Bil-İste-Öğren Stratejisinin Türkçe Öğretmeni Adaylarının Akademik Dinleme Becerisine Etkisi

Çalışmanın amacı, Bil-İste-Öğren (BİÖ) stratejisinin Türkçe öğretmeni adaylarının akademik dinleme becerisine etkisini incelemektir. Çalışmada karma yöntem araştırma desenlerinden iç içe karma (gömülü) desen kullanılmıştır. Araştırmanın nicel aşamasında ön test-son test kontrol gruplu yarı deneysel desen kullanılmıştır. Nitel aşamada ise yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla deney grubuyla görüşme yapılmıştır. Araştırmanın katılımcıları, Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Türkçe Öğretmenliği Programı üçüncü sınıf öğrencileridir (n=24). Veri toplama aracı olarak Akademik Dinleme Başarı Testi ve BİÖ Stratejisi Görüşme Formu kullanılmıştır. Nicel verilerin analizi için SPSS25 programından yararlanılmıştır. Nitel veriler içerik analiziyle çözümlenmiştir. Bulgulara göre son testte BİÖ stratejisiyle uygulama yapılan deney grubu lehine anlamlı düzeyde fark olduğu belirlenmiştir. İçerik analizi sonucunda da deney grubu; BİÖ stratejisiyle ilgili olarak zihinsel aktiflik sağlama, dinleme becerilerini geliştirme, yeni bilgiler öğrenmeyi sağlama, dikkat geliştirme, ön bilgileri harekete geçirme, sınıf ortamına katkı sağlama bakımından olumlu görüş bildirmişlerdir. Ayrıca Türkçe öğretmeni adaylarının çoğu BİÖ stratejisini meslek hayatlarında kullanmayı düşündüğünü belirtmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Akademik dinleme, dinleme stratejileri, Bil-İste-Öğren stratejisi, öğretmen adayları

The Effect of Know-Want-Learn Strategy on Academic Listening Skills of Turkish Teacher Candidates

The aim of the study was to examine the efficacy of the Know-Want-Learn (KWL) strategy on the academic listening skills of Turkish teacher candidates. The study was designed using the embedded (nested) research pattern among the mixed methods. In the quantitative phase of the study, a quasi-experimental design with pretest-posttest control group was used. In the qualitative phase, interviews were conducted with the experimental group using a semi-structured interview form. The participants of the study were characterized by third-year students (n=24) in the Turkish Language Teaching Program at Zonguldak Bülent Ecevit University. The Academic Listening Achievement Test and the KWL Strategy Interview Form were used as data collection tools. SPSS25 program was used in the analysis of quantitative data. Qualitative data were analyzed using content analysis. According to the findings, it was determined that there was a significant difference in the post-test in favor of the experimental group applied with the KWL strategy. As a result of the content analysis, the experimental group expressed positive opinions about KWL strategy in terms of providing mental activity, improving listening skills, learning new information, developing attention, activating prior knowledge and contributing to the classroom environment. Additionally, most of the Turkish language teacher candidates stated their intention to use the KWL strategy in their professional careers.

Keywords:

Academic listening, listening strategies, Know-Want-Learn strategy, teacher candidates,

