İlkokul Öğrencilerinin Gözünden Hayat Bilgisi Dersi

Bu araştırmada ilkokul öğrencilerinin Hayat Bilgisi dersine yönelik görüşlerini belirlemekamaçlanmıştır. Araştırmada nitel araştırma yöntemi benimsenmiştir. Bu bağlamda fenomenolojikdesenden yararlanılmıştır. Araştırmanın katılımcılarını Uşak ilindeki bir ilkokulda öğrenim gören20 ilkokul üçüncü sınıf öğrencisi oluşturmuştur. Araştırma verileri yarı yapılandırılmış görüşmelerile toplanmış; ses kayıt cihazı ile kayıt altına alnımıştır. Verilerin analizinde tematik analizdenyararlanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre öğrenciler hayat bilgisi dersinin kapsamına yönelikgerçek yaşamla ilgili olduğunu, günlük sorunlarla başa çıkabilmede kimi bilgi ve becerilerkazandırdığını, temel değer ve düşünceleri barındırdığını ve onların eğlenme gereksinimlerinikarşıladığını ifade etmişlerdir. Öğrenciler, öğretmen rolünü geleneksel özelliklerleilişkilendirmişler; öğrencilerin pasif roller üstlendiği belirtmişlerdir. Bunun yanında öğrencilerinHayat Bilgisi dersini ders dışı etkinliklerle işlemek istedikleri ancak bunu gerçekleştiremedikleribelirlenmiştir. Dersin değerlendirme boyutunda, öğretmenin sıklıkla test, soru-yanıt tekniklerinikullanmayı tercih ettiğini ortaya çıkmıştır. Son olarak araştırmada Hayat Bilgisi dersininöğretmen ve öğrenciler tarafından her zaman olmasa bile kimi zamanlarda ihmal edilebildiği vederse olduğundan daha fazla önem verilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

Life Sciences Course From Primary School Students Perspective

The aim of this study is to determine the perceptions of primary school students towards life sciences courses. The study was conducted using qualitative research method. In this respect, the phenomenological design was applied. The participants of the study consisted of 20 primary school third grade students in primary school in Uşak. Research data were collected by semistructured interviews; recorded with voice recorder. For the analysis of the data, thematic analysis was applied. According to the results of the research, the students stated that they are related to real life in the scope of life science course, they gain some knowledge and skills in coping with daily problems, and they contain basic valuesand thoughts and meet their entertainment needs. The students associated the role of teacher with traditional features; stated that students play passive roles. In addition, it was determined that students wanted to study Life Science course with extracurricular activities but could not do it. In the evaluation dimension of the course, it was revealed that the teacher frequently preferred to use test and question-answer techniques. Finally, in the research, it was concluded that Life Science course can sometimes be neglected, if not always, by teachers and students, and more importance should be given to the course.

