Mortgage Krizi Öncesi ve Sonrasında Enflasyon - Faiz Etkileşimi: Türkiye Örneği

Enflasyon ve faiz oranları arasındaki ilişki birçok çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. Buçalışmalarda çoğunlukla Fisher Hipotezi üzerinedir. Fisher Hipotezi, reel faiz oranlarının uzundönemde değişmeyeceği varsayımında, nominal faiz ile beklenen enflasyon oranının uzun dönemliilişkili olacağını ileri sürmektedir. Çalışmada, Mortgage krizi öncesi ve sonrasında enflasyon veişsizlik arasındaki nedensellik ilişkisi ve Fisher Hipotezinin geçerliliği araştırılmıştır. Haziran 2000– Eylül 2007 ve Ekim 2007 – Ekim 2018 arası aylık veriler Augmented Dickey Fuller Birim Kök,Johansen Eşbütünleşme, ve Granger Nedensellik Testi ile analiz edilmiştir. Çalışmanın sonuçlarınagöre; Mortgage Krizi öncesi, sonrası ve 2000-2018 arasında Fisher Hipotezi geçerlidir. AncakMortgage krizi öncesi değişkenler arasında var olan çift yönlü nedensellik ilişkisi kriz sonrasındakaybolmuştur. 2000-2018 dönemi arasında ise faiz oranlarından enflasyona doğru nedensellikilişkisi tespit edilmiştir.

Inflation – Interest Interaction Before and After the Mortgage Crisis: The Case of Turkey

The relationship between inflation and interest rates is the subject of many studies. These studies are mostly about the Fisher Hypothesis. The Fisher hypothesis suggests that the nominal interest rate and the inflation rate will be in a long-run relationship under the assumption that real interest rates will not change. In this study, the causality relationship between inflation and unemployment and the validity of the Fisher Hypothesis were investigated before and after the mortgage crisis. June 2000 - September 2007 and October 2007 - October 2018 Monthly data were analyzed by Augmented Dickey Fuller Root Test, Johansen Cointegration Test and Granger Causality Test. According to the results of the study; The Fisher Hypothesis is valid before, after the crisis and during June 2000 – October 2018. However, the two-way causality relationship between the variables before the mortgage crisis was lost after the crisis. The causality relationship from interest rates to inflation was determined between June 2000 – October 2018.

