Fotoğraf Çözümlemesinde Göstergebilimsel Bakış: Pulitzer Ödüllü Fotoğraflar Üzerine Bir Analiz

Fotoğrafik anlatı, kritik ana odaklanmış bir görüntü üzerinden anlamlandırma süreçlerini vurgulamaktadır. Hareketsiz bir görüntünün içerisinde ana ve yardımcı ögelerle konumlandırılma biçimleri ile katmanlar arası ilişkiler fotoğraflara kimlik kazandırmaktadır. Fotoğrafların simgeler ve göstergelerle ideolojik tavırları aşan bir estetiğe sahip olması onu mükemmel hale getirebilmektedir. Her fotoğrafın öncesi ve sonrası bir hikayedir. Fotoğrafın kendisi ise o hikâyenin en şok edici ve ön plana çıkarılan kodlanmış bir yapıyı ifade etmektedir. Bu nedenle fotoğrafı inceleyen izleyici öznenin perspektifini ham gerçeklikten ayrıştırmak gerekmektedir. Fotoğraf, göstergebilimsel açıdan birtakım kodlarla süslenmiş olup ortak bir dille çözümlenebilmesi için bazı kültürel ve anlam bilimsel yöntemlere ihtiyaç duymaktadır. Görsel çözümlemeler, görüntünün arka planını anlamak ve doğru yorumlamak üzere yapılan bilimsel tekniklerle hazırlanmış çalışmalardır. Görmenin anlamak ile eşdeğer tutulduğu ve görsel iletişimin giderek önem kazandığı yeni medya döneminde fotoğraf anlatısı üzerine göstergebilimsel çözümleme konusu da sıklıkla kullanılan bir yöntemdir. Fotoğraf, bir belgedir, anı kaydeden ve kanıt niteliğinde görsel bir kimliğe sahip olması sebebiyle içerdiği anlamın düz ya da yan anlamının nelere karşılık geldiği konusu, ilk kez yirminci yüzyılda yapılan çalışmalar ile başlatılmıştır. Bu çalışmada, fotoğraf konusunda kült olarak kabul edilen Pulitzer ödüllü beş fotoğraf üzerinden göstergebilimsel çözümleme yapılmaktadır.

Semiotic Perspective in Photo Analysis: An Analysis on Pulitzer Prize-Winning Photographs

The photographic narrative emphasizes the processes of making sense through an image focused on the critical moment. The way they are positioned with the main and auxiliary elements in a still image and the relationships between the layers give identity to the photos. Decipherment of the main and auxiliary elements in a still image. The fact that photographs have an aesthetic that transcends ideological attitudes with symbols and indicators can make it perfect. The before and after of each photo is a story. The photo itself, on the other hand, expresses a coded structure that is the most shocking and brought to the fore of that story. For this reason, it is necessary to separate the perspective of the viewer subject who is examining the photo from the raw reality. The photo is decorated with a number of codes from a semiotic point of view and needs some cultural and semantic scientific methods in order to be resolved in a common language. Visual analyses are studies prepared with scientific techniques in order to understand and correctly interpret the background of the image. In the new media period, where seeing is equated with understanding and visual communication is becoming increasingly important, the subject of semiotic analysis on photographic narrative is also a frequently used method. Photography is a document that records the moment and has a visual identity as evidence, so the issue of what the plain or side meaning of the meaning it contains corresponds to was started for the first time with the studies carried out in the twentieth century. In this study, a semiotic analysis is carried out on five Pulitzer Prize-winning photographs, which are considered cult in the field of photography.

