YURT DIŞINA SEYAHAT ÖZGÜRLÜĞÜNÜN KISITLANMASINA İLİŞKİN BİR DEĞERLENDİRME

Bu çalışmada Alman Federal İdare Mahkemesi kararına konu maddiolay üzerinden temel hak ve özgürlüklerden olan seyahat özgürlüğünün,yurtdışına çıkışın engellenmesi suretiyle kısıtlanması incelenecektir.Karara konu olayda davacının yurtdışına çıkışı Afganistan bölgesiylesınırlı olarak, davacının bu bölgede kaçırılma ve fidye talebine konuolma riski bulunması nedeniyle kısıtlanmıştır. Davacı ise işleme esasalınan tehlikenin kendisinden kaynaklanmadığını belirterek işleminiptalini istemiş, davacının talebi üzerine idari işlem iptal edilmiş ancakkarar önce istinaf kanun yolunda sürenin uzatılması gerektiği belirtilerekbozulmuş ardından davacının temyiz başvurusu reddedilmiştir.Çalışmaya konu inceleme kapsamında aktarılan olay esas alınarak öncetemel hak ve özgürlüklerin kısıtlanmasına ilişkin genel açıklamalarayer verilecek ardından Türk hukukunda ve Alman hukukundayurtdışına çıkışın kısıtlanmasına ilişkin düzenlemelere değinilecek vebu kısıtlamayla müdahale edilen özgürlükler üzerinde durulacaktır.Son olarak Federal İdare Mahkemesinin kararına konu olayda AlmanHukukunda geçerli olan tehlikeyi önleme kapsamında başvurulan idariişlemlerin muhatabının, tehlikenin kaynağını teşkil eden kişi olmasınailişkin ileri sürülen “Verhaltensstörer” teorilerine değinilecektir

An Evaluation on the Restriction of Freedom of Movement (Especially in the light of the German Federa2l Administrative Court’s Decision No. 6C8/18)

In this study, the restriction of the freedom of movement, one of the fundamental rights and freedoms, due to the ban to travel abroad, will be examined on the particular basis of the case dealt with by the German Federal Administrative Court. In the impugned case, the plaintiff’s travel abroad to the Afghanistan region was banned as there was a risk of his being kidnapped and being subject to a ransom demand in that region. The plaintiff, on the other hand, demanded the annulment of the administrative act, stating that the danger forming the basis of the administrative act was not caused by himself. Accordingly, upon the request of the plaintiff, the administrative act was annulled. However, the decision was quashed at the appellate stage on the grounds that the restriction period should have been extended first, and then the plaintiff's appeal was rejected. In the light of this specific examination, general information on the restriction of fundamental rights and freedoms will be provided in the first chapter, and then the regulations regarding the ban to travel abroad in both Turkish law and German law will be mentioned. Later on, the freedoms interfered with due to this ban will be emphasized. Finally, the theories referred as “Verhaltensstörer”, which indicates that the addressee of the administrative act intended for preventing the danger should be the person causing the danger will be discussed.

