Türkçede İki Dillilik Çalışmalarının Bibliyometrik Analizi

Bu çalışmada, Türkçede iki dillilik üzerine yapılan araştırmaların anahtar kelime, yazar, üniversite, ülke, atıf ve benzeri yönlerden dağılımının incelenmesi ve yapılan incelemeyle iki dillilik araştırmalarının güncel durumunun tespiti amaçlanmıştır. Çalışmada bilimsel haritalama yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada öncelikle Web of Science (WoS) veri tabanında (SCI-EXPANDED, SSCI, AHCI, ESCI indexlerini içeren) “İki Dillilik (Bilingualism)” ve “Türkçe (Turkish)” kelimelerinin birlikte geçtiği bir arama yapılmış, arama sonucunda 223 çalışma bulunmuştur. Yayımlanma yılları 1988-2021 arasında olan bu araştırmalardan 2021 yılında yayımlanmış olan 5 makale, aynı yıl içinde yayın sayısının artma olasılığının yüksek olmasından dolayı araştırma dışı bırakılmıştır. Ayrıca geri çekilen 2 makale de çalışma kapsamına alınmamıştır. Yaklaşık otuz yıllık süreçte Web of Science veri tabanına eklenen 216 yayın analiz birimi olarak ele alınmıştır. Bu yayınlar Vosviewer paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. İncelenen yayınların; yayın türü, yayınların ülkelere göre dağılımı, anahtar kelimeleri, atıf sayısı, yayın yapılan dergiler, yazarların kurumları haritalandırılmış, görselleştirilmiş ve yorumlanmıştır. 30 yıllık süreçte ele alınan yayınların yarıdan fazlasının 2015-2020 yılları arasında üretildiği; yayınların anahtar kelimelerinin, iki dillilik, çok dillilik, iki dilli eğitim, Türk göçmenler, Türk göçmen çocukları, çapraz dilsel etki, Türkçe-Almanca iki dillilik, ikinci dil edinimi gibi sözcükleri içerdiği bulgularına erişilmiştir.

Bibliometric Analysis of Bilingualism Studies in Turkish

In this study, it was aimed to examine the distribution of research on bilingualism in Turkish in terms of keywords, authors, universities, countries, citations, and so on, and to determine the current status of bilingualism studies with the analysis. Scientific mapping method was used in the study. In the research, first of all, “Bilingualism” and “Turkish (including SCI-EXPANDED, SSCI, AHCI, CPCI-S, CPCI-SSH, BKCI-S, BKCI-SSH, ESCI indexes) in the Web of Science (WoS) database. A search was made in which the words "Turkish” were mentioned together and 223 studies were found as a result of the search. Of these studies, whose publication years were between 1988 and 2021, 5 articles published in 2021 were excluded from the study due to the high probability of increasing the number of publications in the same year. In addition, the 2 withdrawn articles were not included in the study. The 216 publications added to the Web of Science database in about thirty years were considered as analysis units. These publications were analyzed using the Vosviewer package program. The reviewed publications; the type of publication, the distribution of the publications by country, their keywords, the number of citations, the journals published, the institutions of the authors were mapped, visualized and interpreted. More than half of the publications considered in the 30-year period were produced between 2015-2020; It was found that the keywords of the publications included words such as bilingualism, multilingualism, bilingual education, Turkish immigrants, Turkish immigrant children, cross-linguistic influence, Turkish-German bilingualism, and second language acquisition.

