Datura metel'de büyümeyi teşvik edici hormon uygulamalarının alkaloit içeriği ve verim üzerine etkileri

Datura metel L. bitkisi üzerinde değişik agroteknik yöntemler kullanarak, farklı yörelerde verim ve alkaloit içeriği bakımından yüksek değerlere ulaşabilmek amacıyla çalışmalar yapılmaktadır. Bir ön çalışma niteliğinde olan ve saksı denemesi olarak iki yıl süre ile (1993 ve 1994) kurulan bu araştırmada da bitki büyümesini olumlu yönde etkileyen büyüme hormonlarının (İndol asetik asit: IAA ve Gibberellik asit $GA_3$ ) vejetasyon periyodunda çiçeklenme başlangıcında olmak üzere, artan dozlarda (0, 25, 50 ve 100 mg/l) ve üç kez uygulanarak ,bu özellikler üzerine, olan etkileri araştırılmıştır. Çalışmanın sonucuna göre alkaloit yüzdesinde 50mg/l IAA uygulaması ile her iki yılda da en yüksek değerler (sırasıyla % 0,300 ve % 0,380) elde edilmiştir. Drog yaprak verimi bakımından IAA uygulamaları (5,3 g/saksı), GA3 uygulamalarına (4,5 g/saksı) göre daha etkili bulunmuştur ve en uygun doz 25 mg/l IAA (6,4 g/saksı) olarak belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

tıbbi bitkiler, Türkiye, Datura metel, giberellinler, alkaloidler, bitki büyüme düzenleyicileri, IAA, giberellik asit

The effects of growth hormone applications on yield and alkaloid content in Datura metel L.

Datura Metel L. has been tested in different agrotechnical methods in different locations to find out the high yield and the high alkoloid content. This pot experiment is a kind ofprework and the research period is two years (1993 and 1994). The aim of this investigation is to reach to the high alkaloid content and yield through two different growth hormone applications (Indol acetic acid: IAA and Gibberellic acid: GA3) in increasing doses (0, 25, 50, 100 mg/l). These hormones were sprayed to plants three times at the beginning of flowering before each harvest during vegetation period. As a result of this research, the maximum alkaloid percentage was obtained by 50 mg/l IAA hormone in both years (respectively 0.300 %, 0.380 %). In drog folia yield, IAA was found (5.3 g/poi) more effective than GA3 applications (4.5 g/pot) and the suitable dose for IAA was 25 mg/l.

Keywords:

medicinal plants, Turkey, Datura metel, gibberellins, alkaloids, plant growth regulators, IAA, gibberellic acid,

PDF

___

Açıkgöz, N., M.E. Akkaş, A.F. Moughaddam, ve K. Özcan. 1994. TARIST : Veri tabanlı Türkçe bir agroistatistik paketi. Tarımda Bilgisayar Uygulamaları Sempozyumu, 5-7 Ekim, Ege Üni. Zir. Fak., İzmir.
Akın, T., A. Ceylan. 1986. Bornova ekolojik koşullarında azotlu gübrelerin Datura türlerinde büyüme, gelişme ve ontogenetik varyabiliteye etkileri üzerinde araştırma. Ege Üni. Zir. Fak. Dergisi, 23 (3).
Anonim, 1974. Türk farmakopesi Türk kodeksi, Milli Eğitim Basımevi-İstanbul.
Ceylan, A., N. Kaya. 1983. Ege Bölgesinde alkaloit içeren bazı tıbbi bitkilerde verim ve ontogenetik varyabilite. Ege Üni. Zir. Fak. Dergisi. 20 (1).
Ceylan, A., N. Kaya. 1984. Potential and future of the species of Datura and atropa in Turkey. Proceeding of the V. Symposium on Plant Originated Medicinals. Ankara.
Leopold, A.L., 1964. Plant growth and development. McGrow-Hill Publications in the Biological Science. New York, Toronto, San Francisco, London.
Sinha, S.A., K.C. Varma. 1974. Influence of IAA on growth and alkaloidal content of Datura innoxia. Planta Medica. Vol. 26.
Tanker, M., N. Tanker. 1973. Farmakognozi. Cilt II, Özışık Matbaası, İstanbul.