Sevban ARSLAN, Nursevim AYDINGÜLÜ, Muaz GÜLŞEN, Sevgi DENİZ DOĞAN, Sevilay ERDEN

CERRAHİ KLİNİKLERDE ÇALIŞAN HEMŞİRELERİN HASTA GÜVENLİĞİ KÜLTÜRLERİ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER

Amaç: Araştırma, cerrahi hemşirelerinin hasta güvenliği kültürlerini ve bunu etkileyen faktörleri incelemek amacıyla yapılmıştır.Yöntem: Araştırma, tanımlayıcı ve kesitsel olarak yürütülmüştür. Araştırma evrenini Mayıs-Aralık 2018 tarihleri arasında bir üniversite hastanesinin cerrahi kliniklerinde görev yapmakta olan hemşireler oluşturmaktadır. Örneklem seçimine gidilmeden evrenin tamamına (98 hemşire) ulaşmak hedeflenmiştir. İzinde olan ya da görevlendirmesi olan ve araştırmaya katılmayı kabul etmeyen hemşirelerin çalışma dışında bırakılması nedeniyle örneklemde 79 (%80.6) hemşire yer almaktadır. Veriler, Bireysel Tanıtım Formu ve Hasta Güvenliği Kültürü Ölçeği uygulanarak elde edilmiştir.Bulgular: Yaş ortalaması 29.47±6.75 olan hemşirelerin, %81’inin kadınlardan oluştuğu belirlenmiştir. Hemşirelerin%58.2’si lisans ve lisansüstü mezunu olduğu, % 89.9’u ise hasta güvenliği konusunda eğitim aldığı saptanmıştır. Ölçekten alınan toplam puan ortalamasının 2.81±0.46 olduğu saptanmıştır. Alınan en yüksek puan “çalışan eğitimi” ve “çalışan davranışı” alt boyutlarına, en düşük puan ise “yönetim liderlik” alt boyutuna aittir. Hemşirelerin mesleki memnuniyet ve haftalık mesai saatlerine göre hasta güvenliği kültürleri arasında anlamlı fark tespit edilmiştir.Sonuç: Elde edilen bulgular, katılımcı hemşirelerde hasta güvenliği kültürünün orta düzeyde olduğu şeklinde yorumlanabilir. Hasta güvenliğini sağlamak için sağlık hizmeti sunumunda güvenlik kültürünün geliştirilmesi gerekmektedir. Bu amaçla kurum içi eğitimlerin yapılması önerilebilir. Hemşirelerin hasta güvenliği kültürünü değerlendirmek amacıyla daha geniş örneklemleri kapsayan çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır.

PATIENT SAFETY CULTURES AND AFFECTING FACTORS OF NURSES WORKING IN SURGICAL CLINICS

Aim: The research was carried out to examine the patient safety cultures of surgical nurses' and the factors affecting this.Methods: The research was carried out descriptively and cross-sectionally. The research population consists of nurses working in the surgical clinics of a university hospital between May and December 2018.It is aimed to reach the entire population (98 nurses) without going through the sample selection. There were 79 (80.6%) nurses in the sample because the nurses who were on leave or were on duty and did not agree to participate in the study were excluded from the study. The data were obtained by applying the Individual Promotion Form and the Patient Safety Culture Scale.Results: It was determined that 81% of the nurses, whose average age was 29.47±6.75, were women. 58.2% of the nurses were bachelor and master degree graduates, and 89.9% were trained in patient safety. It was determined that the total score average taken from the scale was 2.81±0.46. The highest score obtained belongs to the sub-dimensions of “employee training” and “employee behaviour” and the lowest score obtained belongs to the sub-dimension of “management leadership”. According to the professional satisfaction and weekly working hours of the nurses, there was a significant difference between patient safety cultures.Conclusion: The findings can be interpreted that the patient safety culture is moderate in participating nurses. In order to ensure patient safety, a safety culture should be developed in healthcare delivery. For this purpose, in-house training can be recommended. In order to evaluate the patient safety culture of nurses, studies covering larger samples are needed.

Keywords:

