Obez çocuk ve adolesanlarda artmış demir eksikliği riski ve insülin direnci ile ilişkisi

Amaç: Çocuklarda obezite prevelansı giderek artmaktadır. Obez çocuk ve adolesanlarda demir, çinko, vitamin A ve vitamin E düzeylerinin düşük olduğunu gösteren çalışmalar mevcuttur, fakat vitamin ve mineral eksikliği ile enflamasyon, insülin direnci ilişkisini gösteren yeterli veri yoktur. Bu kesitsel çalışmanın amacı, obez ve obez olmayan çocuklarda vitamin ve mineral düzeylerinin vücut kitle indeksi, lipid profili, insülin direnci ve enflamasyon ile ilişkisini irdelemektir.Gereç ve Yöntemler: Çalışmaya yaşları 10-18 arasında olan, 77 obez ve 34sağlıklı çocuk alındı. Hastalardan alınan kanda şu parametreler değerlendirildi; demir, total demir bağlama kapasitesi (TDBK), vitamin A, vitamin E,  çinko, lipid profili, high-sensitive C-reactive protein (hsCRP), glukoz ve insülin. Transferrin saturasyon indeksi (TSI) demir/ TDBKx 100 ile hesaplandı. İnsülin direnci (İD) tanısı için homeostasis model of assessment-insulin resistance (HOMA-IR) kullanıldı.Bulgular:  Obez çocuklarda demir ve TSI düzeyleri kontrol grubundan anlamlı derecede daha düşüktü (p=0,02, p=0,00, sırasıyla). Serum vitamin E, vitamin A ve çinko düzeyleri obezlerde kontrol grubuna göre daha düşük olmakla birlikte anlamlı düzeyde değildi (p>0, 05). Her iki grubun folat, vitamin B12, hemoglobin ve hematokrit düzeyleri benzerdi. İD olan grupta demir ve TSI daha düşüktü (p=0, 01; p=0, 01).  Ayrıca demir ve TSI, HOMA-IR (r=-0, 40, p=0, 00 ve r=-0, 38; p=0, 00, sırasıyla) ve hsCRP (r=-0, 286, p=0, 004 ve r=-0, 282, p=0, 005, sırasıyla) ile negatif ilişkiliydi. Sonuç: Obez çocuklarda serum demiri ve TSI daha düşüktür. Ve her ikisinin de obezlerdeki kronik enflamasyon ve insulin direnci ile ilişkili olduğu gösterilmiştir. Bu nedenle obez çocuk ve adolesanlar vitamin ve mineral eksiklikleri özellikle de demir eksikliği açısından araştırılmalıdır. 

Obez çocuk ve adolesanlarda artmış demir eksikliği riski ve insülin direnci ile ilişkisi

Aim: The prevalence of obesity in children is on the incline globally. Obese children and adolescents have been found to have low concentrations of iron, zinc, vitamin A and vitamin E. The relationshipbetween micronutrient status and comorbidities, such as chronic inflammation and insulin resistance (IR) is unclear in obese children and adolescents.The aim of this cross-sectional study was to evaluate the relationship of micronutrient status with body mass index, lipid profile, IR and inflammation in pediatric obese and nonobese subjects. Materials and Methods: The study included 77 obese and 34 healthy children 10 to 18 years of age. Serum levels of the following parameters were studied: ironlevels, total iron-binding capacity (TIBC), vitamin A, vitamin E, zinc, lipids, high-sensitive C-reactive protein (hsCRP), glucose and insulin. Transferrin saturation index (TSI) was calculated by the formula: iron/ TIBC x 100. The diagnosis of insulin resistance (IR) was defined by homeostasis model of assessment-insulin resistance (HOMA-IR). Results: The obese children had significantly lowerserum iron levels and TSI than the controls (p=0.02, p=0.00, respectively). Serum vitamin E, vitamin A and zinc levels were lower in obese children but these differences did not reach a significant level (p>0.05). The two groups were similar in terms of folate, vitamin B12 and hemoglobin levels. The presence of IR was significantly associated with decreased serum iron and TSI levels (p=0.01; p=0. 01).Moreover, iron and TSIwere inversely correlated with HOMA-IR, (r=-0.40, p=0.00 and r=-0.38; p=0.00, respectively) and hsCRP (r=-0.286,p=0.004 and r=-0.282, p=0.005, respectively). Conclusion: Obese children have decreased levels of iron and TSI, both of which are also associated with inflammation and IR, suggesting that obese children should be closely monitored in terms of micronutrients deficiency. 