PDF

___

Akınoğlu, O. (2002). Hayat bilgisi öğretimi. C. Öztürk ve D. Dilek (Eds.), Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi içinde (ss.1-13). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Aykaç, N. (2007). İlköğretim programında yer alan etkinliklerin öğretmen görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi (Sinop ili örneği). Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 19-35.
Aykaç, N. (2011). Hayat bilgisi dersi öğretim programlarında kullanılan yöntem ve tekniklerin öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi (Sinop ili örneği). Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(1), 113-126.
Bayazıtoğlu, E. N. (1996). İlköğretim ikinci sınıf hayat bilgisi dersinde eğitsel oyunlar, erişi ve kalıcılık. (Yayınlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Baysal, N. Z. (2006). Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretiminde uygulama sorunları ve çözüm önerileri A. Tanrıöğen (Ed.), Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi içinde (ss.279-294). İstanbul: Lisans Yayıncılık.
Baysal, Z. N., Tezcan, Ö. ve Demirbaş Nemli, B. (2017). Hayat bilgisi ders bütünlüğünün ve gerekliliğinin öğretmen görüşlerine göre incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 476-492.
Braun, V. ve Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative Research in Psychology 3(2), 77-101.
Bruer, J. T. (2002). Learning and technology: A view from cognitive science H. F. O’Neil ve R. S. Perez (Eds.), Technology applıcatıons in educatıon: A learning view içinde (ss.159-172). London: Lawrence Erlbaum Assocıates, Publıshers.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E. ve Demirel, F. (2012). Bilimsel Araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches (2nd ed.). US: Sage Publications, Inc.
Deveci, H. (2008). Hayat bilgisi dersinin tanımı, kapsamı ve ilköğretim programındaki yeri. Ş. Yaşar (Ed.), Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi içinde (ss.1-19). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
Dewey, J. (2015). Okul ve toplum (H. Avni Başman, Çev.). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Eğitim Reformu Girişimi [ERG] (2016). Çocukların gözünden okulda yaşam. İstanbul: Baskı İmak Ofset.
Geçit, Y. ve Yılmaz, G. (2011). Hayat bilgisi dersinde kazandırılması beklenen değerlere ilişkin veli görüşleri. E-Journal of New World Sciences Academy, 6(1), 78-90.
Gömleksiz, M. N. ve Bulut, İ. (2007). Yeni ilköğretim programlarının uygulamadaki etkililiğinin değerlendirilmesi, Milli Eğitim Dergisi, 173, 67-88.
Gömleksiz, N. ve Kan, A.Ü. (2007). Yeni ilköğretim programlarının dayandığı temel ilke ve yaklaşımlar. Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları. Erişim Adresi: www.web.firat.edu.tr
Grabinger, R. S. ve Dunlap, J. C. (1995). Rich environments for active learning: a definition. ALT, 3(2), 5-34.
Gültekin, M. ve Kılıç, Z. (2014). Hayat bilgisi dersinin sosyal bilgiler ve fen bilimleri dersleri bakımından işlevselliği incelenmesi. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 4(8), 85-98.
Hanbaba, L. ve Bektaş, M. (2007). Oyunla öğretim yönteminin hayat bilgisi dersi başarısı ve tutumuna etkisi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12 (1), 115- 128.
Hesapçıoğlu, M. (2010). Postmodern/küresel toplumda eğitim, okul ve insan hakları O. Oğuz, A. Oktay ve H. Ayhan (Ed.), 21. Yüzyılda eğitim ve Türk eğitim sistemi içinde (ss.21- 56). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Jonassen, D. H. (1992). Evaluating constructivist learning T. M. Duffy ve D. H. Jonassen (Ed.), Constructivism and the technology of instruction: A conversation içinde (ss.137- 148). New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
Karasu Avcı, E. ve Ketenoğlu Kayabaşı, Z. E. (2018). Hayat bilgisi dersi öğretim programlarının amaçlarındaki değerlerin içerik analizi (1936-2018). Değer Eğitimi Dergisi, 16(35), 27-56.
Kılıç, Z. (2010). İlköğretimde hayat bilgisi dersinde aile katılımı çalışmaları. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
Kilmen, S. ve Çıkrıkçı Demirtaşlı, N. (2009). Sınıf öğretmenlerinin ölçme ve değerlendirme ilkelerini uygulama düzeylerine ilişkin görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 42(2), 27-55.
MEB, (2005). İlkokul hayat bilgisi dersi 1,2 ve 3. sınıflar öğretim programı. Erişim Adresi: http://ttkb.meb.gov.tr/program2.aspx/program2.aspx?islem=1&kno=244.
Meydan, A. (2010). Hayat bilgisi öğretiminde değerlerin kazandırılma düzeylerinin öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Selçuk Üniversitesi, Konya.
Partenrship for 21st Century Skills [P21], 2017. Erişim Adresi: https://www.imls.gov/assets/1/AssetManager/Bishop%20Pre-Con%202.pdf
Patton, M, Q. (2014). Nitel araştırmada çeşitlilik: Kurumsal yönelimler (E. Bukova Güzel ve H. Demircioğlu, Çev.). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri içinde (Eds. M. Bütün ve S. B. Demir.), Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Patton, M. Q. (2002). Qualitative evaluation and research methods (3rd Ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
Şahin, M. (2009). Cumhuriyetin kuruluşundan günümüze Türkiye’de hayat bilgisi dersi programlarının gelişimi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(8), 402-410.
Taneri, P. O. ve Engin-Demir, C. (2013). Öğrenci gözüyle hayat bilgisi dersinin işlenişi: Bir nitel araştırma yöntemi olarak yaratıcı drama. İlköğretim Online, 12(1), 267-282.
Tay, B. ve Uçuş Güldalı, Ş. (2017). Hayat bilgisi öğretiminde okul dışı öğrenme çevreleri. B. Tay (Ed.), Etkinlik örnekleriyle hayat bilgisi öğretimi içinde (ss.225-254). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Tuncer, Ö. (2009). İlköğretim üçüncü sınıf hayat bilgisi öğretim programının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın.
Türer, C. (1992). Hayat bilgisi dersinin önemi ve öğretim şekli. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(8), 259-262.
Yaşaroğlu, C. (2018). Öğretim Programlarında Değerler: Hayat Bilgisi Dersi Örneği. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (5), 725-733.
Yıldırım, N. ve Turan, S. (2015). Sınıf öğretmenlerinin hayat bilgisi dersi öğretim programındaki değerlerin kazandırılma sürecine yönelik görüşleri. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 11(2), 420-437.