Evren KOCAMAN, Murat SAYILI

GÜMÜŞHANE İLİNDE GÖKKUŞAĞI ALABALIK İŞLETMELERİNİN EKONOMİK ANALİZİ

Bu araştırmada Gümüşhane ilinde ağ kafes ve karadaki havuzlarda alabalık üretimi yapan işletmelerin yapısal ve ekonomik analizi yapılmıştır. Veriler, işletmeler ile 2011 yılında yapılan anket ile elde edilmiştir. Ağ kafeslerde üretim yapanların tamamı yavru balık satın almak suretiyle alabalık üretmektedirler. Karada üretim yapan işletmelerin ise %66.67’si sağım yapmak suretiyle, %33.33’ü ise yavru balık satın alarak üretim yapmaktadırlar. İşletme başına ortalama, ağ kafeste alabalık üretimi yapan işletmelerde 9 666.42 m ve karada üretim yapan işletmelerde ise 746.52 m’lük havuz alanı bulunmaktadır. İşletme başına üretilen balık miktarı, ağ kafeste 213.49 ton ve karadaki havuzlarda ise 13.57 ton olarak saptanmıştır. Ağ kafeslerde ve havuzlarda alabalık üretimi yapan işletmelerin tamamında, balık üretiminde hazır pelet (granül) yemler kullanılmaktadır. Ağ kafeste üretim yapan işletmelerde alabalıklar ortalama 250 g civarında ve 5-5.50 TL/kg arasında, havuzlarda alabalık üreten işletmelerde ise ortalama 250 g civarında 7 -8 TL/kg satılmaktadır. Ağ kafeste alabalık yetiştiren işletmelerde, işletme başına düşen toplam aktif sermaye içerisinde en önemli payı balık sermayesi (%69.58) almaktadır. Karadaki alabalık işletmelerinde ise aktif sermaye içerisindeki en önemli pay balık sermayesine (%34.47) aittir. İşletmelerde gayrisafi üretim değerinin tamamı büyük boy (porsiyonluk) balık satışları oluşturmaktadır. Yem masrafı, ağ kafeste alabalık üretimi yapan işletmelerde işletme ve üretim masrafları içerisinde en yüksek paya (sırasıyla %74.98 ve %67.85) sahiptir. Karadaki işletmelerde ise en yüksek pay yem giderine (sırasıyla %58.26 ve %47.69) aittir. Tüm işletmelerin alabalık üretiminden kar sağladıkları hesaplanmıştır. Rantabilite oranı; ağ kafes işletmelerinde %10.71 ve karadaki işletmelerde ise %6.21 olarak belirlenmiştir.

ECONOMIC ANALYSIS OF RAINBOW TROUT FARMS IN GÜMÜŞHANE PROVINCE

In this research, Gümüşhane province in the net cages and to do enterprises in the pools of trout production of structural and economic analysis has been done. Data, with enterprise in 2011 were obtained by questionnaire. Juvenile fish production in net cages of those who buy the whole network by the production of trout. 66.67% of enterprises engaged in production of the land by way of milking percent, 33.33% third of the young fish make by purchasing production. Average each Enterprise, production of trout in net cages in the enterprises production 9 666.42 m3 and enterprises on land in the pool area are 746.52 m3. The amount of fish produced per enterprises fish net in the net cage is 213.49 tons and 13.57 tons of land in the pool has been identified as. Net cages and ponds in all enterprises engaged in the production of trout, ready for the production of fish pellets (pellets) are used in feeds. Enterprises engaged in producing an average of 250 gram-s of trout in net cages around the network, and from 5 to 5.50 TL/kg and trout ponds that produces an average of 250 grams of enterprises around the 7 to 8 TL/kg sold. Trout in fishnet net cages in enterprises to grow the enterprise in total assets per share of capital in the most important fish in capital (69.58%) are. The most important share in the capital of enterprises active in land-based trout fishing capital (34.47%) belongs to. A Large-sized enterprise, all of gross production value (portion) is the sales of fish. Feed costs, production of trout in the lattice fishnet of business enterprises and the highest share of production costs (respectively 74.98% and 67.85%) has. Business expense, the land will feed, the highest share (47.69% and 58.26%, respectively) belongs to. All enterprises that provide trout production was calculated from the profit. Ratability rate; fishnet lattice and 10.71% in business enterprises in the land are determined as 6.21%.

Keywords:

Rainbow trout farms, structural properties economic structure, Gümüşhane province,