PDF

___

Agustina, N. (2015). Improving the students’ listening skill in narrative text of the elevent a at Ma Nu Raden Umar Said Kudus through know, want, learn (K-W-L) technique in academic year 2014/2015 (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Muria Kudus University.
Aksan, D. (2006). Türkçenin zenginlikleri ve incelikleri. Ankara: Bilgi.
Akyol, H. (2006). Yeni programa uygun Türkçe öğretim yöntemleri. Ankara: Kök.
Alabsi, T. A. (2018). KWL strategy for improving pre-service English teachers’ performance. CDELT Occasinal Papers in The Development of English Education, 64(1), 429-443.
AlAdwani, A. vd. (2022). The effect of using KWL (know-want-learned) strategy on reading comprehension of 5th grade efl students in Kuwait. English Language Teaching, 15(1), 79-91.
Almutairi, N. (2012). Schema theory and developing listening comprehension (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi ). Imam Mohammad ibn Saud Islamic University.
Al-Shaye, S. S. (2002). The effectiveness of metacognitive strategies on reading comprehension and comprehension strategies of eleventh grade students in Kuwaiti high schools (Yayımlanmamış doktora tezi). Ohio University.
Ardiyan, R. N (2022). The use of KWL strategy on students' reading comprehension. Journal of English Language Studies, 4, 100-109.
Arı, G., (2010). Dinleme/izleme öğretimi. C. Yıldız (Ed.), Yeni öğretim programına göre kuramdan uygulamaya Türkçe öğretimi içinde (s. 179-182). Ankara: Pegem Akademi.
Arıcı, A. F. ve Taşkın, Y. (2019). Okuma becerisinin diğer dil becerileriyle ilişkisi. Uluslararası Alan Eğitimi Dergisi, 5(2), 185-194.
Arief, A. H. (2021). Improving students’listening skill through know-want to know-learned (kwl) strategy (A Quasi-Experimental Study at Ninth Grade Students of SMPI Al-Azhar 8 Kemang Pratama) (Bachelor's thesis). FITK UIN Syarif Hidayatullah Jakarta.
Arslan, A., Koparan, E. T. ve Koparan, T. (2020). Fen bilimleri öğretmenleri ile öğretmen adaylarının sorgulama temelli astronomi eğitimine ilişkin görüşlerinin ve bil, iste ve öğren şemalarının incelenmesi. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, (2), 286-298.
Aşılıoğlu, B. (2009). Türkçe öğretmen adaylarına göre derslerde karşılaşılan başlıca dinleme engelleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8(29), 45-63.
Asri, A. N. (2014). Implementing K-W-L strategy in teaching reading for non-English department students. The 61 TEFLIN International Conference.
Baki, A. ve Gökçek, T. (2012). Karma yöntem araştırmalarına genel bir bakış. Elektronik Sosyal Bilimler
Dergisi, 11(42), 1-21.
Berber, S. (2016). Bil-iste-öğren-anla stratejisinin ortaokul 3. sınıf öğrencilerinin yansıtıcı düşünme becerilerine ve akademik başarılarına olan etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Adıyaman Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adıyaman.
Büyüköztürk, Ş. (2014). Deneysel desenler öntest-sontest kontrol grubu desen ve veri analizi. Ankara:
Cambridge University.
Cantrell, R. J., Fusaro, J. & Dougherty, E. A. (2000). Exploring the effectiveness of journal writing on learning social studies: A comparative study. Reading Psychology, 21, 1-11.
Carr, E. & Ogle, D. (1987) KWL plus: a strategy for comprehension and summarization. Journal of Reading, 30, 636-631.
Corder, G. W. & Foreman, D. I. (2014). Nonparametric statistics: A step-by-step approach. New Jersey: John Wiley & Sons.
Creswell, J. W. & Plano Clark, V. L. (2015). Karma yöntem araştırmaları (Y. Dede & S.B. Demir, Çev.)
Creswell, J. W. (2017). Araştırma deseni. (S. B. Demir, Çev. Ed.) Ankara: Eğiten Kitap.
Creswell, J.W. & Plano Clark, V.L. (2007). Designing and conducting mixed methods research. Thousand Oaks, CA: Sage.
Deck, A. (2012). The effects of KWL on ELL middle school students listening comprehension of science content (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ohio State University.
Dieu, T. T. T. (2015). Trying KWL strategy on teaching reading copmrehension to passive students in Vietnam. International Journal of Language and Linguistics, 3(6), 481-492.
Doğan, Y. (2016). Dinleme eğitimi. Ankara: Pegem Akademi.
Duman, A. (2019). Türkçe-Osmanlıca meselesi. A. Güzel ve H. Karatay (Ed.), Türkçe öğretimi el kitabı içinde (s. 78-81). Ankara: Pegem Akademi.
Eker, C. (2015). Öz-düzenleme becerilerinin öğretimi sürecinde KWL (Bil-İste-Öğren) stratejisinin etkisi. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, (51), 168-182.
Emiroğlu, S. (2013). Türkçe öğretmeni adaylarının dinleme sorunlarına ilişkin görüşleri. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11, 269-307.
Evianty, R. (2022). The development of critical reading for German learners through KWL Concep. Budapest International Research and Critics in Linguistics and Education (BirLE) Journal, 5(3), 289-294.
Fengjuan, Z. (2010). The integration of the know, want-learn (KWL) strategy into English language teaching for non-English majors. Chinese Journal of Applied Linguistics, 33(4), 77-83.
