ROMAN AND BYZANTINE GLASS WORKSHOPS IN CARIA

Karia Bölgesine Anadolu antik camları konusunda yapılan yayınlarda pek az değinilmektedir. Bölgedeyapılan kazılarda ele geçen buluntuların genel olarak ele alındığı yayınlarda camlara da yer verilmektedir. Ancakbunlar cam odaklı çalışmalar olmaktan uzaktır. Kısıtlı sayıda yapılan cam çalışmaları, kazı cam buluntuları vemüze cam koleksiyonları üzerine yapılan yayınlar Karia Bölgesi'nin camcılık tarihi açısından önemine ilişkinoldukça kıymetli bilgiler içermektedir. Bununla birlikte, antik cam üretimi yapılan atölyelerin oldukça küçük çaplımerkezler olmaları ve bu nedenle bu merkezlerin saptanmalarında güçlük ve tanımlanmalarında sorunlaryaşanması camcılık tarihi açısından bölgelerin önemini önemli ölçüde etkileyecek bulgulardan uzak kalmamızaneden olmaktadır. Bu nedenle Anadolu'nun geneli değerlendirildiğinde hala oldukça az sayıda merkezin tespitedildiği ve tespit edilen bu merkezlerin hatırı sayılır miktarının Karia Bölgesi'nde toplanmış olduğu dikkatiçekicidir. Bu makale Karia bölgesinin cam tarihi içerisindeki önemini ortya koymak amacıyla, Karia cam üretimmerkezlerini buluntu çeşitliliği içerisinde analiz etmektedir

KARIA BÖLGESİ ROMA VE BİZANS DÖNEMLERİ CAM ATÖLYELERİ

Publications on Carian glass constitute only a small portion of all publications about ancientAnatolian glass. Glassworks mostly find their place within general publications and in the frame of allexcavation findings; publications that focus exclusively on glass are rare. Nevertheless, the limited research thathas been conducted on glass, excavation reports, and publications on the glass held in collections of Carianmuseums do offer valuable information about the importance of Caria in the history of glass. Because glassworkshops were small centers whose detection and identification in the archaeological record is difficult, keyfactors that may help determine the importance of Carian innovation in the history of glass still eluderesearchers. It is significant that, while very few glass workshops have been identified across Anatolia, aremarkable number of these centers are in Caria. This paper analyzes a wide variety of evidence concerningglass workshops in Caria to demonstrate the importance of Caria in the history of glass

___

Baldoni 1987 D. Baldoni, “Una Lucerna romana con raffigurazione di officina vetraria: Alcune considerazioni sula lavorazione del vetro soffiato nell’antichita”, JGS 29, 1987, 22-29.

Blid 2009 J. Blid, “Late Antique Glass in Sacred Context: A hagiasma at Carian Labraunda”, Late Antique/Early Byzantine Glass in the Eastern Mediterranean (2009) 133-150.

Blid 2012 J. Blid, Felicium Temporum Reparatio: Labraunda in Late Antiquity (c. AD 300-600), Doctoral Thesis in Classical Archaeology and Ancient History at Stockholm University, 2012.

Contardi 2009 S. Contardi “Late Antique Glass from Iasos (Caria)”, Late Antique/Early Byzantine Glass in the Eastern Mediterranean (2009) 123-132.

Çakmaklı 2012 Ö. D. Çakmaklı, Karia Bölgesi Roma Dönemi Cam Kap Tipolojisi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Klasik Arkeoloji Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Doktora Tezi, 2012.

Erten 2000 E. Erten, “Anadolu’da Roma Camcılığında Küresel Gövdeli Sürahiler”, Olba III, 2000, 172-174.

Erten 2012a E. Erten, “Akhaemenid Egemenliği Döneminde Doğu Yunan Bölgesinde Cam”, içinde: A. A. Akyol – K. Özdemir (ed.), Türkiye’de Arkeometrenin Ulu Çınarları, Prof. Dr. Ay Melek Özer ve Prof. Dr. Şahinde Demirciye Armağan (2012) 183- 194.

Erten 2012b E. Erten, “Glass in Anatolia within the Scope of Diocletian’s Edict of Maximum Prices”, in: Prof. Dr. Orhan Bingöl (Ed.), Ord. Prof. Dr. Ekrem Akurgal 100 yaşında, Anadolu/Anatolia Suplement Series 3.1, 2012, 77-88.

Erim et al. 1971 K.T. Erim – J. Reynolds – M. Crawford, “Diocletian's currency reform: a new inscription”, JRS 61, 1971, 171-177. İdil – Kadıoğlu 2008 V. İdil – M. Kadıoğlu, “2007 Yılı Nysa Kazı ve Restorasyon Çalışmaları”, KST 30.3, 2008, 499-522.

Ignatidou 2005 D. Ignatidou, Achaemenid and Greek ColourlessGlass, The World of Achaemenid Persia: History, Art and Society in Iran and the Ancient Near East (2005) 419-426. İznik 2011 E. İznik, “İmparator Diokletianus’un Tavan (En Yüksek) Fiyatlar Fermanı: Edictum de pretiis Rerum Venalium”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tarih Araştırmaları Dergisi 30.49, 2011, 97-131.

Kavaz 2011 B. Kavaz, Tralleis Cam Fırınlarının Geleneksel Cam Fırınları İle Karşılaştırılması, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 2011.

Lauvers et al. 2007 V. Lauvers – P. Degryse – M. Waelkens, “Evidence for Anatolian Glassworking in Antiquity: The case of Sagalassos ( Southwestern Turkey)”, JGS 49, 2007, 1-8.

Price 2009 J. Price, “Glass-working and Glassworkers in Cities and Towns”, Roman Working Lives and Urban Living (2009) 167- 190.

Roueché 1989 C. Roueché, “Aphrodisias in Late Antiquity”, JRS 5, 1989, 265-318.

Smith 1995 R. R. R. Smith, “Aphrodisias 1994”, KST 17.2, 1995, 188- 196.

Stern 1999 E. M. Stern, “Roman Glassblowing a Cultural Context”, AJA 103, 1999, 441-484.

Tek 2005 A. T. Tek, “Antik Dönem’de Anadolu’da Cam Üretimi”, SERES (Uluslararası Seramik, Cam, Emaye, Sır ve Boya Kongresi) 2005, 108–123.

Lightfoot 1989 S. C. Lightfoot, Afyon Müzesi Cam Eserler Koleksiyonu, A Catalog of Glass Vessels in Afyon Museum, BAR İnternational Series 530, 1989. Lightfoot – Arslan 1992 C.

S. Lightfoot – M. Arslan, Anadolu Antik Camları; Yüksel Erimtan Koleksiyonu; Ancient Glass of Asia Minor; Yüksel Erimtan Collection (1992). Yaylalı 2008 A.

Yaylalı, “2006 Yılı Tralleis Antik Kenti Kazı ve Restorasyon Çalışmaları”, KST 29.1, 2008, 55-576.

Pliny the Elder Naturalis Historia, - V - Mineralogia e storia dell’arte. Libri 33-37, 621. (Trans. A. Corso, R. Mugellesi), G. Rosati, Giulio Einaudi Editore, 1988.