Samsun, Sinop, Ordu ve Tokat illeri günlük enyüksek yağışları için en uygun dağılımların belirlenmesi
Emniyetli su yapılarının inşa edilmesi için proje taşkınlarının, dolayısıyla yağış değerlerinin doğru bir şekilde tahminlerinin yapılması gerekmektedir. Bu da noktasal yağış dizilerine en uygun olasılık dağılım fonksiyonu ile gerçekleştirilebilir. Bu çalışmanın amacı, son 80 yılda Devlet Su İşleri (DSĐ) VII. Bölge il merkezlerindeki (Samsun, Sinop, Ordu ve Tokat) meteoroloji istasyonlarında ölçülen günlük en yüksek yağış verilerinin 32 adet sürekli olasılık dağılımlarından hangilerine daha uygun olduklarının belirlenmesidir. Bu amaçla FRANMOD modeli kullanılmıştır. Çalışma sonucunda, ortalama sapma, yeterlilik katsayısı, Kolmogorov-Smirnov, 1-1 doğrusundan olan ortalama sapma ve Anderson- Darling istatistiklerinin, istasyondan istasyona farklı dağılımları ön plana çıkarttığı bulunmuştur. İstatistiklerin çoğunda öne çıkan dağılım dikkate alındığında ise, Samsun ve Sinop illeri günlük en yüksek yağışlarının Wakeby, Ordu ili verilerinin beta-P, Tokat ili verilerinin ise Wakeby ve beta-P dağılımlarıyla daha iyi temsil edilebileceği bulunmuştur.
Determination of the best fit distributions for daily maximum precipitations measured at the city centers of Samsun, Sinop, Ordu and Tokat
To built safe water structures, forecasts of the values of project floods, thereby the values of precipitation are needed to be estimated properly. This can be made with the function of best fit distribution to the series of spot precipitation. The aim of this study is to determine the best fit distributions among 32 continuous probable distributions for the daily maximum precipitation values measured at the meteorological stations of DSI Region VII located in the city center of Samsun, Sinop, Ordu and Tokat during the last 80 years. For this purpose, the FRANMOD model was also employed. In the result; the statistics of average deviation, coefficient of efficiency, Kolmogorov-Smirnov, average deviation from 1-1 line and Anderson-Darling gave different distributions prominence from station to station. When the distribution which became prominent mostly in the statistical analyses were considered, it was found that the daily maximum precipitations of Samsun and Sinop could be represented much better by the Wakeby distribution, the data of Ordu province by beta-P, and the data of Tokat province by both Wakeby and beta-P.
___
- Anonim, “Türkiye Maksimum Yağışları Frekans Atlası, Cilt I. Noktasal Yağışların Frekans Analizi”, 1. baskı, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, Ankara, Türkiye, 1990.
- Kömüşcü AÜ, Ceylan A, “1950-2005 Maksimum ortalama şiddetli yağış verilerinin Türkiye’de taşkın risk alanlarının belirlenmesine yönelik yorumlanması”, V. Ulusal Hidroloji Kongresi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara, 163-171, 2007.
- Loukas A, Vasiliades L, Dalezios NR, Domenikiotis C, “Rainfall-frequency mapping for Greece”, Phys. Chem. Earth, Part B, 26(9): 669-674, 2001.
- Öztekin T, “A Model for Estimating the Parameters of Continuous Distributions”, 1. baskı, Ümit Ofset Matbaacılık, Ankara, Türkiye, 2006.
- Park JS, Jung HS, Kim RS, Oh JH, “Modelling summer extreme rainfall over the Korean peninsula using Wakeby distribution”, Int. J. Climatol., 21(11): 1371- 1384, 2001.
- Szolgay J, Parajka J, Kohnova S, Hlavcova K, “Comparison of mapping approaches of design annual maximum daily precipitation”, Atmospheric Research 92(2009): 289-307, 2009.
