MÜRDÜMÜK (Lathyrus sp.) TÜRLERİNİN ÖNEMİ, TARIMDA KULLANIM OLANAKLARI VE ZARARLI MADDE İÇERİKLERİ

Baklagiller familyasında yer alan Lathyrus (Mürdümük) cinsi 187 tür veya alt tür ile geniş bir cinstir. Lathyrus cinsi Akdeniz havzası, Ön Asya, Kuzey Amerika ve Güney Amerika’nın sıcak bölgelerinde tür ve çeşit zenginliği göstermektedir. Lathyrus türleri dünya genelinde hayvan ve insan besini olarak kullanılmaktadır. Türkiye’de ise Lathyrus türlerinin tarımı çok az yapılmakta, çoğunlukla hayvan beslenmesinde ve çok insan beslenmesinde kullanılmaktadır. Dünyada ve ülkemizde en fazla kültürü yapılan tür, kuraklığa, olumsuz toprak koşullarına ve su basmalarına karşı dayanıklı olan, L. sativus (yaygın mürdümük)’dur. Lathyrus türlerinde, insan ve hayvan sağlığı üzerine olumsuz etkileri olan maddeler bulunmaktadır. Bunlardan en önemlisi, merkezi sinir sistemini etkileyerek, insanlarda ve hayvanların arka bacaklarında kalıcı felçlere yol açan, oxalyl diamino propionic acid (ODAP)’tir. Bu hastalığa “lathrism” denilmekte ve tanelerinin 3-4 aylık bir süre yoğun olarak tüketilmesi sonucunda ortaya çıkmaktadır. Bu derleme de lathyrus cinsinin ülkemiz ve dünyadaki genel durumu ve tarımı incelenmiştir

MÜRDÜMÜK (Lathyrus sp.) TÜRLERİNİN ÖNEMİ, TARIMDA KULLANIM OLANAKLARI VE ZARARLI MADDE İÇERİKLERİ

Baklagiller familyasında yer alan Lathyrus (Mürdümük) cinsi 187 tür veya alt tür ile geniş bir cinstir. Lathyrus cinsi Akdeniz havzası, Ön Asya, Kuzey Amerika ve Güney Amerika’nın sıcak bölgelerinde tür ve çeşit zenginliği göstermektedir. Lathyrus türleri dünya genelinde hayvan ve insan besini olarak kullanılmaktadır. Türkiye’de ise Lathyrus türlerinin tarımı çok az yapılmakta, çoğunlukla hayvan beslenmesinde ve çok insan beslenmesinde kullanılmaktadır. Dünyada ve ülkemizde en fazla kültürü yapılan tür, kuraklığa, olumsuz toprak koşullarına ve su basmalarına karşı dayanıklı olan, L. sativus (yaygın mürdümük)’dur. Lathyrus türlerinde, insan ve hayvan sağlığı üzerine olumsuz etkileri olan maddeler bulunmaktadır. Bunlardan en önemlisi, merkezi sinir sistemini etkileyerek, insanlarda ve hayvanların arka bacaklarında kalıcı felçlere yol açan, oxalyl diamino propionic acid (ODAP)’tir. Bu hastalığa “lathrism” denilmekte ve tanelerinin 3-4 aylık bir süre yoğun olarak tüketilmesi sonucunda ortaya çıkmaktadır. Bu derleme de lathyrus cinsinin ülkemiz ve dünyadaki genel durumu ve tarımı incelenmiştir.
Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi-Cover
  • ISSN: 1308-8750
  • Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
  • Başlangıç: 1986
  • Yayıncı: Ondokuz Mayıs Üniv. Ziraat Fak.
Sayıdaki Diğer Makaleler

TUZLULUK VE ALKALİLİĞİN TOPRAĞIN BAZI FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE ETKİLERİ

Tuğrul YAKUPOĞLU, Nutullah ÖZDEMİR

FARKLI TİP HAVUZLARIN YAVRU ALABALIK YETİŞTİRİCİLİĞİNDE KARLILIK ÜZERİNE ETKİSİNİN EKONOMİK ANALİZİ

Muhammed ATAMANALP, E. Mahmut KOCAMAN

YAĞ BİTKİLERİNDE YAĞ ASİTLERİ KOMPOZİSYONU ÜZERİNE ETKİ EDEN FAKTÖRLER

Emel KARACA, Selim AYTAÇ

GÖKHÖYÜK TARIM İŞLETMESİNDE YETİŞTİRİLEN SİYAH ALACA SIĞIRLARIN SÜT VE DÖL VERİM ÖZELLİKLERİ 2. DÖL VERİM ÖZELLİKLERİ

Hüseyin ERDEM, Savaş ATASEVER, Ertuğrul KUL

BAKLA (Vicia faba L.)’DA ÖZELLİKLER ARASINDAKİ İLİŞKİLER VE TANE VERİMİ BAKIMINDAN SELEKSİYON KRİTERLERİNİN BELİRLENMESİ

Erkut PEKŞEN

MÜRDÜMÜK (Lathyrus sp.) TÜRLERİNİN ÖNEMİ, TARIMDA KULLANIM OLANAKLARI VE ZARARLI MADDE İÇERİKLERİ

Uğur BAŞARAN, Zeki ACAR, Özlem ÖNAL AŞÇI, Hanife MUT, İlknur AYAN

ÇANKIRI-ELDİVAN KARATAŞBAĞI DERESİ HAVZA ARAZİ KULLANIM-ARAZİ ÖRTÜSÜNDEKİ DEĞİŞİM VE TOPRAK ÖZELLİKLERİ

Ceyhun GÜL, Orhan DENGİZ

SONBAHAR VE İLKBAHARDA EKİLEN BAKLA (Vicia faba L.) GENOTİPLERİNİN BAZI BİTKİSEL ÖZELLİKLER VE TANE VERİMİ BAKIMINDAN KARŞILAŞTIRILMASI

Erkut PEKŞEN, Ali GÜLÜMSER

KÜLTÜR MANTARLARLARINDA GÖRÜLEN VİRÜS HASTALIKLARI

İ. Özer ELİBÜYÜK

ŞEKER PANCARINDA YAPRAKLARA UYGULANAN NEEM PREPARATININ Beet soilborne virus ve TOPRAKLARIN BİYOLOJİK ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE ETKİLERİNİN ARAŞTIRILMASI

Nazlı KUTLUK YILMAZ, Rıdvan KIZILKAYA, İzzet AKÇA