Hasta Şikayetlerinin Aile Hekimlerinin Defansif Tıp Davranışına Etkisi: İkincil Mağdurlar Aile Hekimleri mi?

Amaç: Çalışmamızda hasta hakları birimlerine gelen hasta şikayetlerinin aile hekimlerin defansiftıp uygulama tutumlarını nasıl etkilediğini değerlendirmek amaçlanmıştır.Gereç ve Yöntemler: Çalışma İstanbul’un Kadıköy ilçesinde görev yapmakta olan 209 aile hekimi ile, yüz yüze görüşme yöntemi kullanılarak gerçekleştirildi. Tüm katılımcılara Defansif TıpTutum Ölçeği ile kişisel özelliklerin sorgulandığı 14 soruluk bir anket uygulandı.Bulgular: Daha önce hastalarca şikayet edilmiş olan aile hekimlerinin hem pozitif hem de negatifdefansif tıp skorlarının diğer hekimlerinkinden istatistiksel olarak anlamlı şekilde daha yüksekolduğu görüldü (p

Effects of Patient Complaints on Defensive Medicine Behavior of Family Physicians: Are Family Physicians the Second Victims?

Aim: In this study we aimed to assess how family doctors’ attitudes toward practicing defensive medicine were affected by patient complaints made to the departments for patient rights. Materials and Methods: The study based on face-to-face interviews included a total of 209 family doctors practicing medicine in the Kadıköy district of Istanbul. All participants were assessed using a 14-question survey including questions investigating personal characteristics and the Defensive Medicine Behavior Scale. Results: Compared to the other participants, the family doctors who previously received patient complaints showed statistically significantly higher scores of positive and negative defensive medicine (p

