SAĞLIK ÇALIŞANLARININ GENEL SAĞLIK DURUMU, FİZİKSEL AKTİVİTE DÜZEYLERİ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER

Amaç: Bu çalışmada, sağlık çalışanlarının genel sağlık durumları, fiziksel aktivite düzeyleri ve etkileyen faktörleri belirlemek, fiziksel aktivite düzeyi ile genel sağlık durumu arasındaki ilişkiyi göstermek amaçlandı.Yöntem: Tanımlayıcı ve ilişki arayıcı tasarımla yürütülen araştırma gerekli izinler alındıktan sonra Şubat – Mayıs 2017 tarihleri arasında İstanbul'da bir eğitim araştırma hastanesinde çalışan gönüllü katılan 432 sağlık çalışanıyla yürütüldü. Veriler, 27 sorudan oluşan kişisel bilgi formu, Genel Sağlık Anketi-28 ve Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi, kısa form ile toplandı. Veriler, tanımlayıcı istatistikler, Varyans analizi (ANOVA), t testi, Kruskal Wallis Varyans analizi, Mann-Whitney U testi, Pearson Korelasyon Analizi, Lojistik Regresyon Analizi ve post-hoc testlerden Games Howell kullanılarak değerlendirildi.Bulgular: Genel Sağlık Anketi-28 toplam puan ortalaması 4.73±5.37 bulundu. Çalışanların %41.2’si 5 puan ve üzerinde alarak ruh sağlığı açısından riskli bulundu. Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketine göre sağlık çalışanlarının %51.6’sı inaktif, %41.4’ü düşük ve %6.9’u yeterli fiziksel aktivite yapmaktadır. Genel Sağlık Anketi-28 ve Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketin ' den alınan puanlar arasında negatif yönde zayıf ilişki bulundu (r=-0.208; p=0.000).Sonuç: Ruh sağlığı açısından riskli grupta bulunan bireylerin yarısından fazlasının (%61.8) fiziksel olarak aktif olmadığı bulundu.

GENERAL HEALTH AND PHYSICAL ACTIVITY LEVELS OF HEALTHCARE EMPLOYEES AND AFFECTING FACTORS

Aim: This study was conducted to investigate general health and physical activity levels of healthcare professional and factors affecting them and to find the correlation between general health and physical activity.Methods: This descriptive and correlation-seeking study was carried out with 432 healthcare professionals of an Education and Research Hospital located in Istanbul between February-May 2017. Data, including a 27-item questionnaire related personal characteristics, General Health Questionnaire-28 and International Physical Activity Questionnaire, were collected with a short form. Data was analyzed using descriptive statistics, Variance analysis (ANOVA), t-test, Kruskal Wallis Variance analysis, Mann-Whitney U test, Pearson Correlation analysis, Logistic Regression analysis and post-hoc Games Howell test.Results: 41.2% of employees, whose scores are equal and/or higher than 5,were under mental health risk. 51.6% of employees were physically inactive, 41.4% of them did o medium and 6.9% of those made high physical activities. A negative relation (r= -0.208, p=0.000) was found between General Health Questionnaire and International Physical Activity Questionnaire scores.Conclusion: It was observed that more than half (61.8%) of the individuals in the risk group in terms of mental health, were physically inactive.

Keywords:

Physical activity, occupational health nursing mental health, healthcare workers,