PDF

___

Açıl, A.F., Demirci, R. 1984. Tarım Ekonomisi Dersleri. AÜ Ziraat Fakültesi Yayınları No:880, Ankara.
Adıgüzel, F., Akay, M. 2005. Tokat ilinde gökkuşağı alabalık işletmelerinin ekonomik analizi. GOÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 22(2): 31-40.
Anonim, 2011. Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü Kayıtları, Gümüşhane.
Anonim, 2012. Su Ürünleri İstatistikleri. TÜİK, Yayın No: 3876, Ekim, Ankara.
Aras, A. 1988. Tarım Muhasebesi. EÜ Ziraat Fakültesi Yayınları No:486, EÜ Basımevi, İzmir.
Aydın, A. 2000. Erzurum ili sınırları içerisinde projelendirilmiş olarak faaliyet gösteren alabalık işletmelerinin yapısal ve ekonomik analizi. Yüksek Lisans Tezi. Ata.Ü Fen Bil. Enst. Erzurum.
Aydın, O., Sayılı, M. 2009. Samsun ilinde alabalık işletmelerinin yapısal ve ekonomik analizi. GOÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 26(2): 97-107.
Babadoğan, G. 1998. Su Ürünleri Sektör Araştırması. İGEME Araştırma ve Geliştirme Başkanlığı Tarım Dairesi, Ankara.
Büyükçapar, H.M., Sezer, Ö. 2006. Rize yöresi alabalık işletmelerinin yapısal ve biyo-teknik özellikleri. KSÜ Fen ve Mühendislik Dergisi, 9(1): 77-81.
Çetin, B., Bilgüven, M. 1991. Güney Marmara bölgesinde alabalık üretimi yapan işletmelerin yapısal ve ekonomik analizi. Su Ürünleri Sempozyumu, 180-195, 12-14 Kasım, İzmir.
Elbek, A.G. 1981. Ege bölgesinde tatlısu ürünleri üreten işletmelerin yapısal ve ekonomik analizi. Doktora tezi. EÜ Ziraat Fakültesi Ziraat Ekonomisi ve İşletmeciliği Bölümü, İzmir.
Emre, Y. 1996. Alabalık Yetiştiriciliği. Kepez Su Ürünleri Üretim İstasyonu Müdürlüğü, Antalya.
Erkuş, A., Bülbül, M., Kıral, T., Açıl, A.F., Demirci, R. 1995. Tarım Ekonomisi. AÜ Ziraat Fakültesi Eğitim Araştırma ve Geliştirme Vakfı Yayınları No: 5, Ankara.
Karataş, M., Sayılı, M., Koç, B. 2008. Sivas ili gökkuşağı alabalığı işletmelerinin yapısal ve ekonomik analizi. Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi (BİBAD), 1(2): 55-61.
Kıral, T. 1993. Ankara İlinde Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. Besi Bölge Şefliği Tarafından Desteklenen Sığır Besiciliği İşletmelerinin Ekonomik Analizi. AÜ Ziraat Fakültesi Yayın No: 1289, Ankara.
Kocaman, E.M., Aydın, A., Ayık, Ö. 2002. Erzurum’da faaliyet gösteren alabalık işletmelerinin yapısal ve ekonomik analizi. EÜ Su Ürünleri Dergisi, 19(3-4): 319-327.
Korkmaz, A. 2000. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Eskişehir Çifteler Su Ürünleri işletmesindeki alabalık yetiştiriciliğinin ekonomik analizi. Yüksek lisans tezi. AÜ Fen Bil. Enst. Ankara.
Rad, F., Köksal, G. 2001. Türkiye’deki gökkuşağı alabalığı (Oncorhynchus mykiss) işletmelerinin yapısal ve biyoteknik analizi. Türk Veteriner ve Hayvancılık Dergisi, 25: 567-575.
Sayılı, M., Karataş, M., Yücer, A., Akça, H. 1999. Tokat ilinde alabalık yetiştiriciliği yapan işletmelerin yapısal ve ekonomik analizi. Ekin Dergisi, 7: 66-72.
Soylu, M. 1989. Marmara bölgesinde tatlısu ürünleri üreten işletmelerin yapısal analizi. İÜ Su Ürünleri Dergisi, 3(1- 2): 79-96.
Soylu, M. 1995. Trakya bölgesi alabalık işletmelerinin ekonomik analizi. Su Ürünleri Dergisi, 12(3-4): 203- 217.
Uzmanoğlu, S., Soylu, M. 2008. Yene deresi (Balkaya- Kırklareli) üzerinde bulunan su ürünleri işletmelerinin ekonomik analizi. Journal of Fisheries Sciences.com, 2(2): 164-173.
Üstündağ, E., Aksungur, M., Dal, A., Yılmaz, C. 2000. Karadeniz bölgesinde su ürünleri yetiştiriciliği yapan işletmelerin yapısal analizi. IV. Su Ürünleri Sempozyumu, 639-663, 28-30 Haziran, Erzurum.
Yavuz, O., Kocaman, M., Ayık, Ö. 1995. Erzurum’da alabalık yetiştiriciliği yapan işletmelerin yapısal ve ekonomik analizi. Ata.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi, 26(1): 64-75.
Yıldız, M., Şener, E. 2003. Karadeniz bölgesindeki gökkuşağı alabalığı (Oncorhynchus mykiss) ve deniz levreği (Dicentrarchus labrax) yetiştiriciliği yapan işletmelerin yapısal analizi ve biyo-teknolojik özellikleri. İÜ Veteriner Fakültesi Dergisi, 29(2): 241- 252.
Zengin, M., Tabak, İ. 1997. Doğu Karadeniz bölgesindeki balık işletmelerinin yapısal özellikleri. Akdeniz Balıkçılık Kongresi, 451-461, 9-11 Nisan, İzmir.