Bazı arpa (Hordeum vulgare L.) genetik kaynakları materyalinin karakterizasyonu

Anadolunun değişik bölgelerinden toplanan 500 adet arpa materyali 11 özellik yönünden incelenerek Ana Bileşenler Analizi uygulanmıştır. Yapılan analiz sonucunda kardeş sayısı, başakta dane sayısı, başaklanma gün sayısı, başak boyu birinci ana bileşeni; yatma, bin dane ağırlığı, eleküstü oranı (plumbness) ve başak sapı uzunluğu ikinci ana bileşeni ve kardeş sayısı ile yatmanın da ise üçüncü ana bileşeni oluşturan ağırlıklı karakterler olduğu belirlenmiştir. Bölgeden toplanan materyalde, ele alınan karakterler açısından büyük varyasyonun olduğu gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

arpa, Hordeum vulgare, bitki genetik kaynakları, Türkiye, bitki boyu, başaklanma zamanı, 1000 tane ağırlığı

Characterization of some barley (Hordeum vulgare L.) plant genetic resources material

500 accessions collected from Anatolia were analyzed by the Principle Component Analysis for 11 characters. As a result of the work; number of tillers, number of kernels per ear, days to heading, and ear lenght were found as the main characters for prin 1 where as lodging, 1000 kernel weight, plumbness and peduncle lenght for prin 2. Number of tillers and lodging were found as the main characters for prin 3. There were wide variation among accessions collected from different parts of Turkey for the all characters studied.

Keywords:

barley, Hordeum vulgare, plant genetic resources, Turkey, plant height, heading date, 1000 seed weight,

PDF

___

Anikster Y., J. G. Moseman, and I. Wahl. 1975. Parasite specialization of Puccinia hordei and sources of resistance in Hordeum vulgare spp. Spontaneum C.Koch. Barley Genetics III. p. 468-469 Proceed. Third Int. Barley Genet. Symp., Garching.
Ceccarelli, S., M. M. Nachit, O. Ferrara, M. S. Mekni, M. Tahir, J. A. Van Leur, and J. P. Srivastava. 1985. Breeding strategies for improving cereal yield and stability under drought: Proceed. Int. Seminar on "improving winter cereals for moisture limiting environments". Capri (Italy), Oct. 28-31.
Ceccarelli, S. 1984. Utilization of landraces and Hordeum spontaneum in barley breeding for dry areas at Icarda. Rachis 3(2): 8-11.
Cecceralli, S., and S. Grando. 1987. Diversity of morphological and agronomic characters in Hordeum vulgare ssp. Spontaneum C. Koch. Genet. Agri. 41: 131-142.
Cinsoy, S., N. Açıkgöz, M. Yaman, A. Kıtıkı. 1997. Ege Bölgesinden toplanan nohut (Cicer arietinum L.) nohut genetik kaynakları materyalinin karakterizasyonu: I. Kantitatif karakterler. Anadolu 7(1): 43-59.
Franckowiak, J. D., and T. Konishi. 1994. Descriptor for barley. P. 29-37. IPGRI, Rome/Italy.
Harlan, J. R. 1960. Barley: Origin, botany, culture, winterhardiness, genetics, utilization, Pests. Agriculture Handbook. No. 338, p. 9-29.
Kıran, A. 1997. Güneydoğu Anadolu Bölgesinden toplanan arpa genetik kaynakları materyalinin karakterizasyonu. Anadolu 7(2): 121-135.
Moseman, J. G., and J. C. Craddock. 1975. Genetic basis for collecting, evaluating and maintaining barley germplasm. Barley Genetics III. p. 51-53. Proceed. Third Int. Barley Genet. Symp., Garching.
Somaroo, B., M. Mekni,Y. Adham, B. Humeid, and B. Kawas. 1984. Evaluation of germplasm at Icarda. Rachis 3(2): 12-15.
Vavilov, N. I. 1926. Studies on the origin of cultivated plants. 248 pp., illus. Leningrad. Zhukovsky, P. M., and A. A. Orlov. 1933. La Turquie agricole. Editions de l'etat, Moscow and Leningrad.