PDF

___

1. Joseph B, Joseph, M. The health of the healthcare workers. Indian Journal of Occupational and Environmental Medicine. 2016;20(2):71–2.
2. Khamisa N, Peltzer K, Oldenburg B. Burnout in Relation to Specific Contributing Factors and Health Outcomes among Nurses: A Systematic Review. International Journal of Environmental Research and Public Health 2013;10(6):2214-40.
3. Geniş B, Cosar B, Taner, ME. Sağlık çalışanlarında ruhsal durumu etkileyen faktörler ve vardiyalı çalışma sisteminin etkileri. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2020;11(4):275-83.
4. Jamali J, Roustaei N, Ayatollah SM, Sadeghi E. Factors Affecting Minor Psychiatric Disorder in Southern Iranian Nurses: A Latent Class Regression Analysis. Nursing and Midwifery Studies 2015;4(2):01-07.
5. Taghinejad H, Suhrabi Z, Kikhavani S, Jaafarpour M, Azadi A. Occupational Mental Health: A Study of Work-Related Mental Health among Clinical Nurses. Journal Of Clinical And Diagnostic Research 2014;8(9):01-03.
6. Taylor-East R, Grech A, Gatt C. The mental health of newly graduated doctors in Malta. Psychiatria Danubina 2013; 25(2):250-5.
7. Özer D, Baltacı G. İş yerinde fiziksel aktivite, Fiziksel aktivite bilgi serisi. Ankara: Klasmat Matbaacılık. 2008:07-08
8. Zhang X, Li Y, Liu D. Effects of exercise on the quality of life in breast cancer patients: A systematic review of randomized controlled trials. Supportive Care in Cancer 2019;27(1):9-21.
9. Craig CL, Marshall AL, Sjöström M, Bauman AE, Booth ML, Ainsworth BE et al. International Physical Activity Questionnaire: 12-Country Reliability and Validity. Medicine & Science in Sports & Exercise 2003;35(8):1381-95.
10. Kim YS, Park YS, Allegrante JP, Marks R, Ok H, Cho KO et al. Relationship between physical activity and general mental health. Preventive Medicine 2012;55(5):458-63.
11. Mello MT, Lemos VD, Antunes HK, Bittencourt L, Santos-Silva R, Tufik S. Relationship between physical activity and depression and anxiety symptoms: A population study. Journal of Affective Disorders 2013;149(1-3):241-46.
12. Cheung T, Yip P. Depression, Anxiety and Symptoms of Stress among Hong Kong Nurses: A Cross-sectional Study. International Journal of Environmental Research and Public Health 2015;12(9):11072-100.
13. Açikgöz Çepni S, Beşer A. Sağlık Çalışanlarında Sağlığı Geliştirme: İşyeri Sağlığı Geliştirme Programları ve İş Sağlığı Hemşireliği Uygulamaları. Turkiye Klinikleri Public Health Nursing- Special Topics. 2016;2(2):29-37.
14. National Institute for Occupational Safety and Health. Essential Elements of Effective Workplace Programs and Policies for Improving Worker Health and Wellbeing, 2008. https://www.cdc.gov/niosh/docs/2010- 140/pdfs/2010-140.pdf. (Erişim Tarihi: 06.04.2021).
15. Kılıç C. Genel Sağlık Anketi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi 1996;7(1):3-9.
16. Özdemir H, Rezaki M. Depresyon Saptanmasında Genel Sağlık Anketi-12. Türk Psikiyatri Dergisi 2007; 18(1):13-21.
17. Elkin N, Barut AY. Bir aile sağlığı merkezine başvuran bireylerin genel sağlık anketine göre ruhsal durumlarının değerlendirilmesi. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2017;(3):221-38.
18. Özkan B, Arguvanlı S, Kaya Erten Z, Seviğ Ü. 14 Yaş ve Üzeri Bireylerin Anksiyete ve Genel Sağlık Düzeylerinin Belirlenmesi. Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi 2013;1(1):1-9.
19. Karaca A, Turnagöl H. Çalışan Bireylerde Üç Farklı Fiziksel Aktivite Anketinin Güvenirliği ve Geçerliği. Spor Bilimleri Dergisi 2007;18(2):68- 84.
20. Tarhan M, Dalar L. Hemşirelerin Ruh Sağlığı Durumları ve Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi. Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2016;1(2):25-39.