Surgical nursing, patient safety, patient safety culture,

PDF

___

1. Mitchell PM. Defining Patient Safety and Quality Care. 2008. Available from http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK2681/. Accessed 15 May, 2018.
2. Bodur S, Filiz E, Çimen A, Kapçı C. Ebelik ve hemşirelik son sınıf öğrencilerinin hasta güvenliği ve tıbbi hatalar konusundaki tutumu. Genel Tıp Dergisi 2012;22(2):37-42.
3. Bagnara S, Parlangeli O, Tartaglia R. Are hospitals becoming high reliability organizations? Applied Ergonomics 2010; 41(5):713-8.
4. Demirel ET, Emül E. Etik iklim algısının hasta güvenliği kültürü üzerine etkisi: Elazığ örneği. Fırat Üniversitesi Kurumsal Açık Arşiv, 2018. Available from http://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=obo&AN=129655326&lang=tr&site=eds-live&authtype=ip,uid Accessed May 5, 2020.
5. Nazik E, Var E, Yıkar SK, Nazik S, Karadağ AG., Gökçe R, ve ark. Sağlık çalışanlarının hasta güvenliği kültürü algısının belirlenmesi: Kadın doğum ve çocuk hastalıkları hastanesi örneği. Journal of Contemporary Medicine 2018;8(3):251-8.
6. World Health Organization (WHO) Patient safety. Available from http://www.who.int/patientsafety/en/. Accessed May 17, 2018.
7. Elston DM, Stratman E, Jahangir HJ, Watson A, Swiggum S, Hanke W. Patient safety: Part II. Opportunities for Improvement in Patient Safety. Journal of the American Academy Dermatology 2009;61(2):193-205.
8. Özkan T, Lajunen T. Güvenlik Kültürü ve İklimi. Pivolka 2003;2(10):3-4.
9. Baumann, A. International Council of Nurses (ICN) positive practice environments: Quality workplaces = quality patient care. 2007 Available from https://www.twna.org.tw/frontend/un16_commission/webPages_4/IND/1.pdf. Accessed May 15, 2018.
10. Meraviglia M, Grobe SJ, Tabone S, Wainwright M, Shelton S, Miner H, et al. Creating a positive work environment. Journal of Nursing Administration 2009;39(2):64-70.
11. Rich VL. Creation of a patient safety culture: a nurse executive leadership imperative. Hughes RD (eds). Patient Safety and Quality: An Evidence-Based Handbook for Nurses, Agency for Health Care Research and Quality 2008; 2-20. Available from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK2642/
12. Çırpı F, Doğan Merih Y, Yaşar Kocabey M. Hasta güvenliğine yönelik hemşirelik uygulamalarının ve hemşirelerin bu konudaki görüşlerinin belirlenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi 2009; 2(3):85-92.
13. Cebeci F, Gürsoy E, Tekingündüz S. Hemşirelerin tıbbi hata yapma eğilimlerinin belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2012;15(3):188-94.
14. Türk G, Eşer İ. Hastane ortamında hasta güvenliği ve hemşirelik yaklaşımı. Hastane Yönetimi Dergisi 2007;12:16-20.
15. Kohn LT, Corrigan JM, Donaldson MS. Errors in health care: A leading cause of dealth and injury. In: Kohn LT, Corrigan JM, Donaldson MS, editors. To err is human: building a safer health system. Washington, DC: Institute of Medicine National Academy Press 2000; 26-48.
16. Kızılkaya Beji N, Özcan H. Hasta Güvenliğinde Hemşirenin Değişen Rolleri. In: Sur H, Palteki T, Yazıcı G, Eds. Hasta Güvenliği. Palme Yayınevi; 2019. p. 147-57.
17. Carlesi KC, Padilha KG, Toffoletto MC. et al. Patient safety incidents and nursing workload, Revista Latino-Americana de Enfermagem 2017;25:e2841.
18. Türkmen E, Baykal Ü, Seren Ş, Altuntaş S. Hasta güvenliği kültürü ölçeğinin geliştirilmesi. Journal of Anatolia Nursing and Health Sciences 2011;14(4):38-46.
19. Karaca A, Arslan H. Hemşirelik hizmetlerinde hasta güvenliği kültürünün değerlendirilmesine yönelik bir çalışma. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi 2014;1(1):9-18.
20. Rızalar S, Büyük ET, Şahin R, As T, Uzunkaya G. Hemşirelerde hasta güvenliği kültürü ve etkileyen faktörler. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi 2016;9(1):9-15.
21. Ammouri AA, Tailakh AK, Muliira JK, Geethakrishnan R, Al Kindi SN. Patient safety culture among nurses. International Nursing Review 2015;62(1):102-10.
22. Yolcu N, Yıldırım Z, İncesu E, Yiğit Y, Yakup Ç. Tekirdağ İli Kamu Hastanelerinde Çalışan Hemşireler İçin Hasta Güvenliği Kültürünün Değerlendirilmesi. International Anatolia Academic Online Journal Scientific Science 2015;3(2):8-18.
23. Türk I, Akgül S, Seçkin M, Tekingündüz S, Zekioğlu A. Hasta güvenliği kültürü üzerine bir araştırma: Eğitim ve araştırma hastanesi örneği. Sağlık Akademisyenleri Dergisi. 2018;5(1):25-34.
24. Alonazi NA, Alonazi AA, Saeed E, Mohamed S. The perception of safety culture among nurses in a tertiary hospital in Central Saudi Arabia. Sudanese Journal of Pediatrics 2016;16(2):51-8.
25. Adıgüzel O. Hasta Güvenliği Kültürünün Sağlık Çalışanları Tarafından Algılanmasına Yönelik Bir Araştırma. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2010; 28:159-70.
26. Bahar S, Önler E. Turkish surgical nurses' attitudes related to patient safety: A questionnaire study. Nigerian Journal of Clinical Practice 2020; 3(4): 470-5.
27. Asefzadeh S, Kalhor R, Tir M. Patient safety culture and job stress among nurses in Mazandaran, Iran. Electronic Physician 2017; 7(12): 6010-6.