Flowerdew, J. (1994). Research of relevance to second language lecture comprehension-an overview.
Gençlik Edebiyatı Özel Sayısı, CVII (756), 244-245.
Göçer, A. (2019). Yazının insanlık için önemi ve değeri, Yazma uğraşı- yazı nasıl yazılır, nasıl yazar olunur? içinde (s. 7-9). Ankara: Pegem Akademi.
Hana, A. M., & Faridi, A. (2015). The effectiveness of gist (generating interactions between schemata and text) and KWL (know, want, and learned) strategies to improve reading achievement of male and female students. English Education Journal, 5(2).
Herline, H., Yufrizal, H. & Hasan, B. (2013). Teaching writing through KWL (know, want, and learn) technique at the second year of man 1 Bandar Lampung. U-JET, 2(2).
Juliani, H. (2020). The effect of beelinguapp application toward students' reading comprehension using KWL strategy on narrative text of eighth grade at SMPN 3 Rokan ıv Koto (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Universitas Islam Riau.
Karagöl, E. ve İlgün, K. (2022). Ana dili Türkçe olan lisansüstü öğrencilerin akademik dil sorunları. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(36), 1288-1320.
Karatay, H. (2011). Çocuk edebiyatı metinlerinde bulunması gereken özellikler. T. Şimşek (Ed.), Kuramdan uygulamaya çocuk edebiyatı el kitabı içinde (s.77-123). Ankara: Grafiker.
Katrancı, M. (2012). Üstbiliş stratejileri öğretiminin dinlediğini anlama becerisine ve dinlemeye yönelik tutuma etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Kaya, F. (2006). İlköğretim 4. sınıf Türkçe dersinde bazı öğrenme stratejilerinin okuduğunu anlama ve tutuma etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay.
Khayriddinkizi, K. K. (2021). Strategies of improving writing skill for B1 learners. International Conference on Multidısciplinary Research and Innovative Technologies, 2, 204–207.
Kılıç, S. (2015). Kappa testi. Journal of Mood Disorders, 5(3), 142-144.
Kolcu, A. İ. (2006). Öykü sanatı. Erzurum: Salkımsöğüt.
Korkmaz, S. (2020). Dünden Bugüne Mitoloji, İyi Kitap, 120, 10-11.
Kurudayıoğlu, M. ve Kiraz, B. (2020). Dinleme Stratejileri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(2), 386-409.
Lismayanti, D. (2014). The effect of using KWL (Know, Want, Learned) strategy on EFL students’ reading comprehension achievement. International Journal of Humanities and Social Science, 4(7), 225-233.
Lou, Y., Wu, L., Liu, H. & Chen, L. (2016). Improving non-English-majored college students’ writing skills: combining a know-want-learn plus model of meta-cognitive writing strategy instruction and internet-based language laboratory support. Open Journal of Social Sciences, 4(8), 37-44.
Lubis, D. M. (2019). The use of KWL (know, want, learn) to improve students’ speaking achievement by using caricature (Yayımlanmamış doktora tezi). University of Muhammadiyah Sumatera Utara, Medan.
Maden, A. & Durukan, E. (2016). Türkçe öğretmeni adaylarının dinleme kaygıları. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 5(4),1945-1957.
Mantra, I. B. N. (2016). Implementing KWL strategy to improve the students’ English speaking skill. Jurnal Santiaji Pendidikan, 6(1), 1-5.
Melanlıoğlu, D. (2019). Üniversite öğrencilerinin akademik dinleme becerileri üzerine bir araştırma: ders ne zaman bitecek? Sıkıldım!. Dil ve Edebiyat Araştırmaları, 20(20), 311-348.
Mete, F. ve Bağcı-Ayrancı, B. (2016). Lisans öğrencilerinin dinleme becerisi üzerine görüşleri. Journal of Human Sciences, 13(3), 4959-4972.
Millî Eğitim Bakanlığı (MEB). (2019). Türkçe dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 1-8. Sınıflar). Erişim adresi: http://mufredat.meb.gov.tr/Dosyalar/2019571639225302T%C3%BCrk%C3%A7e%20%C3%96%C4%9Fretim%20Program%C4%B1%202019.pdf
O’Malley, J. M. & Chamot, A. U. (1990). Learning strategies in second language acquisition. Cambridge.
Ogle, D. (1986). K-W-L: A teaching model that develops active reading of expository text. The Reading Teacher, 39(6), 564-570.
Özbay, M. (2009). Anlama teknikleri: II dinleme eğitimi. Ankara: Öncü Kitap.
Özyılmaz, G. (2010). İlköğretim 7. sınıf öğrencilerine okuduğunu anlama stratejilerinin öğretiminin okuduğunu anlama başarısı üzerine etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Pehlivan, H. (2005). Oyun ve öğrenme. Ankara: Anı.
Piper, S. G. (1992). A metacognitive skills/reading comprehension intervention program for sixth grade social studies students (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Nova University, Lisbon.
Putra, I. P. K. A. P. (2019). The implementation of know-want-learn (K-W-L) strategy in teaching reading at eleventh grade of sma Negerı 3 Sıngaraja. International Journal of Language and Literature, 3(1), 10-16.
Rahayuningsih, P. D. ve Wulandari, E. (2014). The use of know, want to know, learned (KWL) technique to improve teaching and learning process. Jurnal Pendidikan Edutama, 1(2), 42-50.