PDF

___

Ahmad, S. (2010) “The Long Run Fisher Effect in Developing Countries”, Studies in Economics and Finance, 27 (4), 268-275
Akıncı M. ve Yılmaz, Ö. (2016), “Enflasyon- Faiz Oranı Takası: Fisher Hipotezi Bağlamında Türkiye Ekonomisi İçin Dinamik En Küçük Kareler Yöntemi”, Sosyoekonomi, 24(27), 33-55
Atgür, M, ve Altay, N. O. (2015) “Enflasyon ve Nominal Faiz Oranı İlişkisi: Türkiye Örneği (2004-2013)”, Journal of Management & Economics, 22(2). 521-533
Badillo, R. C. Reverte, E. Rubio, (2011), “The Fisher Effect in The EU Revisited: New Evidence Using Panel Cointegration Estimation With Global Stochastic Trends”, Applied Economics Letters, 18, 1247-1251
Bayat, T. (2012), “Türkiye'de Fisher Etkisinin Geçerliliği: Doğrusal Olmayan Eşbütünleşme Yaklaşımı”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler FakültesiDergisi, 38, 47-60.
Bayat, T., Kayhan, S. ve Doğan, Ç. (2013) “BRIC-T Ülkelerinde Fisher Etkisinin Ampirik Olarak İncelenmesi” İktisat İşletme ve Finans, 29(334), 95-120
Bolatoğlu, N. (2006), “Türkiye’de Enflasyon ve Nominal Faiz Oranları Arasındaki Uzun Dönemli İlişki: Fisher Etkisi”, H.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24(2), 1-15
Caporale, G. M. ve Alana, L. A. G. (2017), “Testing the Fisher Hypothesis in the G-7 Countries Using I(d) Techniques, CESifo Working Paper Series No. 6482, 1- 21
Çakmak, E., Aksu, H. ve Başar, S. (2002), “Fisher Hipotezinin Türkiye Açısından Değerlendirilmesi: 1989-2001”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 16(3-4), 31-40.
Dickey, D. ve Fuller, W. (1979), “Distribution of The Estimators for Autoregressive Time Series With a Unit Root”, Journal of The American Statistical Association, 74, 427 – 431.
Dickey, D. ve Fuller, W. (1981), “Likelihood Ratio Statistics For Autoregressive Time Series With a Unit Root”, Econometrica, 49(4), 1057-1072
Dutt, S., D. Ghosh (1995), “The Fisher Hypothesis: Examining The Canadian Experience”, Applied Economics, 27, 1025–1030.
Engle, R. ve Granger, C. (1987) “Co-İntegrationand Error Correction: Representation, Estimation And Testing”, Journal Of Econometrica, 251-276
Fama, E. (1975), “Short-Term Interest Rates as Predictors of Inflation”, American Economic Review, 65, 269–282. Fisher, I. (1930), “The Theory of Interest”, The Macmillan Company, New York. (http://www.econlib.org/library/YPDBooks/Fisher/fshT oI.html)
Gül, E., Açıkalın S. (2008), “An Examination of The Fisher Hypothesis: The Case of Turkey”,Applied Economics, 40, 3227-3231.
İncekara A.; Demez, S. ve Ustaoğlu, M. (2012), “Validity of Fisher Effect for Turkish Economy: Cointegration Analysis”, Procedia-Social and BehavioralSciences, 58: 396-405
Johansen, S. (1988), “Statistical Analysis of Cointegration Vectors”, Journal of Economic Dynamics and Control, 12 (2-3), 231-254.
Juntilla, J. (2001), “Testing an Augmented Fisher Hypothesis for Small Open Economy: The Case of Finland”, Journal of Macroeconomics, 23, 577-599.
Kanca, O.C, Üzümcü, A, Deniz, A. (2015). "Fisher Etkisi Türkiye Ekonomisi İçin Geçerli Mİ? Bir Zaman Serisi Analizi: 1980-2013", Verimlilik Dergisi, 3, 1-18
Köksel, B. ve Destek, M. A. (2015). “Türkiye Ekonomisinde Fisher Hipotezinin Test Edilmesi: 2002- 2014 Dönemi Üzerine Bir Ampirik Analiz”, The Journal ofInternational Social Research, 8(41), 1247- 1253
Köse, N., Emirmahmutoğlu, F. ve Aksoy, S. (2012), “The Interest Rate-Inflation Relationship Underan Inflation Targeting Regime: The Case of Turkey”, Journal of Asian Economics, 23, 476-485.
Kutan, A.M. ve Aksoy, T. (2003), “Public Information Arrival And The Fisher Effect İn Emerging Markets: Evidence From Stock And Bond Markets İn Turkey”, Journal of FinancialServices Research, 23(3), 225-239.
Lanne, M. (2001), “Near Unit Root and The Relationship Between Inflation and Interest Rates: a Reexamination of The Fisher Effect", Empirical Economies, 26, 357- 366.
Lebe F., Özalp, L. F. (2016), “Fisher Hipotezinin Alternatif Faiz Oranları ile Türkiye Ekonomisi Açısından Analizi”, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 33(1), 95-122
Macdonald, R., P. Murphy (1989), “Testing for The Long Run Relationship Between Nominal Interest Rate and Inflation Using Cointegration Techniques”, Applied Economics, 21, 439–447.
Mercan, M. (2013), “Enflasyon Ve Nominal Faiz Oranları Arasındaki Uzun Dönem İlişkinin Fisher Hipotezi Çerçevesinde Test Edilmesi: Türkiye Örneği”, Atatürk ÜniversitesiİİBF Dergisi, 27, 368-384.
Mishkin, F.S. (1984), “Are Real Interest Rates Equal Across Countries? an Empirical Investigation of International Parity Conditions”, Journal of Finance, 39, 1345–1357.
Öruç E. (2016), “Fisher Etkisi: Türkiye Üzerine Bir Uygulama”, Kastamonu Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13, 297-311
Şimşek, M., Kadılar, C. (2006), “Fisher Etkisinin Türkiye Verileri İle Testi”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 7, 99- 111.
Takayasu, I., (2015), “Does the Fisher Hypothesis Hold in Sweden? An Analysis of Long-Term Interest Rates under the Regime of Inflation Targeting”, Review of Integrative Business and Economics, 5(3), 283-295
Turgutlu, E. (2004), “Fisher Hipotezinin Tutarlılığının Testi: Parçalı Durağanlık ve Parçalı Koentegrasyon Analizi”, Dokuz Eylül Üniversitesi İİBF Dergisi, 19, 55- 74.
Umit, A. O, (2017), “Empirical Analysis of Fisher Hypothesis fort he Period Following the Inflation Targeting Starategy in Turkey”, International Journal of Economic Perspectives, 11(2), 97-109
Weidmann, J. (1997), “New Hope For The Fisher Effect?”, Discussion Paper B-385, University of Bonn, Institut Für Internationale Wirtschaftspolitik, 1-25
Westerlund, J. (2008), “Panel Cointegration Tests Of The Fisher Effect”, Journal of Applied Econometrics, 23, 193-223
Woodward G. T. (1992), “Evidence of The Fisher Effect From U.K. Indexed Bonds”, The Review of Economics and Statistics, 315-320
Yılancı, V. (2009), “Fisher Hipotezinin Türkiye İçin Sınanması: Doğrusal Olmayan Eşbütünleşme Analizi”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 23(4), 205-213.
Zainal, N., Nassır, A. M. D. ve Mohamed, H. Y. (2014). “Fisher Effect: Evidence From Money Market in Malaysia”, Journal of Social Science Studies, 1(2), 112- 124