Naki Tezel'in Türk Masalları Adlı Kitabının Değerler Açısından Analizi

Bu araştırmada Naki Tezel'in Türk Masalları adlı eserindeki değerleri, Schwartz Değer Ölçeği'ne göre sınıflandırmak ve eserin değerler eğitimi sürecindeki önemini belirlemek amaçlanmıştır. Bu araştırma nitel araştırma geleneğine dayalı betimsel bir araştırma olup, araştırmanın verileri döküman incelemesi yoluyla toplanmıştır. Elli dört masalın bulunduğu eserdeki değerler Schwartz Değer Ölçeği'ne göre sınıflandırılmış, verilerin analizinde betimsel analiz yaklaşımı tercih edilmiştir. Çalışma sonucunda Türk Masalları adlı eserde en çok yer alan değer gruplarının geleneksellik (118) ve özyönelim (116) olduğu belirlenmiştir. Bu değer gruplarını sırasıyla iyilikseverlik (83), güç (75), başarı (74), hazcılık (73), uyarılım (45), uyma (40), güvenlik (25) takip etmektedir. Eserde en az rastlanan değer grubunun evrenselcilik (10) olduğu görülmüştür. Geleneksellik ve özyönelim değer grubuna en yoğun olarak Kırk Kardeş (16), Altın Bülbül (11), Kısmetimi Arıyorum (10), Kara Kedi (7), Kırkıncı Oda (7) adlı masallarda yer verildiği ortaya çıkmıştır. Evrenselcilik değer grubuna ait değer ifadelerinin ise Sihirli Yüzük (2) ve Kırkıncı Oda (2) adlı masallarda yer aldığı belirlenmiştir.

Analysis Of Naki Tezel's Book Türk Masalları (Turkish Tales) in Terms of Values

The aim of this research is to classify the values in Naki Tezel's work "Türk Masalları", using the Schwartz Value Scale and to determine the importance of the work in the process of teaching values. This research is a descriptive study, conducted in the qualitative research tradition, and the data were collected, using document review. The values in the fifty four tales in the book were classified, using the Schwartz Value Scale, and the descriptive analysis approach was preferred in the analysis of the data. At the end of the analysis, it was determined that the most prevalent value groups in the work Türk Masalları were tradition (118) and self-direction (116). These values were followed by benevolence (83), power (75), achievement (74), hedonism (73), stimulation (45), concordance (40), and security (25). It was found that the least-seen value group in the work was universalism (10). Tradition and self-direction value groups were mostly found in the tales Kırk Kardeş (16), Altın Bülbül (11), Kısmetimi Arıyorum (10), Kara Kedi (7), Kırkıncı Oda (7). It was found that the value expressions, belonging in the universalism value group were included in the tales Sihirli Yüzük (2) and Kırkıncı Oda (2).

