Güney Akınoğlu, Ahmet Korkmaz, Ayhan Horuz

Farklı substrat ve besin çözeltisi miktarının domates bitkisinin azot, fosfor ve potasyumdan yararlanma oranına etkisi

Bu çalışmanın amacı, 1:1 torf:perlit karışımında 600 g az (SA), 1030 g orta (SO) ve 1490 g fazla (SF) katı ortam kültürüne uygulanan günlük 75, 125, 175 ve 225 mL besin çözeltisinin domates bitkisinin N, P ve K’dan yararlanma oranına etkisini belirlemektir. Deneme sera şartlarında 3 x 4 faktöriyel deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Elde edilen verilere göre substrat miktarı azaldıkça meyvenin besin çözeltisi ile verilen azottan yararlanma oranında artış görülmüştür. Meyvede en düşük azottan yararlanma oranı 1490 g substrat ortamında 75 mL besin çözeltisi uygulandığında elde edilmiştir. Meyvede azot ve fosfordan en yüksek yararlanma oranı 600 g katı ortamda 125 mL besin çözeltisi uygulamasında elde edilmiştir. Sapta azottan ve meyve+sapta fosfordan optimum yararlanma oranları için uygun besin çözeltisi miktarları substrat miktarlarına göre değişmiştir. Besin çözeltisine verilen potasyumdan sapta yararlanma oranı meyvede yararlanma oranına ilişkin değerlerden düşük bulunurken; meyve ve sapta potasyumdan yararlanma oranına ilişkin değerler substrat miktarı ve günlük besin çözeltisi miktarına bağlı bulunmuştur. Domates bitkisine verilen azottan meyvede yararlanma oranı 75, 125 ve 175 mL besin çözeltisi uygulandığında katı ortam miktarlarına göre SA>SO>SF şeklinde sıralanmıştır.

Effect of different substrate and nutrition solution amount on nitrogen, phosphorus and potassium use efficiency of tomato

The purpose of this study is to determine the effect of 75, 125, 175 and 225 mL of nutrient solution amount applied daily in 600 g low (SA), 1030 g medium (SO) and 1490 g excess (SF) solid substrat media consisting of 1:1 peat:perlite mixture on the nutrient N, P and K use efficiency of tomato plant. This experiment was carried out according to the 3x4 factorial experimental design with 3 replications. It was observed that use efficiency of nitrogen supplied from nutrient solution f increased with decreasing substrate amount.The lowest nitrogen use efficiency was obtained when 75 mL nutrient solution was applied on 1490 g substrate medium. The highest nitrogen and phosphorus use efficiency in tomato fruit was obtained when 125 mL of nutrient solution was applied on 600 g of solid medium. Available nutrient solution amounts for optimum nitrogen use efficiency in stem and optimum use efficiency in fruit + stem were found to be dependent on substrate amounts. The potassium use efficiency in stem has been found to be lower than the potassium use efficiency in fruit. The values of potassium use efficiency in fruit and stem were not related to the amount of substrate but they were affected by the amount of daily supply of nutrient solution.The nitrogen use efficiency by tomato fruit according to substrate amounts is ranked as SA> SO> SF when applied 75, 125 and 175 mL of nutrient solution.

Keywords:

Solid media, Tomato Substrate amount, Daily nutrient Solution amount, NPK use efficiency,

PDF

___

Adiloğlu, A., Eraslan, F., 2012. Bitki Besleme. 4. Bölüm Gübreler ve gübreleme tekniği. Editör M.R. Karaman, Pelin Ofset Matbaacılık, s. 347-475, Çorum.
Alam, S.M., Shah,S.A., Akhter, M., 2003. Varietal differences in wheat yield and phosphorus use efficiency as influenced by method of phosphorus application. Songklanakarin J. Sci. Tech., 25: 175-181.
Baligar, V.C., Fageria, N.K., He, Z.L., 2001. Nutrient use efficiency in plants. Communications in Soil Science and Plant Analysis, 32: 7-8.
Gaskell, M., 2004. Nitrogen availability, supply, and sources in organic row crops. Proc. California Organic Production and Farming in the New Millennium: A Research Symposium. Berkeley, CA, 15 July 2004. University of California Sustainable Agr. Res. and Educ. Program, University of California, Davis. p. 13–20.
Gerendas, J., Abbadi, J., Sattelmacher, B., 2008. Potassium efficiency of safflower (Carthamus tinctorius L.) and sunflower (Helianthus annuus L.). J Plant Nutr Soil Sci., 171:431-439.
Gül, A., 2008. Topraksız tarım. Hasat Yayıncılık, 144 s., İstanbul.
Halitligil, M.B., Antep, S., Önertoy, Ş., Kışlal, H., Şirin, H., Şirin, C., 2002. Toprak Verimliliği ve Bitki Besleme Araştırmalarında Kullanılan Izotop ve Radyasyon Teknikleri Taek-Antham Nükleer Tarım Radyoizotop Uygulama Notları, s. 31 Ankara.
Kacar, B., İnal, A., 2008. Bitki analizleri, Nobel Yayın No:1241, 892 s. Ankara.
Karaman, M.R., Turan, M., 2012. Bitki beslemede sürdürülebilir yönetim stratejisi ve gübre etkinlik parametreleri. Toprak Su Dergisi 1(1): 15-21, Ankara.
Karaman, M.R., 2012. Bitki Besleme (Editör: M.R. Karaman), Gübretaş Rehber Kitapları Dizisi:2, 685-729, Ankara.ISBN:978-605-87103-2-0.
Karaman, M.R., Şahin, S., Sert, T., 2006. Site Specific phosphorus status of wheats plants (Triticum aestivum) on calcareous soils. Journal of Revue De Cytologie Et Biologie Vegetales 28:128-134, France.
Karaman, M.R., Şahin, S., Göktolga, G., Cangi, R., 2008. Tokat yöresi bağlarında gübre kullanımında etkili sosyoekonomik faktörler. 4. Ulusal Bitki Besleme ve Gübre Kongresi, 8-10 Ekim, Bildiriler, s. 126-136, Konya. Korkmaz, A., Halitligil , M.B., Torun, M., 1991.
Determination of Urea Utilization of Rice at different Growth Stages By 15N Tracer Tecnique. Turkish Journal of Nuclear Sciences, 18(2):35-46.
Li, YL., Stanghellini, C., Challa, H., 2001. Effect of electrical conductivity and transpiration on production of greenhouse tomato (Lycopersicon esculentum L.). Scientia Horticulturae 88, 11-29.
Li, X.X., Hu, C.S., Jorge, A.D., Zhang, Y.M. 2007. Increased nitrogen use efficiencies as a key mitigation alternative to reduce nitrate leaching in north china plain. Agr Water Manage., 89:137-147.
Schepers, J. S., Varvel, G. E., Watts, D. G., 1995. Nitrogen and water management strategies to reduce nitrate leaching under irrigated maize. J. Contaminant Hydrol., 20: 227239.
Yurtsever, N., 1982. Tarla deneme tekniği. Toprak ve Gübre Araştıma Enstitüsü Müdürlüğü Yayınları, Genel Yayın No. 91, Rapor Yayın No. 47. Ankara.