PDF

___

AKBULUT, Emre (2007). “Yurtdışına Çıkış Yasağı”, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
ARSLAN, Zühtü (2012). “Temel Hak ve Özgürlüklerin Sınırlanması: Anayasa’nın 13. Maddesi Üzerine Bazı Düşünceler, Anayasa Yargısı, C. 19, ss. 139-155.
AYBAY, Rona (1974). “Bir Kamu Özgürlüğü Sorunu: Pasaport Kanununun 22. Maddesi”, Amme İdaresi Dergisi, C. 7, S. 4, ss. 11-27.
AYBAY, Rona (1975). Amerikan, İngiliz ve Türk Hukukunda Yurtdışına Çıkma ve Yurda Girme Özgürlüğü, 1975, Ankara: Nuray Matbaası.
BRECUKER, Marius (2004). “Präventivmaßnahmen gegen reisende Hooligans”, Neue Juristische Wochenschrift, ss. 1631-1633.
“Council of Europe, Guide on Article 5 of the European Convention on Human Rights,” 31 April 2021, https://www.echr.coe.int/documents/ guide_art_5_eng.pdf (Erişim Tarihi: 06/06/2021).
DREIER, Horst (Hrsg.) (2013). Grundgesetz-Kommentar, Band 1, Tübingen: Mohr Siebeck Verlag.
EPPING, Volker (2019). Grundrechte, Berlin: Springer Verlag.
ERBS, Georg, KOHLHAAS, Max, HÄBERLE, Peter (Hrsg.) (2020). Strafrechtliche Nebengesetze, München: C.H.Beck Verlag.
ERGÜL, Ozan, KONTACI, Ersoy, POLAT, Deniz (2014). Güncel ve Notlu 1982 Anayasası, Ankara: Savaş Yayınları.
ESEN, Selin (2014). Anayasa Hukuku Açısından Dolaşım Özgürlüğü, Ankara: Yetkin Yayınları.
GÖREN, Zafer (2007). “Temel Hakların Sınırlanması-Sınırlamanın Sınırları”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, S. 12, Y. 6, ss. 39-59.
GÖZLER, Kemal (2001). “Anayasa Değişikliği ve Temel Hak ve Özgürlükler”, Ankara Barosu Dergisi, 2001/4, ss. 53-67.
GÖZTEPE, Ece (2015). “Alman Anayasa Mahkemesi Kararları Işığında Türk Anayasa Mahkemesi’nin Bireysel Başvuru Kararlarının Değerlendirilmesi”, Kamu Hukukçuları Platformu Ankara 2015 Toplantısı, https://www.kamuhukukculari.org/upload/dosyalar/Ece_ GyoZTEPE222.pdf (Erişim Tarihi: 25/04/2021).
GUSY, Christoph (2017). Polizei- und Ordnungsrecht, Tübingen: Mohr Siebeck Verlag.
HAHN, Carsten, “Beschränkung des Geltungsbereichs eines Passes”, Juris Rechtsprechung-BVerwG 25/2019 Anmerkung 1.
IPSEN, Jörn (2018). Staatsrecht II Grundrechte, basım yeri belirsiz: Franz Vahlen Verlag.
MANSSEN, Gerrit (2020). Staatsrecht II Grundrechte, München: C.H.Beck Verlag.
MÜNCH, Ingo von, MAGER, Ute. (2018). Staatsrecht II, Stuttgart: Kohlhammer Verlag.
DETLEF, Merten, PAPIER, Hans-Jürgen (Hrsg) (2011). Handbuch der Grundrechte, Band IV, Heidelberg: C.F. Müller Verlag.
MICHAEL, Lothar, MORLOK, Martin (2020). Grundrechte, Baden-Baden: Nomos Verlag.
ÖZBEK HADİMOĞLU, Nimet (2012). “Genel Güvenlik Bakımından Mahzurlu Olanların Yurtdışına Çıkış Özgürlüğü ile Pasaport Kanunu’nun 23. Maddesi”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, C. 67, No. 3, ss. 109-158.
PIEROTH, Bodo, SCHLINK, Bernhard, KNIESEL, Michael (Hrsg.) (2016). Polizei- und Ordnungsrecht, München: C.H.Beck Verlag.
SARIGÜL, Ali Tanju (2013). İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi’nde Kişiye Tanınan Özgürlük ve Güvenlik Hakkı, Ankara: Seçkin Yayınları.