___

  • Akkaya, N. (2014a). "Keloğlan masallarında yer alan değerlerin incelenmesi." Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(2), 312-324.
  • Akkaya, N. (2017b). Oğuz Tansel'in masal dünyasında değerler. S. Sever, S. Karagül (Yay. Haz.), Uluslararasi Türk Masal Dünyasi ve Doğumunun 100. Yilinda Oğuz Tansel Sempozyumu Bildiriler Kitabı (ss. 99-106). Ankara: Ankara Üniversitesi ÇOGEM.
  • Aktaş, E. ve Beldağ, A. (2017). "Kalila and Dimna as one of the traditional antecedents of modern classifications of values". International Education, 10 (3), 46-53.
  • Akyol, Ş. (2010). İlköğretim 6. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan sevgi temasının değerler eğitimi açısından incelenmesi. Çanakkale: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Yayınlanmamış yüksek lisans tezi.
  • Arıcı, A. F. (2016). "Estetik değer oluşturmada masalların rolü: Türk masalları örneği." Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 1017-1035.
  • Aslan, C. (2017). Oğuz Tansel'in derleyip yazdığı masalların duyarlık eğitimi bağlamında incelenmesi. S. Sever, S. Karagül (Yay. Haz.), Uluslararasi Türk Masal Dünyasi ve Doğumunun 100. Yilinda Oğuz Tansel Sempozyumu Bildiriler Kitabı (ss. 131-152). Ankara: Ankara Üniversitesi ÇOGEM.
  • Aydın, M. (2003). "Gençliğin değer algısı: Konya örneği." Değerler Eğitimi Dergisi, 1 (3), 121-144.
  • Aytekin, M. (2015). Ortaokul Türkçe ders kitaplarının değer iletimi açısından incelenmesi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi, Yayınlanmamış yüksek lisans tezi.
  • Beldağ, A. (2012). İlköğretim yedinci sınıf sosyal bilgiler dersindeki değerlerin kazanılma düzeyinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Erzurum ili örneği). Erzurum: Atatürk Üniversitesi, Yayınlanmamış Doktora Tezi.
  • Bolay, S. H. (2007). Aşkın değerler buhranı, değerler ve eğitimi. R. Kaymakcan, S. Kenan, H. Hökelekli, Z. Ş. Arslan, M Zengin (Ed.), Değerler ve Eğitimi (ss. 55-69). İstanbul: Değerler Eğitimi Merkezi Yayınları.
  • Demir, T. (2012). "İlköğretim sekizinci sınıf Türkçe ders kitaplarındaki hikâye metinlerinde yer alan değer unsurlarının eşdizimsel örüntülemeler açısından görünümleri." Turkish Studies, 7 (2), 1063- 1078.
  • Dilidüzgün, S. (2007). Çağdaş Çocuk Yazını (2. Basım). İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
  • Ekşi, H. (2003). "Temel insani değerlerin kazandırılmasında bir yaklaşım: Karakter eğitimi programları." Değerler Eğitimi Dergisi, 1 (1), 79-96.
  • Elçin, Ş. (1993). Halk edebiyatına giriş. Ankara: Akçağ Yayınları.
  • Günay, U. (1992). Masal, Türk Dünyası El Kitabı. (C3, 326). Ankara: Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları.
  • Güney, E. C. (1971). Folklor ve halk edebiyatı. İstanbul: Millî Eğitim Yayınları.
  • Güngör, E. (2010). Değerler psikoloji üzerinde araştırmalar (4. Basım). İstanbul: Ötüken Yayınları.
  • Hall, B. (2003). The Omega Factor: A values-based approach for developing organizations and leadership. Paper presented at 2003 Servant Leadership Forum: Serving Students and the Common Good. 29 Mayıs 2017'de www.georgiahumanities.org adresinden alınmıştır.
  • Halstead, J. M., & Taylor, M. J. (2000)."Learning and teaching about values: A review of recent research." Cambridge Journal of Education, 30 (2), 169-202.
  • Hökelekli, H. (2011). Ailede, okulda, toplumda değerler psikolojisi ve eğitimi. İstanbul: Timaş Yayınları.
  • Karagöz, B. (2009). Yapılandırmacı yaklaşıma göre ilköğretim 6 ve 7.sınıf Türkçe ders kitaplarındaki değerlerin incelenmesi (Muğla ili örneği). Muğla: Muğla Üniversitesi, Yayınlanmamış yüksek lisans tezi.
  • Karaman-Kepenekci, Y. ve Aslan, C. (2013). "Ortaöğretim okullarına önerilen 100 Temel Eser'deki romanlarda insan hakları üzerine bir çözümleme." Eğitim ve Bilim Dergisi, 38(168), 183-197.
  • Karatay, H. (2007). "Dil edinimi ve değer öğretimi sürecinde masalın önemi ve işlevi." Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3, 463-475.
  • Kaymakcan, R. ve Meydan, H. (2012). "Yerel-evrensel ikileminde İlköğretim DKAB ve Sosyal Bilgiler öğretim programlarında değerler." Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(2), 1573-1591.
  • Kılcan, B. (2016). "Ignác Kúnos'un kırk dört Türk peri masalı adlı eserinin değerler açısından incelenmesi." Turkish Journal of Education (TURJE), 5(3), 82-94.
  • Kırmızı, F. S. (2014). "4. Sınıf Türkçe ders kitabı metinlerinde yer alan değerler." Değerler Eğitimi Dergisi, 12 (27), 217-259.
  • Kuçuradi, İ. (1998). İnsan ve değerleri. Ankara: Türk Felsefe Kurumu Yayınları.
  • Kuşdil, M. E. ve Kağıtçıbaşı, Ç. (2000). "Türk öğretmenlerin değerler yönelimi ve Schwartz değer kuramı." Türk Psikoloji Dergisi, 15 (45), 59-76.
  • Mert, E. L. (2013). "İlköğretim 6, 7 ve 8. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan öykü metinlerindeki değerlerin eşdizimli sözcükler bağlamında incelenmesi." İlköğretim Online, 12 (3), 809-821.
  • Özdemir, E. (2017). Göğüne sığmayan bulut. Ankara: Akılçelen Kitaplar.
  • Öztürk, Z. (2005). "On beşinci yüzyıl şairlerinden Akşemseddinzade Hamdullah Hamdi'nin Yusuf ve Zeliha Mesnevisinde işlenen değerler." Değerler Eğitimi Dergisi, 3 (10), 43-74.
  • Parks, L., & Guay, R. P. (2009). "Personality, values, and motivation." Personality and Individual Differences, 47, 675-684.
  • Sapsağlam, Ö. (2017). "Okul öncesi dönem çocuklarının değer algılarının çizdikleri resimler ve sözlü anlatımlarına göre incelenmesi: Sorumluluk değeri örneği." Eğitim ve Bilim, 42 (189), 287-303.
  • Sever, E., Memiş A., & Sever, S. (2015). "Pertev Naili Boratav'in Zaman Zaman İçinde masal kitabının değerler açısından incelenmesi." Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, XIV. Uluslararası Katılımlı Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu (21-23 Mayıs 2015) Özel Sayısı, 246-263.
  • Şahin, N. (2015). İlkokul 4. sınıf Türkçe ders kitabı metinlerinin kültürel değerler açısından incelenmesi. Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi, Yayınlanmamış yüksek lisans tezi.
  • Şimşek, T. (2005). Çocuk Edebiyatı. Konya: Suna Yayınları.
  • Tezel, N. (2014). Türk Masalları. İstanbul: Bilge Kültür Sanat.
  • Ulusoy, K., & Dilmaç, B.(2016). Değerler Eğitimİ. Ankara: Pegem Akademi.
  • Yavuzer, H. (2011). Çocuk psikolojisi. (33. Basım). İstanbul: Remzi Kitapevi.
  • Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8.Basım). Ankara: Seçkin Yayınları.
Ana Dili Eğitimi Dergisi-Cover
  • ISSN: 2147-6020
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 2013
  • Yayıncı: Mehmet Kurudayıoğlu