A group of late Roman pottery from Harabebezikan mound in upper Euphrates (Turkey)

Fırat nehrinin doğu yakasında, bölgenin önemli kenti Karkamış yakınlarında yer alan Harabebezikan Höyüğünde 1999 yılında sadece bir sezon kurtarma kazısı yapılabilmiş, Karkamış Barajının su tutması ile birlikte höyük üst seviyesine kadar suyla çevrelenmiştir. Erken Bronz, Demir Çağ ve Hellenistik tabakaları içeren höyüğün tepe açmalarında etrafı surlu Geç Roma Çağı tabakaları tespit edilmiştir. Geç Roma Çağı tabakalarında çok iyi tanınmayan yerel günlük kullanım kaplarının yanısıra, az sayıda “Late Roman C” tabağı, “Brittle Ware” olarak adlandırılan pişirme ve mutfak kapları ile “Kuzey Suriye Amphoralar”ı olarak adlandırılan transport kapları ele geçmiştir. “Late Roman C” kapları tüm Anadolu dâhil olmak üzere Doğu Akdeniz’in pek çok yerinde ele geçen yaygın mal grupları iken, “Brittle Ware” ve “Kuzey Suriye Boyalı Amphoralar” çok iyi tanınan mal grupları değildir. Anadolu ve Kuzey Suriye’deki birkaç merkezden yayınlanmış az sayıdaki örnek dışında, bu seramiklerin form, hamur özellikleri, üretim ve dağılımları hakkında bu gün bilinenler oldukça sınırlıdır. Özellikle amphoralar, Fırat nehri boyunca yapılan nehir ticaretinin önemli göstergesi olarak daha detaylı araştırmaları hak etmektedir. Harabebezikan örnekleri, bu seramik gruplarının dar aralıklı tarihlendirilmesine yardımcı olmasa bile, yeni tipler ve bunların dağılımı hakkında önemli ipuçları sunmaktadır.

Fırat nehri kıyısındaki Harabebezikan Höyüğünden bir grup geç Roma dönemi seramiği

From the 1960s, the building of large scale dams on the Euphrates River, unfortunately have placed many ancient and modern settlements under water, including important ancient sites like Samosata, and Apamea totally, and Zeugma partly. Harabebezikan is such a site, that it was affected by Carchemish Dam construction, and this paper will present a group of Late Roman pottery found in a short term rescue excavation there. Among the Late Roman pottery finds from sites, quite a number of local coarse ware, a few “Late Roman C” Ware; cooking pots belonging to the so-called Brittle Ware and also North Syrian Amphorae are represented. Only a handful of examples from sites in Southeast Anatolia and North Syria have been published. For that reason, their types, production centers and distribution areas have been not clear so far. Although Harabebezikan examples do not provide new evidence for dating, they are important as there are some new types here and the site gives new distribution evidence.

PDF

___

Algaze, G. Breuninger, R., Knustad, J. (1994). The Tigris-Euphrates Archaeological Reconnaissance Project: Final report of the Birecik and Carchemish Dam survey areas, Anatolica 20, 1-96.
Alp, A.O. Tekinalp, M. (2001). Harabebezikan Excavation: 1999 Season, Salvage project of the archaeological heritage of the Ilısu and Carchemish dam reservoirs activities in 1999, (ed.Tuna, N. et al.), 381-400. Ankara.
Bartl, K., Schneider, G., Böhme, S. (1995). Notes on ‘Brittle Wares’ in North-eastern Syria, Levant XXVII, 165-177.
Grabar, O., Holod, R., Knustad, J., and Trousdale,W. (1978). City in the desert, Qasr al-Hayr East, Harvard Middle-Eastern Monographs 23/24, Cambridge.
Harper, R. (1980). Athis- Neocaesareia– Qasrin- Dibsi Faraj, Le Moyen- Euphrate, Zone de contacts et d’échanges, Actes du colloque (Strasbourg 1977) (éds. J.-C. Margueron), 331-348, Leyde.
Lemaire, J.N., Balty, J.Ch. (1969). L’église à atrium de la grande colonnade. Fouilles d’Apamée de Syrie I-1, Paris.
Mackensen, M. (ed), (1984). Resafa I, Eine befestigte spätantike Anlagen vor den Stadmauern von Resafa, DAI, Mainz am Rhein.
Mango, M. M. (2002). Excavations and Survey at Androna, Syria: The Oxford Team 1999, D.O.P. 56, 307-315.
Orssaud, D. (1980). La céramique, Sodini, J.-P., et al Déhès (Syria du Nord), Campagnes I-III (1976- 1978), Recherches sur l’habitat rural, Syria 57, 234-264.
Orssaud, D. (1992). Le passage de la céramique Byzantine a la céramique Islamique, quelques hypothèse a partırdu mobilier trouvè a Déhès, La Syria de Byzance à la l’Islam: VIIe-VIIIe siècles Actes du Colloque International 1990 (ed. Canivet, P., Rey-Coquais, J, P., ), 219-228, Damascus.
Reynal, A, C. (2004). Les amphores méditerranéenes d’importation trouvées à Zeugma: présentation préliminaire, Transport Amphorae and Trade in the Eastern Mediterranean, Act of the International Colloquium at the Danish Institute at Athens (ed. Eiring, J., Lund, J.), 15-21.
Schneider, G., Vokaer, A., Bartl, K., Daszkiewicz, M. (2007). Some new results of Archaeometric Analysis of Brittle Wares. LRCW 2. Late Roman Coarse Wares, Cooking Wares And Amphorae in The Mediterranean: Archaeology And Archaeometry. (ed.Bonifay, M., Tréglia J.C.) BAR Int. Ser. 1662 (II), 715-726. Oxford
Vokaer, A. (2005). Typological and technological study of Brittle Ware in Syrie, LRCW 1.Late Roman Coarse Wares, Cooking Wares And Amphorae in The Mediterranean: Archaeology And Archaeometry. (ed. J.M Gurt i Esparraguera, J. Buxeda i Garrigós and M.A. Cau Ontiveros) BAR Int. Ser. 1340, 697-710, Oxford.
Vokaer, A. (2007). La Brittle Ware Byzantine et Omeyyade en Syrie du Nord. LRCW 2. Late Roman Coarse Wares, Cooking Wares And Amphorae in The Mediterranean: Archaeology And Archaeometry. (ed.Bonifay, M., Tréglia J.C.) BAR Int. Ser. 1662 (II), 701-713, Oxford.
Wightman, G. (1990). Area B- Sounding in the Middle City, Tell Ahmar, 1988 Season, (ed. Bunnens, G.), 106-120, Leuven.