PDF

___

Agocuk, P. (2014). Amarcord filmi özelinde göstergebilimsel film çözümlemesi ve anlamlandırma, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(31), 7-18.
Akbayır, M. & Dumlu, A. (2017). Bir göstergebilimsel analiz örneği: The Watchtower of Turkey, International Journal Of Eurasia Social Sciences, 8 (28), (DCCXC-DCCCVI)
Althusser, L. (2003). İdeoloji ve devletin ideolojik aygıtları. (Alp Tümertekin, Çev.) İstanbul: İthaki Yayınları.
Atabek, G. & Atabek, Ü. (2007). Medya metinlerini çözümlemek. İçerik, göstergebilim ve söylem çözümleme yöntemleri. Ankara: Siyasal Kitabevi.
Aydemir, M. (2014). Medyada şiddetin dönüşümüne bilinçaltı etki yöntemleri ve “mutlu şiddet” ilişkisi. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, (3), 166-170. DOI: 10.18493/kmusekad.33073
Barthes, R. (2012). Elements of semiology, New York: Hill and Wang Pub.
Barthes, R. (2012). Göstergebilimsel serüven. (M. Rifat ve S. Rıfat, Çev.) İstanbul: Yapı Kredi.
Barthes, R. (2011). Çağdaş̧ söylenler (T. Yücel Çev.) İstanbul: Metis Yay.
Barthes, R. (2005). Göstergebilimsel serüven. (M. Rıfat ve S. Rıfat, Çev.) İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Beall, William C. (2022). İnanç ve güven. (Erişim: 11.10.2022) https://tr.pinterest.com/pin/442830575830537775/
Berger, J. (1995). Görme biçimleri. (Y. Salman, Çev.) İstanbul: Metis Yayınları.
Burgin, V. (2013). Fotoğraf pratiği ve sanat kuramı. Fotoğrafı Düşünmek (Ed. Victor Burgin), 49-93. İstanbul: Espas Yayınları.
Carter, K. (2022). Akbaba ve çocuk. (Erişim: 26.08.2023). https://www.thehindubusinessline.com/blink/watch/the-vulture-in-the- frame/article9901741.ece
Cong Huynh, Nick Ut (2022). Napalm kızı. (Erişim: 11.10.2022) http://news.bbc.co.uk/2/shared/spl/hi/picture_gallery/05/in_pictures_the_vietnam_war_/html/5 .stm
Çeken, B. & Arslan, A. A. (2016). İmgelerin göstergebilimsel çözümlenmesi “Film afişi örneği”, Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi,11(2), 507-517.
Erdoğan, İ. (1997). İletişim egemenlik mücadeleye giriş, Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
Erkman Akerson, F. (1987). Göstergebilime giriş̧. İstanbul: Alan.
Erkman Akerson, F. (2005). Göstergebilime giriş̧. İstanbul: Multilingual Yayıncılık.
Feldman, S. & Johnston, C. (2014). Understanding the determinants of political ideology: Implications of structural complexity. Political Psychology, 35(3), 337-358.
Fiske, J. (2014). İletişim çalışmalarına giriş̧. (S. İrvan, Çev.), Ankara: Pharmakon Yayınevi.
Fiske, J. (2003). İletişim çalışmalarına giriş̧. (S. İrvan, Çev.), Ankara: Bilim ve Sanat.
Gramsci, A. (1997). Hapishane defterleri. İstanbul: Belge.
Gramsci, A. (1967). Aydınlar ve toplum. İstanbul: Çan.
Guiraud, P. (1994). Göstergebilim. Ankara: İmge Yay.
Gülada, M. O. (2018). Korku çekiciliği kavramının trafik kazalarını konu alan kamu spotu reklamlarında kullanımı, Uluslararası Sosyal Bı̇lı̇mler Dergisı̇, 1(2), 131-143.
Gürsözlü, S. (2006). Reklam sektöründe ı̇llüstrasyon ve fotoğraf kullanımının tasarım çözümlemelerinde gerekliliği, Marmara Üniversitesi, Grafik Sanatlar Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
Günay, D. (2002). Göstergebilim yazıları. İstanbul: Multilingual Yayınevi.
Günay, D. (2016). Göstergebilim ve fotoğrafta anlam, Kontrast Fotoğraf Dergisi, 50, 6-9.
Hall, S. (1973). The Determinations of news photographs, (In.) The Manufacture of News. 176-190, California, Sage Pub.
Herman, E. S. & Chomsky, N. (2012) Rızanın imalatı kitle medyasının ekonomi politiği, İstanbul: Bgst Yayınları.
İlkdoğan, H. (2017). Göstergenin toplum düzlemindeki yeri: Toplumsal göstergebilim. İdil, 6 (39), 3147-3164.
İnceoğlu, M. (1993). Tutum, algı, iletişim, Ankara: Verso Yayıncılık.
İşlek, N. (2016). Çoğul okuma; studium ve punctum, Kontrast Fotoğraf Dergisi, Sayı: 50, s.26-29.