___

  • 1. Dündar C, Öz H. Obesity-related factors in Turkish school children. Scientific World Journal 2012; doi: 10.1100/2012/353485.
  • 2. Wei X, Peng R, Cao J, Kang Y, Qu P, Liu Y, Xiao X, Li T. Serum vitamin A status is associated with obesity and the metabolic syndrome among school-age children in Chonging, China. Asia Pac J Clin Nutr 2016; 25(3):563-70.
  • 3. Balas-Nakash M, Perichart-Perera O, Benítez-Arciniega A, Tolentino-Dolores M, Mier-Cabrera J, Vadillo-Ortega F. Association between adiposity, inflammation and cardiovascular risk factors in school-aged Mexican children. Gac Med Mex. 2013; 149: 196–203.
  • 4. Garcia OP, Long KZ, Rosado JL. Impact of micronutrient deficiencies on obesity. Nutr Rev 2009; 67: 559–72.
  • 5. Garcia OP, Ronquillo D, Caamano Mdel C, Camacho M, Long KZ, Rosado JL. Zinc, vitamin A, and vitamin C status are associated with leptin concentrations and obesity in Mexican women: Results from a cross-sectional study. Nutr Metab (Lond) 2012; 9: 59.
  • 6. García OP, Ronquillo D, Caamaño MC, Martínez G, Camacho M, López V, Rosado JL. Zinc, Iron and Vitamins A, C and E Are Associated with Obesity, Inflammation, Lipid Profile and Insulin Resistance in Mexican School-Aged Children. Nutrients 2013; 5: 5012-30.
  • 7. Aeberli I, Hurrell RF, Zimmermann MB. Overweight children have higher circulating hepcidin concentrations and lower iron status but have dietary iron intakes and bioavailability comparable with normal weight children. Int J Obes (Lond) 2009; 33: 1111–17.
  • 8. De Souza Valente da Silva L, Valeria da Veiga G, Ramalho RA. Association of serum concentrations of retinol and carotenoids with overweight in children and adolescents. Nutrition 2007; 23: 392–97.
  • 9. Decsi T, Molnar D, Koletzko B. Reduced plasma concentrations of alpha-tocopherol and beta-carotene in obese boys. J Pediatr 1997; 130: 653–55.
  • 10. Kelishadi R, Hashemipour M, Adeli K, Tavakoli N, Movahedian-Attar A, Shapouri J, Poursafa P, Rouzbahani A. Effect of zinc supplementation on markers of insulin resistance, oxidative stress, and inflammation among prepubescent children with metabolic syndrome. Metab Syndr Relat Disord 2010; 8: 505–510.
  • 11. Shen XH, Tang QY, Huang J, Cai W. Vitamin E regulates adipocytokine expression in a rat model of dietary-induced obesity. Exp. Biol. Med. (Maywood) 2010; 235: 47–51.
  • 12. Physical status: the use and interpretation of antropometry. Report of a WHO Expert Committee. World Helath Organ Tech Rep Ser 1995; 854: 1- 452.
  • 13. Neyzi O, Bundak R, Gökçay G, Günöz H, , Furman A, Darendeliler F et al. Reference values for weight, height, head circumference and body mass index in Turkish children. J Clin Res Pediatr Endocrinol 2015; 7: 280-93.
  • 14. Matthews DR, Hosker JP, Rudenski AS, Naylor BA, Treacher DF. Homeostasis model assessment: insulin resistance and ß cell function from fasting plasma glucose and insulin concentrations in man. Diabetologia 1985; 28: 412-19.
  • 15. Kurtoğlu S, Hatipoğlu N, Mazıcıoğlu M, Kendirci M, Keskin M, Kondolot M. Insulin resistance in obese children and adolescents: HOMA-IR cut-off levels in the prepubertal and pubertal periods. J Clin Res Ped Endo 2010; 2:100-106.
  • 16. Grandone A, Marzuillo P, Perrone L, del Giudice EM. Iron Metabolism Dysregulation and Cognitive Dysfunction in Pediatric Obesity: Is There a Connection? Nutrients 2015; 7: 9163-70.
  • 17. Adams PF, Marano MA. Current estimates from the National Health Interview Survey. 1994 National Center for Health Statistics. Vital Health Stat 1995;(193 Pt 1):1-260.
  • 18. Nead KG, Halterman JS, Kaczorowski JM, Auinger P, Weitzman M. Overweight children and adolescents: A risk group for iron deficiency. Pediatrics 2004; 114: 104–08.
  • 19. Pinhas-Hamiel O, Newfield RS, Koren I, Agmon A, Lilos P, Phillip M. Greater prevalence of iron deficiency in overweight and obese children and adolescents. Int J Obes Relat Metab Disord 2003; 27: 416-18.
  • 20. Nikonorov AA, Skalnaya MG, Tinkov AA, Skalny A.V. Mutual interaction between iron homeostasis and obesity pathogenesis. J Trace Elem Med Biol 2015; 30: 207–14.
  • 21. Sanad M, Osman M, Gharib A. Obesity modulate serum hepcidin and treatment outcome of iron deficiency anemia in children: A case control study. Ital J Pediatr 2011; 37: 34.
  • 22. Aigner E, Feldman A, Datz C. Obesity as an emerging risk factor for iron deficiency. Nutrients. 2014; 6: 3587- 600.
  • 23. Frelut M-L, et al. Impact of obesity on biomarkers of iron and vitamin D status in children and adolescents: The risk of misinterpretation. Archives de Pe´ diatrie 2017; doi.org/10.1016/j.arcped. 2017.11.011
  • 24. Di Martino G, Matera MG, de Martino B, Vacca C, Di Martino S, Rossi F. Relationship between zinc and obesity. J Med 1993; 24: 177–83.
  • 25. Weisstaub G, Hertrampf E, Lopez de Romana D, Salazar G, Bugueno C, Castillo-Duran C. Plasma zinc concentration, body composition and physical activity in obese preschool children. Biol Trace Elem Res 2007; 118: 167–74.
  • 26. Skinner AC, Steiner MJ, Henderson FW, Perrin EM. Multiple markers of inflammation and weight status: Cross-sectional analyses throughout childhood. Pediatrics 2010;125: 801–09.
  • 27. Richardson MW, Ang L,Visintainer PF, Wittcopp CA. The abnormal measures of iron homeostasis in pediatric obesity are associated with the inflammation of obesity. Int J Pediatr Endocrinol 2009; doi:10.1155/2009/713269.
  • 28. Devaraj S, Tang R, Adams-Huet B, Harris A, Seenivasan T, de Lemos JA, Jialal I. Effect of high-dose alpha-tocopherol supplementation on biomarkers of oxidative stress and inflammation and carotid atherosclerosis in patients with coronary artery disease. Am J Clin Nutr. 2007; 86: 1392–98.
Anadolu Kliniği Tıp Bilimleri Dergisi-Cover
  • ISSN: 2149-5254
  • Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
  • Başlangıç: 1933
  • Yayıncı: Hayat Sağlık ve Sosyal Hizmetler Vakfı
Sayıdaki Diğer Makaleler