21. Kaya M, Genç M, Kaya B, Pehlivan E. Tıp fakültesi ve sağlık yüksekokulu öğrencilerinde depresif belirti yaygınlığı, stresle başa çıkma tarzları ve etkileyen faktörler. Türk Psikiyatri Dergisi 2007;18(2):137-146.
22. Goldberg DP. The Detection of Psychiatric Illness by Questionnaire. Oxford University Press: London. 1972:252-7.
23. Genç A, Şener Ü, Karabacak H, Üçok K. Kadın Ve Erkek Genç Erişkinler Arasında Fiziksel Aktivite ve Yaşam Kalitesi Farklılıklarının Araştırılması. Kocatepe Tıp Dergisi 2011;3(12):145-50.
24. Özdevecioğlu M, Sucan S, Akın M. Algılanan Örgütsel Adaletin Tükenmişlik Üzerindeki Etkisi: Fiziksel Aktivitelere Katılımın Rolü. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi 2014;6(3):137- 51.
25. Öztürk M. Üniversitede eğitim-öğretim gören öğrencilerde Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketinin geçerliliği ve güvenirliği ve fiziksel aktivite düzeylerinin belirlenmesi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi, Ankara. 2005.
26. Momeni M, Fahim F, Vahidi E, Nejati A, Saeedi M. Evaluation of factors affecting psychological morbidityin emergency medicine practitioners. World Journal of Emergency Medicine 2016;7(3):203-7.
27. Biernat E, Poznanska A, Gajewski AK. Is physical activity of medical personnel a role model for their patients. Annals of Agricultural and Environmental Medicine 2012;19(4):707-10.
28. Iwuala S, Sekoni A, Olamoyegun M, Akanbi M, Sabir A, Ayankogbe O. Self-reported physical activity among health care professionals in SouthWest Nigeria. Nigerian Journal of Clinical Practice 2015; 18(6):790-5.
29. Aktaş H, Şaşmaz CT, Kılınçer A, Mert E, Gülbol S, Külekçioğlu D ve ark. Yetişkinlerde fiziksel aktivite düzeyi ve uyku kalitesi ile ilişkili faktörlerin araştırılması. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2015;8(2):60-70.
30. Yıldırım İ, Özşevik K, Özer S, Canyurt SE, Tortop Y. Üniversite Öğrencilerinde Fiziksel Aktivite ile Depresyon İlişkisi. Niğde Üniversitesi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi 2015;9(Özel sayı):32-9.
31. Canan F, Ataoğlu A. The influence of sports on anxiety depression, and perceived problemsolving ability. Anatolian Journal of Psychiatry 2010;11(1):38-43.
32. Pickett K, Yardley L, Kendrick T. Physical activity and depression: A multiple mediation analysis. Mental Health and Physical Activity 2012;5(2):125-34.
33. Robertson R, Robertson A, Jepson R, Maxwell M. Walking for depression or depressive symptoms: A systematic review and meta-analysis. Mental Health and Physical Activity 2012;5(1):66-75.
34. Kadioglu H, Ergun A, Yildiz A. Secreening Of Mental Health Problems With Ghq-28 In A Sample Of Turkish Community Dwelling Adulth People. Journal of Marmara University Institute of Health Sciences 2013;3(3):115-20.
35. Ertem G. Women's Mental Health in Periods of Life. Turkiye Klinikleri Psychiatric NursingSpecial Topics 2015;1(1):25-31.
36. Koyun Ayşe, Taşkın L, Terzioğlu F. Yaşam dönemlerine göre kadın sağlığı ve ruhsal işlevler: Hemşirelik yaklaşımlarının değerlendirilmesi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar 2011;3(1):67-99.
37. Çevik N, Korkmaz O. Türkiye’de Yaşam Doyumu ve İş Doyumu Arasındaki İlişkinin İki Değişkenli Sıralı Probit Model Analizi. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 2014;7(1):126-45.
38. World Health Organization. What is the WHO definition of health? http://www.who.int/suggestions/faq/en/. (Erişim Tarihi:09.04.2021).
39. Akçakaya RA, Erden Çelik S. Stres ve Stresle Baş Etmede Psikiyatrik Yaklaşım. The Journal of Turkish Family Physician 2014;5(2):18-25.
40. Günaydın N. Bir Devlet Hastanesinde Çalışan Hemşirelerin Uyku Kalitesi ve Genel Ruhsal Durumlarına Etkisi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2014;5(1):33-40.