Richards, J. C. (1983). Listening comprehension: Approach, design, procedure. TESOL Quarterly, 17(2), 219-240.
Salamat, S. ve Sidhu, G.K. (2011). Student perceptions of metacognitive strategy use in lecture listening comprehension. Language Education in Asia, 2(2), 185-198.
Sayar, N. (2020). İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinde bil iste öğren (K-W-L) stratejisinin okuduğunu anlamaya etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
Sevim, O. ve Varışoğlu, B. (2012). Öğretmen adaylarının temel dil becerilerinde yaşanan sorunlarla ilgili düşünceleri: Atatürk Üniversitesi örneği. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(4), 1042-1057.
Shintia, R. D. (2021). Teaching writing explanation text through combining brainstorming and know-want-learn (KWL) chart strategies to the eleventh grade of vocational indo health school Palembang. Esteem Journal of English Education Study Programme, 4(1), 74-83.
Simasangyaporn, N. (2016). The effect of listening strategy instruction on Thai learners’ self-efficacy, English listening comprehension and reported use of listening strategies (Doctoral dissertation, University of Reading). Erişim adresi: https://centaur.reading.ac.uk/68649/.
Şimşek, Ş. ve Demirel, İ. (2020). Ortaokul Türkçe ders kitaplarının anlatıma dayalı etkinlikler yönünden karşılaştırılması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 28(5), 2125-2135.
Sugıyartı, D. (2008). Improving students speaking skill using know, what to know, learned (KWL) strategy and language games at the seventh year of SMPN 2 Banyudono İn 2007/2008 academıc year (a classroom action research) (Yayımlanmamış doktora tezi). Universitas Muhammadiyah Surakarta.
Şükran, T. O. K. (2008). Not tutma ve bil-iste-öğren (BİÖ) stratejilerinin tutum ve akademik başarıya etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(34), 244-253.
Susantı, D. (2014). The effectiveness of know-want-learn (KWL) technique for teaching writing narrative (Yayımlanmamış doktora tezi). Unıversıtas Muhammadıyah Purwokerto.
Swan, M. (2011). Using texts constructively: What are texts for? Erişim adresi: https://www.teachingenglish.org.uk/professional-development/teachers/knowing-subject/articles/using-texts-constructively-what-are
Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics. Boston, MA: Pearson.
Temizyürek, F. (2014). Çocuk kitabı hazırlamadaki görevlerimiz üzerine. Türk Dili, 244-245.
Tokgöz, S. (2019). KWL (Ne biliyorum? ne öğrenmek istiyorum? ne öğrendim?) stratejisinin ilkokul 3.sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama başarılarına etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Bartın Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bartın.
Uğur, M. (2019). Dinleme stratejileri öğretiminin dinleme öz yeterlik algısına ve dinleme başarısına etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Ünalan, Ş. (2005). Dil ve kültür. Ankara: Nobel.
Ünsal, S. ve Çetin, A. (2022). Öğretmen- öğrenci arasındaki ilişkide etik. B. Oral, A. Çoban, M. Bars (Ed.), Eğitimde ahlak ve etik içinde (s. 128). Ankara: Pegem Akademi.
Usman, B., Fata, IA., Pratiwi, R. (2019). Teaching reading through Know-Want-Learned (KWL) strategy: The effects and benefits. Journal of Language, Education, and Humanities, 6(1), 35-42.
Uygun, S. (1996). Öğretmen görüşlerine göre ilköğretim kurumları Türkçe eğitim programının değerlendirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Yangın, B. (2002). Kuramdan uygulamaya Türkçe öğretimi. İstanbul: Dersal.
Yazıcı, K. (2006). Sosyal bilgiler derslerinde okuduğunu anlama becerilerinin geliştirilmesinde B-B-Ö (Bildiklerim-Bilmek İstediklerim-Öğrendiklerim) stratejisinin kullanımının öğrencilerin akademik başarılarına ve derse karşı olan tutumlarına etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Yıldız, N. (2015). Dinleme stratejileri öğretiminin beşinci sınıf öğrencilerinin dinlediğini anlama becerilerine etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.
Yurd, M. (2007). İlköğretim 5. sınıf fen ve teknoloji dersinde probleme dayalı öğrenme yöntemi ile bil-iste-öğren stratejisi kullanılarak geliştirilen bil-iste-örnekle-öğren stratejisinin öğrencilerin kavram yanılgılarının giderilmesine ve derse karşı tutumlarına etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi.) Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay.
Yüksek Öğretim Kurumu (YÖK). (2018). Türkçe öğretmenliği lisans programı. Erişim adresi: https://www.yok.gov.tr/Documents/Kurumsal/egitim_ogretim_dairesi/Yeni-Ogretmen-Yetistirme-Lisans-Programlari/Turkce_Ogretmenligi_Lisans_Programi.pdf
Zubaidah, Z., Nopita, D. & Elfiza, R. (2021). The effect of using the KWL (Know, Want to know and Learned) strategy on students writing skill at SMAN 5 Tanjungpinang. Student Online Journal (SOJ) UMRAH, 2(1).
Zuhal, B. ve Acar, B. (2004). Bedenin dili. İstanbul: Remzi.