Taylorizm ve piyasa bağlamında kapitalist yönetim tekniklerinin evrenselliği ve nesnelliği

Bu makalede yönetim tekniklerinin evrensel olup olmadığı kapitalist araçların sosyalist amaçlar için kullanılıp kullanılamayacağı üzerinden tartışılacaktır. Kapitalist araçlar mikro düzeyde Taylorizm ve makro düzeyde piyasadır. VI. Lenin’e atıfla Taylorizmin Sovyetler Birliği’nde kullanılmasının nasıl meşrulaştırdığı, piyasa sosyalistlerine atıfla da piyasanın sosyalizm amacı için nasıl meşrulaştırıldığı tartışılacaktır. Makaleye göre Taylorizm ve piyasa her ne kadar farklı bir amaç için kullanılabilir olsalar da ne evrenseldirler ne de nesnel. Farklı bir amaçla kullanmak için öncelikle araçların niteliğinin değiştirilmesi ve amaca uygun hale getirilmesi gerekmektedir. Kaldı ki bu noktada da bile sorunsuz bir uygulama söz konusu değildir.

Taylorism and the universality and objectivity of capitalist management techniques in the context of market

Abstract: This article investigates whether management techniques are universal or not,and whether capitalist means can be employed for socialist ends. Capitalist tools refer to Taylorism at the micro-level, and market at the macro-level. It will be discussed how the Soviet Union’s use of Taylorism is legitimated with reference to V.I. Lenin, and how socialist use of markets is legitimated with reference to market socialists. According to this article, neither Taylorism nor market is universal and objective though they have been used for different purposes. In order to use these tools for a different aim, primarily the nature of these tools must be changed and adjusted to the relevant aim. Moreover,even at this point, their implementation would still be problematic..

___

Aren, S. (2009), 100 Soruda Ekonomi Elkitabı. 3. Baskı. Ankara: İmge.
Atta, D. V. (1986) ―Why is There no Taylorism in the Soviet Union?‖ Comparative Politics, Vol. 18, No. 3, s. 327-337.
Bailes, K. E. (1981) ―Ideology and the Transfer of American Technology to the Soviet Union,‖ 1917-1941. Comparative Studies in Society and History, Vol. 23, No. 3, pp. 421-448.
Boratav, K. (2010), ―Piyasa ve Sosyalizm Üzerine.‖ Emperyalizm, Soyalizm ve Türkiye (s. 261-274) içinde. İstanbul: Yordam.
Cangızbay, K.(2003), Sosyalizm ve Özyönetim: Reel Sosyalizmden Sosyalist Realiteye. Ankara: Ütopya.
Desai, M. (2011), Marx’ın İntikamı, (Çev: Gökçer Özgür), Ankara: Efil.
Devinatz, V.G. (2003), ―Lenin as Scientific Manager Under Monopoly Capitalism, State Capitalism, and Socialism: A Response to Scoville.‖ Industrial Relations, 42(3): 620-626.
Dimock, M.E. (1960), ―Management in the USSR- Comparisons to the United States,‖ Public Administration Review, Vol. 20, No. 3, pp. 139-147.
Gökalp, Z. (2007), Hars ve Medeniyet, Ankara: Elips.
Gökalp, Z. (2010), Türkleşmek, İslamlaşmak, Muasırlaşmak. (2. Baskı). Ankara: Akçağ.
Eagleton, T. (2011), Marx Neden Haklıydı? İstanbul: Yordam.
Habermas, J. (2001), İdeoloji Olarak Teknik ve Bilim, (Çev: Mustafa Tüzel). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Lenin, V.I. (1913), ―A ―Scientific‖ System of Sweating.‖ http://www.marx2mao.com/Lenin/SSS13.html 17.10.2011
Lenin, V.I. (1914), ―The Taylor System—Man‘s Enslavement by the Machine.‖ http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1914/mar/13.htm 17.10.2011
Lenin, V.I. (1918a), ―The Immediate Tasks of the Soviet Government.‖ http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1918/mar/x03.htm 17.10.2011
Lenin, V:I. (1918b), ―Session of the All-Russia C.E.C.‖ http://marxists.org/archive/lenin/works/1918/apr/29.htm 17.10.2011
Lawler, J. (1998), ―Marx as Market Socialist.‖ In B. Ollman (Ed.) Market Socialism: the Debate among Socialists (s.23-54),London: Routledge.
Lenin, V.I. (2003), Devlet ve İhtilal (Çev. Kenan Somer). Ankara: Bilim ve Sosyalizm Yayınları.
Miller, D. (1989), ―Why Markets?‖ In J. LeGrand & S. Estrin, Market Socialism, (s.25-49). Oxford: Clarendon Press.
Schweickart, D. (1998), ―Market Socialism: A Defense.‖ In B.Ollman (Ed.) Market Socialism: the Debate among Socialists (s.7-22).London: Routledge.
Scoville, James G. (2001), ―The Taylorization of Vladimir Ilich Lenin.‖ Industrial Relations 40(October):620-6.
Sochor, Z.A. (1981), ―Soviet Taylorism Revisited,‖ Soviet Studies, Vol. XXXIII, No. 2, s. 246-264.
Wren, D. (1980), ―Scientific management in the U.S.S.R., With Particular Reference to the Contribution of Walter N. Plakov,‖ Academy of Management Review, Vol. 5, No.1, s.1-11.