Farklı Ülkelerdeki Tarımsal Destekleme Politikalarının Tarımsal Üretim Üzerine Etkisinin Karşılaştırmalı Analizi

Küreselleşen bir ekonomide uygulamaya konulan iktisat politikalarının ekonomiye etkisi daha da artmaktadır. Son dönemde Türkiye’nin tarımsal üretimde dışa bağımlılığın artması, özellikle yıllardır uygulanan tarımsal destekleme politikalarının sorgulanmasını ön plana çıkarmıştır. Tarımsal destekleme politikaları, tarım kesiminin gelir düzeyini yükseltmek, tarımda verimlilik, ürün çeşitliliği ve üretim artışı sağlamak amacıyla farklı destekleme araçları kullanılarak uygulanmaktadır. OECD’nin (2012) “Producer Support Estimate Indicator” adlı raporunda da Türkiye tarım sektörünü en fazla destekleyen ülkeler arasında gösterilmektedir. Bu uygulanan desteklere rağmen son yıllarda Türkiye’nin iç ticaret hadlerinin tarım sektörü aleyhine daha da yükselmesi, tarımsal çıktının oransal olarak azalması ve tarımsal üretimde dışa bağımlılığının artması bu çalışmanın önemini daha da arttırmaktadır. Bu çalışmanın amacı, başta Avrupa Birliği olmak üzere tarım sektöründe ön plana çıkan birçok ülkenin, tarımı destekleme sistemlerinin tarımsal çıktı üzerine etkilerini karşılaştırmalı olarak analiz etmektir. Bu çalışmada 1995 ve 2010 arasında, tarım destekleme araçlarından pazar desteği ve girdi desteği farklı ülkelerin yıllara göre etkisi panel veri analiz teknikleri ile incelenmiştir. Elde edilen bulgular genel olarak pazar fiyat desteği ve girdi desteğinin tarımsal çıktıyı arttırdığını göstermektedir. Sonuç olarak bu çalışma, özellikle Türkiye’de uygulan tarım destekleme politikalarının daha etkin olması konusunda yeni politikalar önermektedir.

Anahtar Kelimeler:

Tarım Politikaları, Tarımsal Üretim Değeri ve Panel Veri Analizi

Effects on Agricultural Production in Different Countries Comparative Analysis of Agricultural Support Policies

In a globalized economy, the impacts of political decisions have been becoming more important. Especially in recent years, the increasing of Turkey’s dependency in agricultural production cause examine to agricultural support policies which has been apllying. Agricultural support policies carry out for increasing the income level, productiveness, product range and level by using different supporting tools. According to OECD report (2012) named “Producer Suuport Estimate Indicator”, Turkey is the most supportive country in agricultural producing. Although these policies implemented, being terms of trade against agricultural sector and decreasing the agricultural output as a proportion and increasing the dependency of Turkey agricultural sector makes this working paper more important. This study aims to analyze the impacts of agricultural supports to agricultural output in countries which being prominence in agricultural sector, particularly in European Union. In this study the effects by years of different countries’ total agricultural supporting tools between 1995 and 2010 (market support, input support) analyzed by techniques of analysis of panel data. In conclusion, this study purpose to suggest new politics about the agricultural supporting policies to being them more effective, especially for Turkey.

Keywords:

