Türkiye İçin Yeni Bir Epifitik Briyofit Birliği: Orthotrichetum pumili (Jäggli 1934) von Hübschmann 1986
Kapadokya bölgesi kendine has jeolojik özellikleri nedeniyle dünya çapında çok iyi tanınmaktadır. Bilimsel açıdan bölgenin jeolojik özelliklerinin yanı sıra biyoçeşitliliğinin de ortaya çıkarılması gereklidir. Bölgedeki ağaçlar üzerinde yaşayan karayosunlarının fitososyolojisini içeren bu çalışma ile hem Kapadokya bölgesindeki hem de ülkemizdeki briyofit vejetasyonu çalışmalarına yeni bir katkı daha sağlanmıştır. Materyalimizi Kapadokya bölgesinin farklı lokalitelerdeki ağaçlar üzerinden alınmış örneklik alanlar ve bu örneklik alanların içerisindeki karayosunu örnekleri oluşturmaktadır. Örneklik alanlar içerisindeki karayosunları klasik flora yöntemleriyle teşhis edilmiş ve vejetasyon analizleri Braun-Blanquet yöntemine göre yapılmıştır. Ek olarak bu birliğin floristik ve ekolojik özelikleri tanımlanmış ve hayat formu, yaşam stratejisi analizleri yapılmıştır. Orthotrichetum pumili birliği Kapadokya Bölgesinde, Göreme Milli Parkı içerisinde, 1150-1384 metreleri arasında, genellikle Juglans regia L. ve Populus alba L. ağaçlarının gövdeleri üzerinden alınmış 13 adet örneklik alanla belirlenmiştir. Bu birlik Orthotrichetum schimperii von Krusenstjerna 1945 ve Syntrichietum papillosae Jaeggli 1934 sintaksonları ile ilişkilidir. Bu çalışma ile Türkiye’de ilk kez belirlenen Orthotrichetum pumili birliği, Frullanio dilatatae - Leucodontetea sciuroidis Mohan 1978 sınıfı, Orthotrichetalia Hadàc in Klika & Hadàc 1944 ordosu ve bu ordonun Syntrichion laevipilae Ochsner 1928 alyans içerisinde sınıflandırılmıştır. Ekolojik olarak bu birlik klimaks olmayan kurak ortamda yetişen ve akrokarp hakimiyetli bir epifitik birlik olarak tanımlanabilir.
Anahtar Kelimeler:
Karayosunu, Kapadokya, Nevşehir, Sintakson, Sinekoloji, Vejetasyon
A New Epiphytic Bryophyte Association for Turkey: Orthotrichetum pumili (Jäggli 1934) von Hübschmann 1986
The Cappadocia region is well-known worldwide due to its unique geological features. Scientifically, it is necessary to reveal the biodiversity as well as the geological features of the region. With this study, which includes the phytosociology of mosses living on trees in the region, a new contribution has been made to the bryophyte vegetation studies both in the Cappadocia and Türkiye. Our material consists of relevés taken from trees in different localities of the Cappadocia region and moss samples in these relevés. Mosses in the relevés were identified by classical flora methods and vegetation analyzes were made according to the Braun-Blanquet method. In addition, the ecological features of the association are defined together with the life form and life strategy. The Orthotrichetum pumili association was determined in the Cappadocia Region, in Göreme National Park, between 1150-1384 meters, with 13 relevés taken from the trunks of Juglans regia L. and Populus alba L. trees. This association is associated with the syntaxa Orthotrichetum schimperii von Krusenstjerna 1945 and Syntrichietum papillosae Jaeggli 1934. In this study, Orthotrichetum pumili association was classified within Frullanio dilatatae - Leucodontetea sciuroidis Mohan 1978 class, Orthotrichetalia Hadàc in Klika & Hadàc 1944 order and Syntrichion laevipilae Ochsner 1928 alliance, identified for the first time in Turkey. Ecologically, this association can be defined as an acrocarp-dominated epiphytic association that grows in non-climax, arid environment.
Keywords:
Moss, Cappadocia, Nevşehir, Syntaxon, Sinecology, Vegetation,
___
- Alataş M. 2018. Checklist of Turkish bryophyte vegetation, Botanica Serbica, 42:2. 173-179.
- Alataş M. Uyar G. Ezer T. Ören M. 2019. The Epiphytic Bryophyte Communities of Akyazı District (Sakarya, Turkey): A Multivariate Study of Community-Habitat Relationships. Anatolian Bryology, 5:2, 85-99.
