Son yıllardaki çalışmaların ve buluntuların ışığında Eski Hitit kabartmalı vazoları üzerine değerlendirmeler

Eski Hitit kabartmalı kült vazoları stil, teknik ve kompozisyon açısından Eski Hitit tasvir sanatı ve dönemin ikonografisi hakkında bizlere önemli bilgiler sağlamıştır. Inandık'ta ve Hüseyindede'de bulunan toplam üç kült vazosu, Hitit sanatının erken safhasını, Hitit kültürünün ilk kabartmalı vazo sanatını ve yazılı kaynaklardaki kült kavramlarının ayrıntılarını sergileyen muhteşem eserlerdir. Bitik'te bulunan kabartmalı parçaların yanı sıra Eskiyapar kabartmalıları da ayrı bir önem kazanmış, yeni sah-neler dönemin tasvir sanatına eklenmiştir. Ayrıca, Boğazköy, Alişar, Eskiyapar, Kalehöyük, Elbistan, Kabaklı ve Selimli parçaları tasvir ettikleri konuları tam olarak izah etmeseler de mevcut durumlarıyla değerli bilgiler sağlamışlardır. Amasya Müzesi'nde korunan ve henüz yayınlanmamış bir parçanın üzerindeki başı kırık erkek figürü Eskiyapar boğa adamına benzer bir tasvir olmalıdır. Eskiyapar'da bir başka kabartmalı parça 2012'de bulunmuştur. Son yıllardaki buluntuların ışığında kabartmalı vazo-larda frizlerin kullanımı, konuları, yapım teknikleri, işlevleri ve ikonografik özellikleri için yeni görüş-ler ve yaklaşımlar oluşmuştur.
Anahtar Kelimeler:

hitit, kabartma, vazo

AN ASSESSMENT ON THE OLD HITTITE RELIEF VASES IN THE LIGHT OF RECENT RESEARCH AND MATERIALS

Early Hittite relief cult vases have provided important information on the art and iconography of the Old Hittite period in terms of style, technique and composition. Three cult vases found at Inandık and Hüseyindede are magnificent artifacts, which represent the early period of Hittite art, the first relief art of Hittite culture and the details of the ritual concepts in written sources. Besides the relief ceramic sherds found at Bitik, Eskiyapar examples have also gained an importance and new scenes have been added to the inventory of the relief art of this period. Apart from these, the pieces from Boğazköy, Alişar, Eskiyapar, Kalehöyük, Elbistan, Kabaklı and Selimli provided valuable information although it is not clear what they actually represent. The male figure with a broken head on an unpublished piece from Amasya Museum should be a similar figure to the Eskiyapar bull-man. Another relief sherd has been found at Eskiyapar in 2012. in light of the recent finds, new ideas and approaches came up on the use of the registers, the scenes, production techniques, functions and iconographic features of the relief vases.