Agricultural Policies, Agricultural Production Value and Panel Data Analysis,

PDF

___

Akder, H. (2007). Policy Formation in the Process of Implementing Agricultural Reform in Turkey, International Journal of Agricultural Resources, Governance and Ecology, Vol. 6, 4-5, pp.514-32.
Aerni, P. (2007). Editorial: agriculture in Turkey structural change, sustainability and EU-compatibility, International Journal of Agricultural Resources, Governance and Ecology, Vol. 6,4/5, pp.429-439.
Baltagi, B. H. (2008). Econometric Analysis of Panel Data (4. Baskı), Chishester: John Wiley & Sons Ltd. Boz, İ. (2003). Avrupa Birliği Ortak Tarım Politikası. Kar, M., ve H. Arıkan (Ed.), Avrupa Birligi Ortak Politikalar ve Türkiye içinde (s. 217-260). İstanbul: Beta Yayınları.
Breitung, J. (2005). A Parametric Approach to the Estimation of Cointegration Vectors in Panel Data.
Econometric Reviews, 24(2), 151-173. doi: 10.1081/ ETC-200067895
Breusch, T. S. ve Pagan, A. R. (1980). The Lagrange Multiplier Test and its Applications to Model Spesification in Econometrics. The Review of Economic Studies, 47(1), 239-253. doi: 10.2307/2297111
Çakmak, E. H., Kasnakoğlu, H. ve Akder, H. (1999). Tarım Politikalarında Yeni Denge Arayışları ve Türkiye, TÜSİAD, Yayın No: TÜSİAD-T/99-12/275, İstanbul.
Dinler, Z. (1996). Tarım Ekonomisi (4. Baskı). Bursa: Ekin Kitabevi.
Doğan, S. ve Çomaktekin, M. S. (2009). Tarımsal Destekleme Politikaları ve Türkiyede Uygulamalar (1990 ve Sonrası Dönem). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı İktisat Politikası Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
Doğruel, F., Doğruel, A. S. ve Yeldan, E. (2003). Macroeconomics of Turkeys Agriculturel Reforms: An İntertemporal Computable General Equilibrium Analysis, Journal of Policy Modeling, Vol. 25, pp. 617 637.
DPT (1999). Tarımsal Destekleme Politikaları ve Doğ- rudan Gelir Desteği Sisteminin Değerlendirilmesi. erişim: http://ekutup.dpt.gov.tr/tarım/, erişim Tarihi: 26 Mart 2013.
Günaydın, G. (2000). Sekizinci Planda Tarım Sektörü. Kamu Yönetimi Dünyası Dergisi, Sayı 3-4, 39-44.
Günaydın, G. (2003). Küreselleşen Piyasa, Yoksullaşan Köylü, Özgür Üniversite Forumu, Sayı 22, Şubat 2003, s.128 154.
Hadri, K. (2000). Testing for Stationarity in Heterogeneous Panel Data. Econometrics Journal, 3, 148- 161. doi: 10.1111/1368-423X.00043
Im, K. S., Pesaran, M. H., ve Shin, Y. (2003). Testing For Unit Roots in Heterogeneous Panels. Journal of Econometrics, 115, 53-74. doi: 10.1016/S0304- 4076(03)00092-7
Kazgan, G. (2003). Tarım ve Gelişme, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Kıymaz, T. (2008). Dünya Tarım Piyasalarında Serbestleşmenin Türk Tarımına Fiyat ve Gelir Yönünden Yansıması. DPT Yayınları, Yayın No: 2754, Erişim: http://ekutup.dpt.gov.tr/tarim/kiymazt/politika. pdf., erişim Tarihi: 13.05.2013.
Levin, A., Lin, C. ve Chu, C. J. (2001). Unit Root Tests in Panel Data: Asymptotic and Finite-Sample Properties. Journal of Econometrics, 108, 1-24.
Maddala, G. S. (2002). Introduction to Economics, (3. baskı). Chichester: John Wiley & Sons Ltd.
OECD, (2011). Evaluation of Agricultural Policy Reforms in Turkey, OECD Publishing.
OECD, (2012). Introduction to the OECD PSE and Related Indicators of Agricultural Support (http:// www.oecd.org/tad/agricultural-policies/43411396. pdf), (Erişim Tarihi, 07/04/2013).
TUSIAD, (2005). DTÖ ve ABdeki Gelişmeler Işığında 21. Yüzyılda Türkiye Tarımı, Yayın No.TUSIAD - T/2005-06/397: Istanbul.
Pedroni, P. (1999). Critical Values for Cointegration Tests in Heterogeneous Panels With Multiple Regressors. Oxford Bullettin of Economics and Statistics, Special Issue, 653-670. doi: 10.1111/1468- 0084.0610s1653
Pedroni, P. (2001). Purchasing Power Parity Tests in Cointegrated Panels. Review of Economics and Statistics, 83, 727-931. doi: 10.1080/1350485042000203788 Pesaran, M. H. (2004). General Diagnostic Tests for Cross Section Dependence in Panels. CESIFO Working Paper No: 1229
Pesaran, H. M. (2007). A simple panel unit root test in the presence of cross-section dependence. Journal of Applied Econometrics, 22, 265-312. doi: 10.1002/ jae.951
Sayın, C. (2003). Türkiyede Tarımsal Destekleme Politikaları, TOBB Yayını, Ankara.
Şahinöz, A. (2001). Tarım Sektörü. Şahinöz, A. (Ed.), Türkiye Ekonomisi, Sektörel Analiz (s. 73-105). Ankara: Türkiye Ekonomi Kurumu.
Şahinöz, A. (2011). Neolitikten Günümüze Tarım Ekonomi ve Politikaları, Ankara: Turhan Kitabevi.
World Bank (2009). Agricultural Reform Implementation Project: Implementation, Completion and Results Report, Report No. 1155, 23 November, The World Bank, Washington, D.C.
Yapar, S. (2005). Türkiyede Tarımsal Ekonomi Ve Desteklememe Politikasının Bir Aracı Olarak Doğrudan Gelir Desteği Sistemi, Selçuk Üniversitesi Karaman İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, Sayı:2 Cilt:5 / Aralık 2005, s.21-37.