Gonca KARATAŞ BARAN, Kadriye KIZILTEPE, Esra Nur ERDOĞAN, Ecem Burcu SÖYLEMEZ, Hatice Kübra TEKELİ, Sema YILDIZ CEYLAN

NEUMAN SİSTEMLER MODELİNE GÖRE JİNEKOLOJİ KLİNİĞİNE YATIRILAN OLGUNUN HEMŞİRELİK BAKIMI

Hemşirelik kuram ve modelleri hemşirelik uygulama ve araştırmaları için önemlidir. Neuman Sistemler Modeli (NMS), bireysel hizmet alıcı sistem verilerini toplamak, analiz etmek ve hemşirelik bakımını planlamak, uygulamak ve değerlendirmek için bir çerçeve sağlayarak hemşirelik uygulamalarını yönlendirir. Sabit unsurlara sahip dinamik bir modeldir. Bu olgu sunumunda amaç, jinekolojik rahatsızlığı olan hastaya bakım vermekte kullanılan NMS’nin sunumunu yapmaktır ve bir örnek oluşturmaktır. Bu çalışmada olgunun üç çeşit stresörü (kişisel, kişilerarası ve çevresel) ve beş majör değişken alanı (fizyolojik, psikolojik, sosyokültürel, spritüel ve gelişimsel) tanımlanmıştır. Olgunun kişisel temel yapısı tanımlanmış ve bireye kalıcı ve geçici etkisi olan stresörler belirlenmiştir. Olgunun hastalık ve tedavi süreci ile bilgi gereksinimi olduğu, belirsizlik kaygısı yaşadığı, pandemi sürecinin zorluklarından etkilendiği tespit edilmiştir. Tespit edilen hemşirelik tanıları, bu tanılara yönelik hemşirelik amaçları, uygulamaları belirlenmiş ve sonrasında hemşirelik sonuçları değerlendirilmiştir. NMS modeli, hemşirelere, hastaların tüm süreç boyunca fizyolojik, psikolojik ve sosyal gereksinimlerinin farkında olarak bakım sunabilmeleri için önerilebilir.

Anahtar Kelimeler:

Hemşirelik teorisi, Hemşirelik modeli, Hemşirelik süreci, Hasta merkezli bakım, hemşire bakım planı

NURSING CARE OF THE CASE INVESTED IN THE GYNECOLOGY CLINIC ACCORDING TO THE NEUMAN SYSTEMS MODEL

Nursing theories and models are important for nursing practice and research. The Neuman Systems Model (NMS), guides nursing practice by providing a framework for collecting, analyzing individual service client system data and for planning, implementing and evaluating nursing care. It is a dynamic model with fixed elements. The purpose of this case report is to make a presentation of NMS used to care for a patient with gynecological disease and to create an example. In this study, three types of stressors (personal, interpersonal and environmental) and five major variable domains (physiological, psychological, sociocultural, spiritual and developmental) of the case were defined. The personal basic structure of the case was defined and the stressors that had permanent and temporary effects on the individual were determined. It has been determined that the case needs information about the disease and treatment process, has anxiety about uncertainty, and is affected by the difficulties of the pandemic process. The detected nursing diagnoses, the nursing goals and practices for these diagnoses were determined, and then the nursing results were evaluated. The NMS model can be recommended to nurses so that they can provide care by being aware of the physiological, psychological and social needs of the patients throughout the whole process.

Keywords:

Nursing theory, Nursing model, Nursing process, Nursing care plan, patient-centered nursing,

PDF

___

1. Şengün İnan F, Üstün B, Bademli K. Türkiye’de kuram/modele dayalı hemşirelik araştırmalarının incelenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2013;16(2):132-9.
2. Güner Ö, Kavlak O. Neuman sistemler modeline göre endometriyum kanserli hastanın bakımı: olgu sunumu. Balikesir Saglik Bilimleri Dergisi 2015;4(2):94-102.
3. Neuman B. The Neuman systems model. In: Neuman B. & Fawcett J., eds. The Neuman Systems Model, 5th ed. Prentice Hall: Upper Saddle River, NJ;2002:3–33.
4. Onur MN, Akata D. Jinekolojik Aciller. Türk Radyoloji Seminerleri, İstanbul, Aves Yayınevi, 2015;3:47-58.
5. Şahin NH. Hemşirelik bakımı III. hemşirelik lisans tamamlama programı. s: 419-42. http://auzefkitap.istanbul.edu.tr/kitap/hemsirelik_ ao/hemsirelikbakimi3.pdf
6. Wade J, Pletsch PK, Morgan SW, Menting SA. Hysterectomy: what do women need and what to know? Journal of Obstetric, Gynecologic, and Neonatal Nursing 2000;29(1):33-42.
7. Karadag M, Sabuncu H. The requirements for home care of patients having surgery during discharge. Istanbul University Health Services Profession Sch J. 1998;4(4):53-60.
8. Guler H, Taskin L. The effect of health education in coping with problems after the hysterectomy. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2001;5(2):9-18.
9. Sağlık Bakanlığı. COVID-19 Pandemisinde Sağlık Kurumlarında Çalışma Rehberi ve Enfeksiyon Kontrol Önlemler. https://covid19.saglik.gov.tr/Eklenti/40282/0/covi d19- saglikkurumlarindacalismarehberiveenfeksiyonko ntrolonlemleripdf.pdf Erişim Tarihi:01.02.2021
10. Hannoodee S. Dhamoon AS. Nursing Neuman Systems Model. Treasure Island: StatPearls Publishing; 2021. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK56065 8/ Erişim Tarihi:08.01.2021
11. Fawcett J. Contemporary Nursing Knowledge Analysis and Evaluation of Nursing Models and Theories. 2. edition, Philadelphia: F.A. Davis Company. 2005.p:166-222.
12. Neuman B, Fawcett, J. The Neuman System Model. In: Neuman B, Fawcett, J. Eds. The Neuman System Model. 4.edition. New Jersey: Prentice Hall; 2002.p:3-34.
13. Dağ H, Kavlak O, Şirin A. Neuman Sistemler Modeli ve İnfertilite Stresörleri. Türkiye Klinikleri Journal of Nursing Sciences 2014;6(2):121-8.
14. Gehrling KR, Memmott RJ. Adversity in the context of the Neuman systems model. Nursing Science Quarterly 2008;21(2):135-7.
15. Fawcett J, Gigliotti E. Using conceptual models of nursing to guide nursing research: the case of the Neuman systems model. Nursing Science Quarterly 2001;14(4):339-45
16. King IM. Adversity and theory development. Nursing Science Quarterly 2008;21(2):137-8.
17. Özkan S, Öztürk C. Neuman’ın sistemler modeli kullanımına bir örnek: pnömonili bir bebeğin hemşirelik bakımı. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2013;4(3):109-14.