilendirilmeyen namus kavramı ise kadına sahip olduğunu düşünen erkeği dolaylı yoldan etkilemektedir. Muş ilinde gerçekleşen ve namus ekseninde incelenen kadın cinayetlerinde, öğrenilen namus algısının etkileri irdelenmiştir. Çalışma sonucunda kadının bedenine ve cinsel saflığına indirgenen namus kavramının cinayetler üzerinde önemli bir etkiye sahip olduğu görülmektedir. Muş Adliyesi’nden elde edilen iddianamelerle birincil elden kaynakların kullanıldığı bu incelemede, Muş’un toplumsal yapısını, burada namus kavramına atfedilen anlamı, namusun öğrenilme biçimini, tutkunun kadın merkezli oluşunu ve erkeğin namus kavramını kullanış gerekçesini görmek mümkündür.

Femicide in the Perspective of Learned Perception of Honor: The Case of Muş

The concept of honor, which has a very important place in gender studies, is also subjected togender-based discrimination in our country too. When considered from this perspective, honorrefers to a phenomenon that is implanted on the female body and needs to be controlled bywomen's movements. The concept of honor, which is not directly associated with men, indirectlyaffects the man who thinks he has a woman., the effects of the learned perception of honor infemicides in the province of Muş, which are analyzed on the axis of honor, were examined. As aresult of the study, it is seen that the concept of honor, which is reduced to the woman's body andsexual purity, has an important effect on murders. It is possible to see the social structure of Muş,the meaning attributed to the concept of honor here, the way of learning honor, the fact thatpassion is woman-centered, and the reason why men use the concept of honor in this examination,where primary sources are used with the indictments obtained from the Muş Courthouse.

PDF

___

Aktaş, A.M. (2006). Aile İçi Şiddet Kadının ve Çocuğun Korunması, Ankara: Elma Yayınevi.
Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu, Türkiye deki Namus Cinayetlerinin Dinamikleri. https://turkey.unfpa.org/sites/default/files/pubpdf/namuscinayet.PDF (Erişim Tarihi: 25.08.2020).
Connell, R. W. (2017). Toplumsal Cinsiyet ve İktidar, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Çelik, G. (2017). Öldüren Erkek(lik)ler (Eşine Şiddet Uygulamış Cezaevindeki Erkekler), İstanbul: Deniz Matbaa.
Doğan, R. (2016). Namus, Töre ve Eril Şiddet (Yargıtay Kararları, Toplumsal Cinsiyet Kuramları). Ankara: Ütopya Yayınevi.
Ecevitoğlu, P. (2012). Namus, Töre ve İktidar, Ankara: Dipnot Yayınları.
Engels, F. (1986). Ailenin, Özel Mülkiyetin ve Devletin Kökeni, Ankara: Sol Yayınları.
Hamzaoğlu, M. ve Konuralp, E. (2019). “Geleneksel Toplumlarda Namus Olgusu ve Namus Cinayeti: Türkiye Örneği”, İstanbul Üniversitesi Kadın Araştırmaları Dergisi, sayı 1, 54.
Hamzaoğlu, M. ve Konuralp, E. (2019). “Türkiye’de Kadına Karşı Şiddetin Sembolik ve Doğrudan Biçimleri: Namus Olgusu ve Namus Cinayetleri”, Adli Tıp Bülteni, 24(3), 232.
Moses, R. (1996). “Şiddet Nerede Başlıyor” Üç Aylık Düşünme Dergisi, sayı 6-7, 23.
Russel, B. (2014). Evlilik ve Ahlak. İstanbul: Cem Yayınevi.
Sakallı Uğurlu, N. ve Akbaş, G. (2013). “Namus Kültüründe “Namus” ve “Namus Adına Kadına Şiddet”: Sosyal Psikolojik Açıklamalar” Türk Psikoloji Yazıları Dergisi, sayı 16, 80.
Şiddetten Ölen Kadınlar İçin Dijital Anıt (2008-2019). http://anitsayac.com/, (Erişim Tarihi: 26.08.2020).
T.C. Adalet Bakanlığı Muş Adliye Sarayı
T.C. Başbakanlık Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Türk Dil Kurumu, http://tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama =gts&guid=TDK.GTS.5b10fb02ba8603.72181248, (Erişim Tarihi: 28.07.2020).
6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine dair Kanun, (2012). https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.6284 .pdf (Erişim Tarihi: 15.08.2020).