PDF

___

1. Yilmaz K, Polat O, Kocamaz B. Defansif tıp uygulamalarının hukuksal açıdan incelenmesi. Türkiye Adalet Akademisi Derg. 2014;5(16):19.
2. Aynacı Y. Hekimlerde Defansif (Çekinik) Tıp Uygulamalarının Araştırılması [tıpta uzmanlık tezi]. Konya: Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi; 2008.
3. Başer A, Kolcu G, Çığırgil Y, Kadınkız B, Öngel K. İzmir Karşıyaka ilçesinde görev yapan aile hekimlerinin defansif tıp uygulamaları ile ilgili görüşlerinin değerlendirilmesi. Smyrna Tıp Derg. 2014;3:16–24.
4. Studdert DM, Mello MM, Sage WM, DesRoches CM, Peugh J, Zapert K, ve ark. Defensive medicine among high-risk specialist physicians in a volatile malpractice environment. JAMA. 2005;293(21):2609–17.
5. Kessler D, McClellan M. Do doctors practice defensive medicine? Q J Econ. 1996;111(2):353–90.
6. Yeşiltaş A, Erdem R. Defansif tıp uygulamalarina yönelik bir derleme. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Derg. 2018;10(23):137–50.
7. Önal G. Hasta haklarının anatomisi. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Derg. 2012;3(1):7–14.
8. Erol H, Özdemir A. Türkiye’de sağlık reformları ve sağlık harcamalarının değerlendirilmesi. Sosyal Güvenlik Derg. 2014;4(1):9–34.
9. T.C. Sağlık Bakanlığı. Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Çalışma Yıllığı, 2003. Erişim: www.saglik. gov.tr/TR,11593/temel-saglik-hizmetleri-genel-mudurlugu-calisma-yilligi-2003.html (erişildi: 1.6.2018).
10. T.C. Sağlık Bakanlığı. Sağlık İstatistikleri Yıllığı, 2016 2016. Erişim: https://dosyasb.saglik.gov. tr/Eklenti/13183,sy2016turkcepdf.pdf?0 (erişildi: 1.6.2018).
11. TBMM. Prof. Dr. Özcan Yeniçeri’nin SABİM yapılan başvurularla ilgili Türkiye Büyük Millet Meclisi’ndeki 7/54903 sayılı soru önergesi. Erişim: http://www2. tbmm.gov.tr/d24/7/7-54903sgc.pdf (erişildi: 1.6.2018).
12. Akgül N, Palteki T, Şimşek E, Bayram M, Erkan I, Ulutin. Bir grup kamu hastanesine ait Sağlık Bakanlığı İletişim Merkezi Şikayet başvurularının incelenmesi. Turkiye Klinikleri J Health Sci. 2016;1(1):1–7.
13. Scott SD, Hirschinger LE, Cox KR, McCoig M, Brandt J, Hall LW. The natural history of recovery for the healthcare provider “second victim” after adverse patient events. BMJ Quality & Safety. 2009;18(5):325–30.
14. Laarman BS, Bouwman RJ, de Veer AJ, Hendriks M, Friele RD. How do doctors in the Netherlands perceive the impact of disciplinary procedures and disclosure of disciplinary measures on their professional practice, health and career opportunities? A questionnaire among medical doctors who received a disciplinary measure. BMJ Open. 2019;9(3):e023576.
15. Başer A, Kolcu B, İnci M, Kolcu G, Gök Balcı U. Defansif Tıp Uygulamaları Tutum Ölçeği’nin Türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirliği: ön çalışma. İzmir Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Derg. 2014;24(2):99–102.
16. Summerton N. Trends in negative defensive medicine within general practice. Br J Gen Pract. 2000;50(456):565–6.
17. Summerton N. Positive and negative factors in defensive medicine: a questionnaire study of general practitioners. BMJ. 1995;310(6971):27–9.
18. Tuncal AN, Köroğlu G, Atasoylu G, Sertel M, Tay Z. Manisa ilinde aile hekimlerinin 2011 yılındaki iş yükü ve insan gücünün değerlendirilmesi. Türkiye Aile Hekimliği Derg. 2014;18(1):5–15.
19. Türk YZ, Çetin M, Fedai T. Genç hekimlerde çalışma yaşam kalitesinin belirleyicileri. Sağlık Bilimleri Derg. 2012;21(3):172–81.
20. Akman M. Türkiye’de birinci basamağın gücü. Türkiye Aile Hekimliği Derg. 2014;18(2):70–8.
21. Cunningham W, Dovey S. The effect on medical practice of disciplinary complaints: potentially negative for patient care. N Z Med J. 2000;113(1121):464–7.
22. Jena AB, Seabury S, Lakdawalla D, Chandra A. Malpractice risk according to physician specialty. N Engl J Med. 2011;365(7):629–36.
23. Frakes M. Defensive medicine and obstetric practices. J Empirical Legal Stud. 2012;9(3):457–81.
24. Kristiansen IS, Forde OH, Aasland O, Hotvedt R, Johnsen R, Forde R. Threats from patients and their effects on medical decision making: a cross-sectional, randomised trial. Lancet. 2001;357(9264):1258–61.
25. Roter DL, Hall JA, Aoki Y. Physician gender effects in medical communication: a meta-analytic review. JAMA. 2002;288(6):756–64.
26. Göçen Ö, Yılmaz A, Aslanhan H, Celepkolu T, Tuncay S, Dirican E. Assistant physicians knowledge and attitudes about defensive medical practices, work-related stress and burnout levels. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care. 2018;12(2):77–87.
27. Catino M. Why do doctors practice defensive medicine? The side-effects of medical litigation. Safety Sci Monit. 2011;15(1):1–12.
28. Levinson W, Roter DL, Mullooly JP, Dull VT, Frankel RM. Physician–patient communication: the relationship with malpractice claims among primary care physicians and surgeons. JAMA. 1997;277(7):553–9.
29. Karadağ M, Oğuz I, Cankul İH, Abuhanoğlu H. Hekim ve hemşirelerin iletişim becerilerinin değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Derg. 2015;17(1):160–79.
30. Erol A, Saricicek A, Gülseren Ş. Asistan hekimlerde tükenmişlik: iş doyumu ve depresyonla ilişkisi. Anadolu Psikiyatri Derg. 2007;8(4):241–7.
31. Bourne T, Wynants L, Peters M, Van Audenhove C, Timmerman D, Van Calster B, ve ark. The impact of complaints procedures on the welfare, health and clinical practise of 7926 doctors in the UK: a cross-sectional survey. BMJ open. 2015;5(1):e006687.
32. Asher E, Greenberg-Dotan S, Halevy J, Glick S, Reuveni H. Defensive medicine in Israel–a nationwide survey. PLoS ONE. 2012;7(8):e42613.