Türk Kamu Yönetiminde ‘Soydaş’ Sorunsalı: İç Politikadan Dış Politikaya

‘Soydaş’ kavramı, son dönem Türk dış politikasında önemli bir yer tutmaya başlamıştır. Sosyal inşacı kuramın daha kolay anlamamızı sağladığı kamu yönetimi, dış politika ve kimlik tartışmaları bağlamında, soydaş kavramı da Türkiye tarafından inşa edilmekte olan önemli (ve sorunlu) bir kimlik haline gelmiş, bu kavrama ilişkin kamu yönetimi uygulamaları, yasal düzenlemeler ve uygulamalar daha da artmıştır. Anayasa ve Vatandaşlık Kanunu uyarınca, soy bağı (yani soydaşlık) Türk vatandaşlarının soy bağı ile ilişkili olmasına rağmen, diğer birçok yasal metin, Türk kavramını ve soy bağını, Anayasa’nın ve Vatandaşlık Kanunu’nun çizdiği çerçevenin dışına taşıyarak, etnisite temelli ve tartışmalı bir kavramsal ve yasal alt yapıya dayandırmaktadır. Bu durum ise, Türk dış politikasında yeni sorunlar ortaya çıkarmaktadır.

The Problem of ‘Descendant’ in Turkish Public Administration: From Internal Policy to Foreign Policy

The concept of ‘descendant’ (soydaş) has started to take an important place in the Turkish foreign policy in recent years. The social constructionist theory that allows us to more easily understand the debates in public administration, foreign policy and identity. In this context, the descendant term is also being constructed by Turkey as an important (and problematic) identity; public administration implications, regulations and practices relating to this term has been further increased. Although descent is related to the Turkish citizenship according to the Constitution and Citizenship Law, many other legal texts are moving the term of Turkish and descendant out of the legal framework drawn by the Constitution and the Citizenship Law by basing on the ethnicity-based conceptual and legal structure. This situation presents new problems in the Turkish foreign policy

