Eskiçağ Mezopotamyası'nda Tanrı Algısı

Antik Mezopotamya coğrafyasında yaşamış toplumların dini ritüelleri ile ilgili yapılan arkeolojik, filolojik ve akademik çalışmalarda, bu toplumların dinsel ve tanrısal yaklaşımları yansıtılmaktadır. Söz konusu çalışmalar neticesinde elde edilen bilgiler ışığında, Mezopotamya da varlık göstermiş toplumların genelinde tanrıların varoluş gerekçesine olan ilginin ve bu tanrıların özelliklerinin neler olduğu üzerinde durulmuştur. Eski Mezopotamya toplumlarında, tanrılarının yaratılışı ile varlık gerekçelerinin yaşantılarına olan etkileri üzerinde durulmuştur. Mezopotamyalıların bu tanrılarla ilgili hayata olan bakış açıları ve inançları çerçevesinde, tanrılarına karşı yerine getirmekle yükümlü oldukları görevlerinin de neler olduğu işlenmiştir. Mezopotamyalıların mistik/gizemli düşünce dünyaları ile bilinçaltına anlam verilerek o dönemin inanç dünyasında, toplumların tanrıları ile ilgili kavramlarının neler olduğu bu ortaya konulmaya çalışılmıştır.

Perception of God in Ancient Mesopotamia

In archaeological, philological and academic studies about the religious rituals of the communities that lived in the geography of Ancient Mesopotamia, the religious and divine approaches of these societies are reflected. In the light of the information obtained in the context of these studies, the interest of the existence of the gods in the whole of the Mesopotamian societies and the characteristics of these gods have been emphasized. In ancient Mesopotamian societies, the creation of the gods and the reflection of the gods on their causes of existence are emphasized. Within the framework, Mesopotamians' views and beliefs concerning these gods, the tasks they are obliged to perform against their gods have been handled. Meanings have been given to the Mesopotamian's mystical / mysterious thought worlds and subconscious, so it has been attempted to put forward what the concept of the gods of the society was in their world of faith.

___

  • Adler, A. (1995). İnsan Tabiatını Tanıma. (çev. Ayda Yörükan). Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları
  • Armstrong, K. (2008). Tanrı'nın Tarihi. (çev. Hamide Koyukan, Kudret Emiroğlu, Oktay Özel). İstanbul: Ayraç Yayınları.
  • Atsız, H. (2004). Psikoanalitik Kuramda Dinin Kökeni ve Gelişimi. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 4(3), 95-120
  • Aygün, V. (2015). Eski Mezopotamya Kavimlerinde Yaratılış. Yüksek Lisan Tezi. Kırşehir: Ahi Evran Üniversitesi.
  • Black, J., & Green, A. (1992). Gods, Demons, and Symbols of Ancient Mesopotamia. Austin: University of Texas Press
  • Black, J., & Green, A. (2003). Mezopotamya Mitolojisi Sözlüğü: Tanrılar İfritler Semboller. İstanbul: Aram Yayıncılık.
  • Bottéro, J. (2006). Kültürümüzün Şafağı Babil. (çev. A. Berktay). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Bottéro, J. (2012). Mezopotamya: Yazı, Akıl ve Tanrılar. (çev. M. E. Özcan). Ankara: Dost Yayınevi.
  • Bultmann, R. (1958). Jesus Christand Mythology. New York: Charles Scribner's Sons, Ciziri, Ş. (1997). Anadolu'dan Mezopotamya'ya Tarih ve Uygarlık. Ankara: Doruk Yayınları.
  • Eliade, M. (2009). Dinler Tarihine Giriş. (çev. L. Arslan). İstanbul: Kabalcı Yayınları.
  • Ergüven, A.R. (1996). Dinlerin Kökeni ve İslam'da Reform. İstanbul: Berfin Yayınları.
  • Farber, G. F. (1995). "Inanna and Enki" in Geneva: A Sumarian Myth Revisited. Journal of Near Eastern Studies, 54(4), 287-292.
  • Fromm, E. (1993). İnsandaki Yıkıcılığın Kökenleri. (çev. Şükrü Alpagut), İstanbul: Payel Yayınları.
  • Godawa, B. (2011). Mesopotamian Cosmic Geography in the Bible. BioLogos. (Erişim: 10.12.2016), https://biologos.org/uploads/projects/godawa_scholarly_paper_2.pdf
  • Günbattı, C. (2000). Eski Anadolu'da Su Ordali. Archivum Anatolicum/Anadolu Arşivleri, (4), 73-88.
  • Hattstein, M. (2009). Mitoloji, "Kadim Yakındoğu Mitolojisi". (çev. N. El-Hüseyni), İstanbul, NTV Yayınları.
  • Horowitz, W. (1998). Mesopotamian Cosmic Geography. Indiana: Eisenbrauns Winona Lake.
  • Jacobsen, T. (1977). The Intellectual Adventure of Ancient Man: An Essay of Speculative Thought in the Ancient Near East. Chicago: University of Chicago Press.
  • Johnson, E.D. (2008). The Phenomenon of God-nap in Ancient Mesopotamia: A Short Introduction. UK: Universty of Birmingham.
  • Jung, C.G. (1982). Bilinç ve Bilinçaltının İşlevi. (çev. Engin Büyükkınal), İstanbul:, Say Yayınları.
  • Kâhya, Ö. (2013). Sümerce Metinlere Göre Eski Mezopotamya'da Öteki Dünya Anlayışı. Yüksek Lisan Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi.
  • Kâhya, Ö. (2015). Sümerce Kaynaklara Göre Ölüler Diyarının Yeri. Archivum Anatolicum/Anadolu Arşivleri, 9(2), 25-46.
  • Kramer, S. N. (2002). Sümerler "Tarihleri Kültürleri ve Karakterleri". (çev. Ö. Büze), İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
  • Leibniz, G. (1949). Metafizik Üzerine Konuşma. Fransız Klasikleri 7. İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • Lurker, M. (1984). The Routledge Dictionary of Gods and Goddesses, Devils and Demons. London: Routledge Nietzsche, F. (2014). Tanrı Öldü, Tanrı Ölmüştür ve İnsanlar Dünya'da Yapayalnız Kalmıştır. Ankara: Yason Yayınları.
  • Rochberg, F. (1996). Personifications and metaphors in Babylonian celestial omina. Journal of the American Oriental Society,116(3), 475-485.
  • Rochberg, F. (2004). The Heavenly Writing: Divination, Horoscopy, and Astronomy in Mesopotamian Culture. New York: Cambridge University Press.
  • Segal, R.A. (2012). Mit. (çev. N. Örge). Ankara: Dost Yayınevi.
  • Smith, G. V. (1982). The Concept of God/the Gods as King in the Ancient Near East and the Bible. Trinity Journal, 3(1), 18-38.Şeriati, A. (2016). İnsan. (çev. Şamil Öçal), Ankara. Fecr Yayınları.
  • Taylor, R. J. (2006). An Analysis of Celestial Omina in the Light of Mesopotamian Cosmology and Mythos. Master Thesis. Nashville: Vanderbilt University.
  • Uhlig, H. (2006). Sümerler "Tarihin Başlangıcından Bir Halk". (çev. N. Ersoy). İstanbul: Telos Yayınları.
  • Uncu, E. (2013). Mezopotamya, Anadolu ve Mısır Medeniyetlerinde Güneş Kültü. History Studies, 5(1), 349-366.
  • Zgoll, A. (2009). Mitoloji, "Kadim Yakındoğu Mitolojisi". (çev. N. El-Hüseyni). İstanbul: NTV Yayınları.