Modern Psikososyoklinik Etmenlerin Eseri “Antidepresan Kullanım Bozukluğu:” Tıp Etiğince Sorun Teşkil Eden Bir Olgu

M. Kemal Temel

Meme Kanseri Tedavisiyle İlişkili Lenfödemi Olan Hastalarda Lenfödem Şiddetinin Yaşam Kalitesi, Üst Ekstremite Fonksiyonu ve Fiziksel Aktivite Düzeyi Üzerindeki Etkileri

Ceren ORHAN, Serap ÖZGÜL, Gülbala NAKİP, Emine BARAN, Esra ÜZELPASACI, Gamze Nalan ÇİNAR, Sercan AKSOY, Türkan AKBAYRAK

Evde ve Bakımevinde Yaşayan ve Düşme Hikayesi Olmayan Yaşlıların Fiziksel Parametre, Fonksiyonel Performans ve Yaşam Kalitelerinin Karşılaştırılması

Handan Ankaralı, Asuman Saltan

Elektif Perkütan Koroner Girişim Sonrası Minör Miyokardiyal Hasar Gelişen Hastalarda Nötrofil/Lenfosit Oranının Değerlendirilmesi

İrfan Veysel Düzen, Hüseyin Göksülük

Modern Psikososyoklinik Gelişmelerin Eseri “Antidepresan Kullanım Bozukluğu:” Tıp Etiğince Sorun Teşkil Eden Bir Olgu

M.kemal TEMEL

Protein Komplekslerini Gruplayarak İnsanda Protein-Protein Etkileşim Ağlarının Karmaşıklığını Düşürmek

Muhammed Erkan KARABEKMEZ

Protein Komplekslerini Gruplayarak İnsanda ProteinProtein Etkileşim Ağlarının Karmaşıklığını Azaltmak

Muhammed Erkan Karabekmez

Artan Dozda Metilfenidat ile Tedavi Edilen Bir Erkek Ergende Oluşan Geçici Hematüri

Zeynep Nur Gülle, Murat Coşkun

Elektif koroner girişim sonrası minör miyokardiyal hasar gelişen hastalarda nötrofil lenfosit oranının değerlendirilmesi

Hüseyin GÖKSÜLÜK, İrfan Veysel DÜZEN

Obez çocuk ve adolesanlarda artmış demir eksikliği riski ve insülin direnci ile ilişkisi

Fatma DURSUN