- Alataş M. Batan N. Ezer T. Özdemir T. Erata H. 2021. Epiphytic Bryophyte Communities of Forests Dominated by Alnus glutinosa (L.) Gaertner in Altindere Valley National Park (Trabzon, Turkey). Cryptogamie, Bryologie. 42:11. 155-167.
- Barkman J.J. 1978. Synusial Approaches to Classification. In: Whittaker R.H. (eds) Classification of Plant Communities. Classification of Plant Communities, vol 5-1. Springer.
- Barkman J. J. 1958. Phytosociology and ecology of cryptogamic epiphythes. Van Gorcum Assen.
- Bates J.W. Proctor M.C.F. Preston C.D. Hodgetts N.G. Perry A.R. 1997. Occurrence of epiphytic bryophytes in a ‘tetrad’transect across southern Britain 1. Geographical trends in abundance and evidence of recent change. Journal Bryology. 19:4. 685–714.
- Braun-Blanquet, J. 1964. Pflanzensoziologie Grundzüge der Vegetationskunde, 3. Aufl. Springer, Berlin, Wien, New York, 865.
- JaeggIi M. 1933. Muschi arboricoli del cantone Ticino, Rev. Bryol. et lichen.6:1-4. 23.
- Julve Ph. 2021. ff. Basebryo. (Base de données des végétations bryophytiques de France. Programme Catminat. philippe.julve. pagesperso-orange.fr/catminat.htm).
- Kaşmer Ö. 2011. Zelve Açık Hava Müzesi’ndeki (Kapadokya) Kayadan Oyma Tarihi Yapıların Jeomekanik Açıdan Değerlendirilmesi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi.
- Kılınç M. 2005. Bitki Sosyolojisi (Vejetasyon Bilimi). Palme Yayıncılık. 284.
- Kürschner H. Tonguç Ö. Yayıntaş A. 1998. Life Strategies in Epiphytic Bryophyte Communities of the Southwest Anatolian Liquidambar orientalis forest. Nova Hedwigia. 66. 435-450.
- Kürschner H. Parolly G. Erdağ. A. ve Eren. Ö. 2007. Synanthropic bryophyte communities new to western Turkey-syntaxonomy, synecology and life syndromes. Nov. Hedwigia. 84. 459-478.
- Lara F. Mazimpaka V. 1998. Succession of epiphytic bryophytes in a Quercus pyrenaica forest from the Spanish Central Range (Iberian Peninsula). Nov. Hedwigia. 67:1. 125–138.
- Marstaller R. 2006. Syntaxonomischer Konspekt der Moosgesellschaften Europas und angrenzender Gebiete. Haussknechtia Beiheft. 13.
- Örnek M. Özmen S. Vural M. 2014. Endemic and Ornamental Wild Plants in Göreme National Park. Düzce University Journal of Science & Technology. 2. 458–465.
- Schofield W. B. 2001. Introduction to bryology. Oregon State University Press. Oregon.
- Smith A. J. E. 1988. Epiphytes and epiliths. in Bryophyte ecology. Springer. 191–227.
- URL1. Doğa Derneği 2022. Website: https://www.dogadernegi.org/onemli-doga-alanlari/ [Erişim: 09 Şubat 2022].
- Vural M. Kol Ü. Çopuroğlu S. Umut B. 1996. Göreme Milli Parkındaki Bitkilerin Tespiti ve Bunların Peyzaj Mimarisi Yönünden Değerlendirilmesi. Ankara: Ormancılık Araştırma Enstitüsü Yayınları.
- Walther K. Leblebici E. 1969. Die Moosvegetation des Karagöl-Gebietes im Yamanlar Daǧ nördlich Izmir. Ege Üniv. Matbaası.
- ISSN: 2149-5920
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2015
- Yayıncı: Çankırı Karatekin Üniversitesi
Sayıdaki Diğer Makaleler
Karayosunlarının Geleneksel Tıbbi Kullanımları
Atakan BENEK, Kerem CANLI, Ergin Murat ALTUNER
Türkiye Sphagnum’larının (Sphagnopsida) Ön Kırmızı Liste Değerlendirmesi
Mesut KIRMACI, Uğur ÇATAK, Fulya FİLİZ
Melike YILDIRIM AKATIN, Mehtap ER KEMAL, Nevzat BATAN
Işık Dağı (Ankara-Çankırı) Briyofit Florası
Güray UYAR, Muhammet ÖREN, Mevlüt ALATAŞ
Ermenek Vadisi (Karaman, Mersin-Türkiye)’nin Briyofit Florası