AİHM Ve Danıştay Kararları Işığında Radyo Ve Televizyon Yayınlarının Önceden Durdurulması Suretiyle İfade Özgürlüğünün Sınırlandırılması
Günümüzde radyo ve televizyon yayıncılığının toplumun bilgilendirilmesi konusunda vazgeçilmez bir rolü olduğu bilinmektedir. Bu nedenle radyo ve televizyon yayınları alanında ifade özgürlüğünün egemen kılınması oldukça önemlidir. Tüm özgürlükler gibi ifade özgürlüğünün de sınırsızlığı kabul edilemez. Bir özgürlüğün layıkıyla yaşanabilmesi için hakkın sınırlarının açıkça düzenlenmesi, bu sınırların aşılmasının ve kötüye kullanılmasının önüne geçmek adına gerekli tedbirlerin alınması ve sınırlamaların demokratik toplumun gereklerine uygun ve ölçülü olması gereklidir. Bu bağlamda hem Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS), hem de Anayasa bir yandan bu hakkı korurken diğer yandan bu hakkın nasıl sınırlanması gerektiğini düzenlemiştir. Radyo ve televizyon yayınlarının önceden durdurulması ifade özgürlüğüne getirilen ciddi bir kayıttır. Bu nedenle bu uygulamanın yasa ile düzenlenmesi, düzenlemede sınırlamanın meşru nedene dayanması ve bu sınırlamanın demokratik toplum açısından gerekli olması önemlidir. Bunun yanında yayınların önceden durdurulmasının anılan kriterlere uygunluğu noktasında titiz bir yargısal denetim ise vezgeçilmezdir. Bu çalışmayla AİHS ve uygulaması da dikkate alınarak Türk hukukunda bu konudaki yasal düzenlemelerin ve Danıştay içtihatlarının değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
Anahtar Kelimeler:
İfade özgürlüğü, düşünceyi açıklama ve yayma özgürlüğü, radyo ve televizyon yayınlarının önceden durdurulması, yayınların men edilmesi, yayın yasağı
Today it is acknowledged that broadcasting has an indispensable role in informing the community. For this reason, making freedom of expression sovereign in the field of broadcasting is quite important. As for all freedoms, limitlessness of freedom of expression is unacceptable. To hava a freedom properly, the limits of the right should be clearly regulated, necessary measures should be taken in order to prevent exceeding and abusing these limits and these limits should be in accordance with the requirements of a democratic society and should be balanced. Both the European Convention on Human Rights (ECHR) and Constitution are protecting this right while, on the other hand regulating how this right should be restricted. Suspension of the broadcasting in advance is a severe restriction regarding the freedom of expression. Therefore, it is important that the regulation of this suspension being codified, that the regulation of the limits being legitimatised and that limitation being necessary for a democratic society. Besides, rigorous judicial control of suspension of broadcasting in advance is crucial for compliance to the aforementioned criterias. This paper aims at assessment of regulation in Turkish law and jurisprudence of the Council of State, with taking practice of ECHR into consideration.
Keywords:
Freedom of expression, freedom of thought and expression, freedom of speech, suspension of the radio and television broadcasting in advance, the broadcast ban,
___
- BAYKAN Metin, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararlarında Basın Özgürlüğü, Adalet Yayınevi, Ankara, 2011.
- DOĞRU Osman-NALBANT Atilla, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi Açıklama ve Önemli Kararlar, Cilt:2,Yüksek Yargı Kurumlarını Avrupa Standartları Bakımından Rollerinin Güçlendirmesi Ortak Projesi, Ankara, 2012.
- GÖZÜBÜYÜK Şeref -GÖLCÜKLÜ Feyyaz, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Uygulaması, Ankara, 2009.
- KARAN Ulaş, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi ve Anayasa, Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru Kapsamında Bir İnceleme-İfade Özgürlüğü Hakkı, (Edt. İNCEOĞLU, Sibel) Yüksek Yargı Kurumlarını Avrupa Standartları Bakımından Rollerinin Güçlendirmesi Ortak Projesi, Ankara, 2013.
- ŞAHBAZ İbrahim, Karşılaştırmalı Düşünceyi Açıklama Özgürlüğü, Yetkin Yayınları, Ankara, 2009.
- ŞAHİN Kemal, İnsan Hakları ve Özgürlük Boyutuyla İfade Özgürlüğü Gerekçeleri ve Sınırları, XII Levha Yayınları, İstanbul, 2009.
- TEZCAN Durmuş, “Adil (Dürüst) Yargılanma Hakkının Uygulama Alanı Açısından İdarî Uyuşmazlıkların Konumu”, Yıldızhan Yayla’ya Armağan, Galatasaray Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 2003,(s.469-484).
- ULUSOY Ali, İdarî Yaptırımlar, XII Levha Yayınları, İstanbul, 2013.
- YILMAZ Halit, İdarenin Görsel İştsel İletişim Alanındaki İşlevi, İmaj Yayınevi, Ankara, 2006.
- http://www.anayasa.gov.tr/Kararlar/KararlarBilgiBankasi/- Erişim:21.06.2015.
- http://www.anayasa.gov.tr/files/insan_haklari_mahkemesi/el_kitaplari/AIHSmad10Ifade.pdf- Erişim:20.06.2015.
- http://hudoc.echr.coe.int/sites/eng/Pages/search.aspx#{“documentcollectionid2”:[“GRAND CHAMBER”,”CHAMBER”]}- Erişim:20.06.2015.
- http://www.ekanun.net/2954-sayili-kanun/index.html- Erişim:23.06.2015.
- http://www.kararara.com/aihm/turkce3/aihm11898.htm- Erişim:18.06.2015
- http://www.ombudsman.gov.tr/contents/files/688B1--Insan-Haklari-Evrensel Beyannamesi.pdf- Erişim: 18.06.2015.
- http://www.resmigazete.gov.tr/main.aspx?home=http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/11596.pdf&main=http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/11596.pdf- Erişim:23.06.2015.
- http://www.rtuk.org.tr/# Erişim:20.06.2015.
- https://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem23/yil01/ss568.pdf- Erişim:20.06.2015.
- http://www.uhdigm.adalet.gov.tr/uhamer/aihm%20ing/CASE_OF_NADA_v._SWITZERLAND[1].pdf- Erişim:18.06.2015
- CAN Osman, “Anayasa Değişiklikleri ve Düşünceyi Açıklama Özgürlüğü” file:///C:/Users/pb/Desktop/makaleler/can.pdf- Erişim:19.06.2015.
- ÖZBEY Özcan, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Işığında İfade Özgürlüğü Kısıtlamaları, http://tbbdergisi.barobirlik.org.tr/m2013-106-126- Erişim:23.06.2015.
- ŞAHİN Yahya, Danıştay Kararlarında İfade Özgürlüğü ve Sınırlamaları,http://www.anayasa.gov.tr/files/insan_haklari_mahkemesi/sunumlar/sahindanistayifadeozgurlugu.pdf- Erişim:20.06.2015.
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2015
- Yayıncı: ANADOLU ÜNİVERSİTESİREKTÖRLÜĞÜ