SEZER, Abdullah (2002). “Pasaport Kanunu Madde 22 ve 23: 1982 Anayasası ve İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi’ne Ek IV No.lu Protokol’e Aykırılık Sorunu”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 57-3, ss. 49- 76.
SODAN, Helge, ZIEKOW, Jan (2018). Grundkurs Öffentliches Recht, München: C. H. Beck Verlag.
THIEL, Markus (2020). Polizei- und Ordnungsrecht, Baden-Baden: Nomos Verlag.
TANÖR, Bülent, YÜZBAŞIOĞLU, Necmi (2015). 1982 Anayasasına Göre Türk Anayasa Hukuku, İstanbul: Beta Yayınları.
TEZCAN, Durmuş, ERDEM, Mustafa Ruhan, SANCAKDAR, Oğuz, ÖNOK, Rifat Murat (2019). İnsan Hakları El Kitabı, Ankara: Seçkin Yayınları.
WIENBRACKE, Mike (2013). Einführung in die Grundrechte, Wiesbaden: Springer Verlag.
WOBST, Felix, ACKERMANN, Julian (2013). “Der Zweckveranlasser wir 100- Ein Grund zum Feiern?”, Juristische Arbeitsblätter, ss. 916-920.
Engel ve Diğerleri/Hollanda, B. No. 5370/72, 08/06/1976.
Guzzardi/İtalya, B. No: 7367/76, 06/11/1980.
Baumann/Fransa, B. No: 33592/96, 22/05/2001.
İletmiş/Türkiye, B. No: 29871/96, 06/12/2005.
Timishev/Rusya, B. No: 55762/00 ve 55974/00, 13/12/2005.
Bartik/Rusya, B. No: 55565/00, 21.12.2006.
De Tommasso/İtalya, B. No. 43395/09, 23/02/2017.
AYM, E.1963/190, K.1963/100, 29/4/1963.
AYM, E.1985/8, K.1986/27, 26/11/1986.
AYM, E.2016/205, K.2019/63, 24/07/2019.
Sebahat Tuncel, B. No: 2012/1051, 20/02/2014.
Kerem Dumanlı, B. No. 2015/1032, 31/10/2018.
Abdulkadir Yapuquan, B. No. 2016/35009, 02/05/2019.
Şahin Alpay, B. No. 2018/10307, 03.12.2020.
Danıştay Dava Daireleri Kurulu, E. 1968/468 K. 1969/128, 21/2/1969.
Danıştay 10. Daire, E. 1993/5052, K. 1995/2724, 31/5/1995.
Danıştay 10. Daire, E. 1995/7291, K. 1997/3348, 2/10/1997.
Danıştay 10. Daire, E. 1996/6698, K. 1998/2040, 20/5/1998.
Danıştay 10. Daire, E. 1996/8840, K. 1999/862, 16/3/1999.
Danıştay 10. Daire, E. 1997/7582, K. 1999/7153, 23/12/1999.
Danıştay 10. Daire, E. 1999/3037, K. 2000/2749, 20/5/2000.
Danıştay 10. Daire, E. 1999/4840, K.2000/2875, 5/6/2000.
Danıştay 10. Daire, E. 1999/1649, K. 20000/3297, 13/6/2000.
Danıştay 10. Daire, E. 1998/3035, K. 2000/682, 19/6/2000.
Danıştay 10. Daire, E. 1999/1030, K. 2000/3412, 17/9/2000.
Danıştay 10. Daire, E. 1999/3052, K. 2001/1114, 26/3/2001.
OVG Lüneburg NVwZ 1998, 638.
OVG Münster NVwZ-RR 2008, 12.
OVG Lüneburg BeckRS 2018, 2880.
BVerwG NJW 1982, 1008.
BVerwG BeckRS 2006, 23072.
BVerwG NVwZ 2020, 167.
BVerfGE 6, 43= BVerfG NJW 1957, 298.
BVerfGE 72, 200.
BVerfG NJW 1957, 297.
BVerfG NJW 1980, 2572.
BVerfG NJW 1982, 1276.
BVerfG NJW 1987, 180.
BVerfG NJW 1994, 1577.
BVerfG BeckRS 998, 14899.
BVerfG NVwZ 2000, 1406.
BVerfG BeckRS 2003, 30323556.
BVerfG NJW 2004, 739.
BVerfG NJW 2005, 126.
BverfG NJW 2008, 822.
BVerfG NJW 2020, 905.
BVerfG BeckRS 2010, 56135.
BVerfGE 25, 1.
BVerfGE 67, 157.
BVerfGE 80, 137(164) =NJW 1989, 2525.
BVerfGE 96, 10.
BVerfGE 30, 250.