___

  • 16 sayılı Yabancı Memleketlerde Türk Asıllı ve Yabancı Uyruklu Öğretmenlere Sosyal Yardım Yapılması Hakkında Kanun (1960, 16 Aralık). Erişim adresi: http://www.mevzu-at.gov.tr/MevzuatMetin/1.4.168.pdf.
  • 2016/9642 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı (2016, 27 Aralık). Erişim adresi: http://www. resmigazete.gov.tr/eskiler/2016/12/20161227.htm
  • 2527 sayılı Türk Soylu Yabancıların Türkiye’de Meslek ve Sanatlarını Serbestçe Yapa-bilmelerine, Kamu, Özel Kuruluş veya İşyerlerinde Çalıştırılabilmelerine İlişkin Kanun (1981, 25 Eylül). Erişim adresi: http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.2527.pdf.
  • 27544 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik (2010, 20 Ocak). Erişim adresi: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2010/04/20100406-9.htm
  • 28942 sayılı Avcı Eğitimi ve Avcılık Belgesi Verilmesi Usul ve Esasları Hakkında Yö-netmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (2004, 31 Aralık). Erişim adresi: http://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=7.5.7222&MevzuatIliski=0&-sourceXmlSearch=
  • 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (2006, 26 Eylül). Erişim adresi: http://www. resmigazete.gov.tr/eskiler/2006/09/20060926-1.htm
  • 3835 sayılı Ahıska Türklerinin Türkiye’ye Kabulü ve İskânına Dair Kanun (1992, 2 Tem-muz). Erişim adresi: http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.3835.pdf.
  • 5543 sayılı İskân Kanunu (2006, 19 Eylül). Erişim adresi: http://www.mevzuat.gov.tr/ MevzuatMetin/1.5.5543.pdf
  • 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu (2009, 29 Mayıs). Erişim adresi: http://www.mev-zuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5901.pdf
  • 5978 sayılı Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı Teşkilat ve Görevleri Hak-kında Kanun (2010, 24 Mart). Erişim adresi: http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMe-tin/1.5.5978.pdf
  • 65. Hükümet Programı, https://www.akparti.org.tr/site/haberler/65.-hukumet-progra-mi/84149#1. (Erişim tarihi: 8 Haziran 2017)
  • Bahçeli’den Erdoğan’a Sert Sözler, http://www.hurriyet.com.tr/bahceliden-erdoga-na-sert-sozler-23724277 (Erişim tarihi: 8 Haziran 2017)
  • Bakan Yardımcısı Dedaj Türkleri Kosova’dan Kazıyıp Atmak Gerek http://kosovali. org/bakan-yardimcisi-dedaj-turkleri-kosovadan-kaziyip-atmak-gerek. (Erişim tarihi: 20 Kasım 2018)
  • Başbakan Yardımcısı Yalçın Akdoğan Ahıskalıları Kabul Etti, https://www.ytb.gov.tr/ha-ber_detay.php?detay=4930 (Erişim tarihi: 8 Haziran 2017)
  • Bulgaristan, Ankara Büyükelçisi’ni geri çağırdı, http://www.hurriyet.com.tr/dunya/bul-garistan-ankaradaki-elcisini-geri-cagirdi-40397925. (Erişim tarihi: 20 Kasım 2018)
  • Cin, M. (2005). “Türk Soylu Yabancıların Türkiye’de Çalışma Özgürlüğü”. Mevzuat Dergisi,8(88), 1-14.
  • Cumhurbaşkanı Thaci Dedaji Makedonya Büyükelçisi Olarak Atadı, https://kosovali.org/ cumhurbaskani-thaci-dedaji-makedonya-buyukelcisi-olarak-atadi. (Erişim tarihi: 20 Ka-sım 2018)
  • Çağdaş Türkiye için Değişim: CHP Parti Programı, http://www.chp.org.tr/wp-content/ uploads/chpprogram.pdf. (Erişim tarihi: 8 Haziran 2017)
  • Çelik’ten Bahçeli’ye sert yanıt, http://www.hurriyet.com.tr/celikten-bahceliye-sert-yanit-23725101. (Erişim tarihi: 8 Haziran 2017)
  • Damka: Dedaj Görevden Alındı, https://kosovali.org/damka-dedaj-gorevden-alindi (Erişim tarihi: 20 Kasım 2018)
  • Davutoğlu, A. (12 Mayıs 2012). Başbakanlık YTB’de verdiği konferans.
  • Davutoğlu: Dış Türkler ve dış Kürtler himayemiz altında, http://www.ensonhaber.com/ davutoglu-dis-turkler-ve-dis-kurtler-himayemiz-altinda-2016-04-05.html. (Erişim tarihi: 8 Haziran 2017)
  • Demirtaş: Bayrak ve heykel yakanları kınıyorum, http://www.hurriyet.com.tr/demir- tas-bayrak-ve-heykel-yakanlari-kiniyorum-27345547. (Erişim tarihi: 8 Haziran 2017)
  • Fuen 2017 Genel Kurulu, Dernek Başkanımız Mustafa Kaymakçı’nın Yunanistan’dan Sınır Dışı Edilmesini Kınadı, https://rodosistankoyturkleri.org.tr/fuen-2017-genel-kuru-ludernek-baskanimiz-mustafa-kaymakcinin-yunanistandan-sinir-disi-edilmesini-kinadi/. (Erişim tarihi: 20 Kasım 2018)
  • Ganiyeva, S. (2018) “Türk Soylu Yabancıların Türkiye’de Çalışma Hakkı Ve Uygulama-da Karşılaştıkları Sorunlar”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2018 (139), 259-260.
  • Halkların Demokratik Partisi Programı: Emek, eşitlik, özgürlük, barış ve adalet için, http://www.hdp.org.tr/tr/parti/parti-programi/8. (Erişim tarihi: 8 Haziran 2017)
  • Hopf, T. (2002). Social Construction of International Politics: Identities and Foreign Policies. New York: Cornell University Press.
  • İkamet Tezkereli Soydaşlara “İstisnai Vatandaşlık” Hakkı, http://www.balturk.org.tr/ ikamet-tezkereli-soydaslara-istisnai-vatandaslik-hakki/ (Erişim tarihi: 8 Haziran 2017)
  • İyi Parti Programı, http://iyiparti.org.tr/Assets/pdf/iyi_parti_programi.pdf (Erişim tarihi: 20 Kasım 2018)
  • Jackson, R. ve G. Sørenson, (2006). Introduction to International Relations: Theories and Approaches. Oxford: Oxford University Press.
  • Kara, H. ve B. Çatma, (2017). “Modern Türk Kimliğinin Oluşumunda ‘Türk Kimdir’ Tartışmaları ve Türk Ocağı Kurultayı (1924)”. Anemon Dergisi, 5(2), 339-360.
  • Katzenstein, P. (1996). “Alternative Perspectives on National Security”, The Culture of National Security: Norms and Identity in World Politics. New York: Columbia University Press.
  • Kosova’da Soydaş Öğretmenler faaliyet haberleri İçin Hizmet İçi Eğitim Düzenlendi, http://www.yee.org.tr/tr/faaliyethaberleri/kosova-da-soydas-ogretmenler-icin-hizmet-i-ci-egitim-duzenlendi_1756. (Erişim tarihi: 8 Haziran 2017)
  • Milliyetçi Hareket Partisi Parti Programı: Geleceğe Doğru, http://www.mhp.org.tr/usr_ img/_mhp2007/kitaplar/mhp_parti_programi_2009_opt.pdf. (Erişim tarihi: 8 Haziran 2017)
  • Oran, B. (2016). “‘Türk’ Teriminin Öyküsü”, 21. Yüzyılda Milliyetçilik. E. Aktopkrak ve C. Kaya (Ed.). İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Roux, J. (2015). Türklerin Tarihi: Pasifik’ten Akdeniz’e 2000 Yıl. İstanbul: Kabalcı Ya-yınevi.
  • T.C. Atina Büyükelçisi Kerim Uras Batı Trakya’da, http://www.batitrakya.org/bati-trak-ya-haber/tc-atina-buyukelcisi-kerim-uras-bati-trakyada.html (Erişim tarihi: 11 Nisan 2014)
  • Türkiye Kosova’nın Stratejik Ortağıdır ve Olmaya da Devam Edecektir, https://kosovali. org/turkiye-kosovanin-stratejik-ortagidir-ve-olmaya-da-devam-edecektir. (Erişim tarihi: 20 Kasım 2018)
  • Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu, http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMe-tin/1.5.6458.pdf. (Erişim tarihi: 07.05.2018)
  • Yaldız, F. (2019). “A Critical Approach to the Term of Turkish Diaspora”, Bilig, (yayın aşamasında).
  • YTB’den Roman Raporu, https://www.ytb.gov.tr/haber_detay.php?detay=266. (Erişim tarihi: 19 Haziran 2017)
  • Yurtdışında Yaşayan Türk Vatandaşları, http://www.mfa.gov.tr/yurtdisinda-yasayan-turk-ler_.tr.mfa. (Erişim tarihi: 07.05.2018)