PDF

___

Akın, S., Kurutkan, M. N. (2021). Hasta memnuniyeti kavramının bibliyometrik analiz yöntemi ile incelenmesi. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 8(1), 71-84.
Artsın, M. (2020). Bir metin madenciliği uygulaması: Vosviewer. Eskişehir Teknik Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi B- Teorik Bilimler, 8(2), 344-354.
Bican, G. (2017). İki dilliliğin tanımlanması: Kuramsal tartışmalar ve güncel yaklaşımlar. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(2), 353-366.
Bingöl-Arslangilay, A. S. (2013). 3. Kuşak Türk çocukları ve iki dilli-iki kültürlü eğitim modelleri (Hessen eyaleti KOALA projesi) (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
Bölükbaş-Kaya, F., Hançer, F. B. ve Golynskaia, A. (2019). İki dillilik: Tanımı ve türleri üzerine kuramsal tartışmalar. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 7(2), 98-113.
Büyükikiz, K. (2014). Yabancılara Türkçe öğretimi alanında hazırlanan lisansüstü tezler üzerine bir inceleme. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(25), 203-213.
Demir, H. ve Erigüç, G. (2018). Bibliyometrik bir analiz ile yönetim düşünce sisteminin incelenmesi. İş ve İnsan Dergisi, 5(2), 91-114.
Demirel, İ. H., Saraç, C. ve Gürses, E. A. (2007). Türkiye bilimsel yayın göstergeleri (I) (1981-2006). Ankara: TÜBİTAK-ULAKBİM.
Demirel, İ. H., Saraç, C., Gürses, E. A., Akıllı, E., Büyükçınar, Ö., Yetgin, S. ve Latif, V. (2009). Türkiye Üniversitelerinin bilimsel yayın performansı (II) (1981- 2007). Ankara: TÜBİTAK-ULAKBİM.
Demirel, İ. H., Saraç, C., Akıllı, E., Büyükçınar, Ö., Latif, V. ve Yetgin, S. (2012) Türkiye bilimsel yayın göstergeleri (III) (1981-2009), Tüm bilim dallarında ülkeler ve gruplar. Ankara: TÜBİTAK-ULAKBİM.
Erdem, M. D., Gün, M., Şengül, M. ve Özkan, E. (2015). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi alanında yazılmış bilimsel makalelerde geçen anahtar sözcüklere ilişkin bir içerik analizi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(1), 213-237.
Göçer, A. ve Moğul, S. (2011). Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi ile ilgili çalışmalara genel bir bakış. Turkish Studies, 6(3), 797-810.
Göçer, A., Çaylı, C. ve Çavuş, S. (2016). Türkçenin yabancı dil olarak öğretimiyle ilgili kaynakça denemelerine kesitsel bir katkı: 2013-2015 yılları. Uluslararası Türkçe Eğitimi ve Öğretimi Dergisi, 1(1), 19-85.
Göçer, A., Tabak, G. ve Coşkun, A. (2012). Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi kaynakçası. Türklük Bilimi Araştırmaları, 32, 73-126.
Gökçen, D. ve Arslan, M. (2019). Türkçe eğitimi araştırmalarına genel bir bakış: Bibliyometri çalışması. Journal of Research in Turkic Languages, 1(1), 39-56. DOI: 10.31757/jrtl.113
Gülmez, D., Özteke, İ. ve Gümüş, S. (2021). Uluslararası dergilerde yayımlanan Türkiye kaynaklı eğitim araştırmalarının genel görünümü: Bibliyometrik analiz. Eğitim ve Bilim, 206, 213-239.
Kahriman, R., Dağtaş, A., Çapoğlu, E. ve Ateşal, Z. (2013). Yabancılara Türkçe öğretimi kaynakçası. TÜRÜK Dil, Edebiyat ve Halkbilimi Araştırmaları Dergisi, 1, 80-132.
Karagöz, B. ve Koç-Ardıç, İ. (2019). Ana Dili Eğitimi Dergisinde yayımlanan makalelerin bibliyometrik analizi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(2), 419-435.
Karagöz, B. ve Şeref, İ. (2019). Türkiye’deki çocuk edebiyatı alanyazınına bibliyometrik bakış: Bilimsel haritalama çalışması. Prof. Dr. Sedat Sever’e Armağan Türkçe Eğitimi ve Çocuk Edebiyatı Kurultayı, 25-26 Nisan 2019.
Polat, Z. A., Saraçoğlu, A., ve Duman, H. (2019). Harita Dergisi’nin bibliyometrik analizi. Harita Dergisi, 161, 46-56.
Şeref, İ. ve Karagöz, B. (2020). Citation analysis of graduation thesis on teaching Turkish as a foreign language (1988-2019). Çukurova Eğitim Fakültesi Dergisi, 49(2), 1145-1183.
Taş, H. ve Okur, A. (2015). Yükseköğretim düzeyinde ana dili öğretimi üzerine bir değerlendirme. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 13, 80-96.
Teke, S. (2020). Türkçe dil bilgisi öğretiminin tasvirî (açıklamalı) bibliyografyası (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Uşak Üniversitesi, Uşak.
Turan, L., Sevim, O. ve Tunagür, M. (2018). Türkçe eğitimi alanında hazırlanan doktora tez özetlerine yönelik bir içerik analizi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 11, 29-44.
Tür, N. (2019). Publication trends of researchers in Turkey in Web of Science education and educational research subject field: A descriptive trend analysis (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). ODTÜ, Ankara.
Umut-Zan, B. (2012). Türkiye’de bilim dallarında karşılaştırmalı bibliyometrik analiz çalışması (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Uşkul, E. (2016). Türkiye’de eğitimde ölçme ve değerlendirme alanında yapılmış bilimsel yayınların sosyal ağ analizi ile değerlendirilmesi: bir bibliyometrik çalışma (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
Varışoğlu, B., Şahini A. ve Göktaş, Y. (2013). Türkçe eğitimi araştırmalarında eğilimler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 13(3), 1767-1781.
Yağmur, K. (2006). Batı Avrupa’da Türkçe öğretiminin sorunları ve çözüm önerileri. Dil Dergisi, 134, 26-41. https://doi.org/10.1501/Dilder_0000000061
Yağmur, K. (2007). İkidilli çocukların dil becerilerinin ölçümü ve eşik kuramı. Dil Dergisi, 135, 60-76.
Yılmaz, M. Y. (2014). İki dillilik olgusu ve Almanya’daki Türklerin iki dilli eğitim sorunu. Turkish Studies, 9(3), 1641-1651.
Yıldız, C. (2008). Almanya’da ana dili olarak Türkçe öğretimi ve Alman okullarındaki Türk çocuklarına yönelik eğitim uygulamaları. http://www.dobam.eu/downloads/cytuerkcev2.pdf, Erişim Tarihi: 26.05.2021.