İşliyen, F. Ş. (2015). Şı̇ddet haberlerindekı̇ “mağdur kadın” miti üzerı̇ne göstergebı̇lı̇msel bir inceleme: habertürk gazetesı̇ Ş.E. cinayeti örneği, Global Media Journal TR Edition, 6 (11) Fall 2015, 478-496.
Karaman, E. (2017). Roland Barthes ve Charles Sanders Peı̇rce’ı̇n göstergebı̇lı̇msel yaklaşımlarının karşılaştırılması, İstanbul Aydın Ünı̇versitesi Dergisi, 34, 2017, 25-36.
Kazancı, M. (2002). Althusser, ideoloji ve iletişimin dayanılmaz ağırlığı. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 55(1), 55-87
Köktürk, Ş. & Eyri, S. (2013). Dı̇lbı̇lı̇m ve göstergebı̇lı̇m: Ferdinand De Saussure ve göstergebilimı̇ anlamak, Sakarya Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi Dergisi, 123-136.
Lakoff, G. & Mark, J. (2005). Metaforlar: Hayat, anlam ve dil, (G.Y. Demir, Çev.). İstanbul: Paradigma Yayınları.
McCurry, S. (2022). Afgan Kızı. (Erişim: 11.10.2022) https://publicdelivery.org/steve-mccurry-afghan-girl/
O’Donnell, J. R. (2022). Nagazaki. (Erişim: 11.10.2022) https://www.globalsistersreport.org/file/20171231t1446-1813-cns-pope-nagasaki-warjpg
Oestreicher, R. (1985). Images of Ideology and the Ideology of Imagery [Review of Mining Photographs and Other Pictures; Voices from the Mountains, by R. Wilkie, D. MacGillivray, A. Sekula, L. Shedden, G. Carawan, & C. Carawan]. Labour / Le Travail, 15, 179–183. https://doi.org/10.2307/25140564
Örs, B. (2014). İdeoloji: Karmaşık dünyayı anlaşılır kılmak, Örs, H. B., (Ed.) 19. Yüzyıldan 20. Yüzyıla Modern Siyasal İdeolojiler, (ss.3-38). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Özbek, M. (2018). Barthes ve Peirce’ın göstergebı̇lı̇m yaklaşımları özelinde bir inceleme: Sarı Sıcak, 1st International CICMS Conference Proceedings, 4-5 May, 2018, Kuşadası, Turkey, 394-402.
Özerkan, Ş. (2002). Medya, dil ve ideoloji, İletişim Fakültesi Dergisi,1(12) 63-76.
Öztokat, N. (1999). Görsel nesnelerin çözümlenmesinde göstergebilimsel yöntem. Dilbilim Araştırmaları Dergisi, 10, 143-152.
Parsa, A.F. (2012). Görsel göstergebilim. İstanbul: Es Yayınları.
Rifat, M. (2009). Göstergebilimin ABC’si. İstanbul: Say.
Rifat, M. (1992). Göstergebilimin ABC’si. İstanbul: Simavi Yayınları.
Sayın, Ö. (2014). Göstergebilim ve sosyoloji. Ankara: Anı yayıncılık.
Sayın, Z. (2001). Göstergelerin göstergebilimsel (semiotik) açıdan değerlendirilmesi: Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin “Ankara” Amblemine Bir Yaklaşım”, Sanat Yazıları, 8, Ankara: Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Yayınları.
Sobur, A. (2001). Media text analysis. Bandung: Remaja Rosdakarya
Sontag, S. (2005). Fotoğraf üzerine. (Osman A., Çev.), İstanbul: Agora Kitaplığı.
Tagg, J. (1988). The Burden of representation: Essays on photographies and histories, Amherst: The University of Massachusetts.
Taş, N.Ö. (2018). Bir İletişim Engeli olarak Stereotipler: Fi Dizisı̇ Üzerı̇ne Bir Analı̇z, 1st International CICMS Conference Proceedings, 4-5 May, 2018, Kuşadası, Turkey, 477-489.
Tosun, A. E. (2016). Fotoğrafta göstergebilimsel çözümleme “Postmodern Okuma”, Kontrast Fotoğraf Dergisi, Sayı: 50, 12-17.
Tosyalı T. (2014). Reklam: Göstergebı̇lı̇msel çözümleme ve markalaşma, (Yayımlanmamış yüksek Lisans Tezi), T.C. Marmara Ünı̇versı̇tesı̇, Sosyal Bı̇lı̇mler Enstı̇tüsü, İstanbul.
Ulutaş, S. & Çevik, S. K. (2015). Propaganda amaçlı belgesel basın fotoğraflarının anlam sorunu ve fotoğrafın göstergebilimsel incelemesi, İnönü Ünı̇versitesi Kültür Ve Sanat Dergisı̇, 1(2), 25- 39.
Uslu, Y. (2016). Madencı̇lerı̇n gözünden “Madenciler” adlı fotoğrafların göstergebı̇lı̇m açısından çözümlemelerı̇, Turkish Studies, International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 11(8), 399-414.
Ünal, M. F. (2016). Göstergebilimin serüveni, Mütefekkir, Aksaray Üniversitesi, İslami İlimler Fakültesi Dergisi, 3(6), 379-398.