Farklılıklarıntemsili sorunu ve kamusal alan

Son yıllarda Türkiye ve dünya gündeminde tartışılan konulardan biri farklılıklar ve kamusal alan sorunudur. Ne var ki kamusal alan kavramına ilişkin kavram karmaşası „kamusal‟a siyasi tercihlere bağlı çeşitli anlamlar verilmesine ve bunun sonucu olarak farklılıklar konusunda keyfi siyasi uygulamalara neden olmaktadır. Kamusal alan kavramına ilişkin belirsizliğin bir nedeni kamusallığın hem tarihin hem de düşüncenin bir kategorisi olmasıdır. Böylelikle kamusallıkla ilgili oluşumlar/düşünceler hem tarih içinde dönüşerek günümüze gelmiş, hem de filozoflar tarafından farklı durumlarla ve farklı kavramlarla ilişkili olarak ele alınmıştır. Bu çalışmanın öncelikli amacı kavramı açık kılmaktır. Bu amaç doğrultusunda, birinci bölümde, tarihsel bir kategori olarak kamusallığın gelişimi serimlenecek; ikinci bölümde, felsefe tarihinde kavram hakkında yapılmış olan belirlemeler incelenecektir. Çalışmanın sonuç bölümünde, kavrama dair ayrımlar yapılacak ve bu ayrımlar doğrultusunda kamusal alanda “farklılıkların temsili” meselesi hakkında sonuç çıkarılmaya çalışılacaktır.

The representation problem of differences and the public sphere

In recent years, the problem of representation of differences in the public sphere has been one of the highly disputed issues on the agenda of Turkey as well as of the world. The ambiguity over the notion of public sphere has caused the attribution of a variety of meanings to the concept of “the public”, depending on political preferences and arbitrary political implementations led by these various meanings. One of the reasons for such ambiguity is that the notion is not only a category of history but also a category of thought. Therefore, thoughts/constitutions about “publicity” not only have evolved throughout history, but have also been studied by philosophers in the context of different concepts and states. The major aim of this study is to clarify the concept of the “public sphere.” In the first chapter, the development of publicity as a historical category will be portrayed. In the second chapter, philosophical determinations will be ex- amined. In the conclusion section, distinctions about the concept will be made, and conclusions will be drawn on the representation of differences in the public sphere.

___

Adorno, Theodor W.-Horkheimer, Max (1977), Dialektik der Aufklärung, Fischer Taschenbuch Verlag, Frankfurt am Main.
Adorno, Theodor W. (2003), “Kültür Endüstrisini Yeniden Düşünürken”, (Çev. Bülent O. Doğan), Cogito, Sayı: 36, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, s. 76-85.
Anderson, Perry (1988), Gramsci, Hegemonya, Doğu/Batı Sorunu ve Strateji, (Çev. Tarık Günersel), Alan Yayıncılık, İstanbul.
Arendt, Hannah (2003), İnsanlık Durumu, (Çev. Bahadır Sina Şener), İletişim Yayınları, İstanbul.
Aristoteles (1997), Nikomakhos‟a Etik, (Çev. Saffet Babür), Ayraç Yayınevi, Ankara.
Aristotle (1998), Politics, (Trans. by H. Rackham), Loeb Classical Library, Harvard University Press, Cambridge.
Bottomore, Tom (1994), Frankfurt Okulu, (Çev. Ahmet Çiğdem), Vadi Yayınları, An- kara.
Çaha, Ömer (2004), “İdeolojik Kamusalın Sivil Kamusala Dönüşümü”, Doğu Batı, Sayı: 5, Kamusal Alan Özel Sayısı, Doğu Batı Yayınları, Ankara, 3. Basım, s. 81- 103.
Fraser, Nancy (2004), “Kamusal Alanı Yeniden Düşünmek: Gerçekte Varolan Demokrasinin Eleştirisine Bir Katkı”, Meral Özbek (Ed.), Kamusal Alan, Hil Yayınları, İstanbul, s. 103-133.
Garnham, Nicholas. “Medya ve Kamusal Alan”, Craig Caulhon (Ed.), Habermas and The Public Sphere, (Çev. S. Alankuş, H. Tuncel), http://ilef.ankara.edu.tr/id /yazi. php?yad=795 (2006).
Habermas, Jürgen (1971), Strukturwandel der Öffentlichkeit, Herman Luchterhand Verlag GmbH, Berlin.
Habermas, Jürgen (1997), Kamusallığın Yapısal Dönüşümü, (Çev. T. Bora, M. Sincar), İletişim Yayınları, İstanbul.
Hegel, G.W.F. (1986), Phänomenologie des Geistes, Suhrkamp Verlag, Frankfurt am Main.
Hegel, G.W.F. (1991), Hukuk Felsefesinin Prensipleri, (Çev. C. Karakaya), Sosyal Yayınları, İstanbul.
Hobbes, Thomas (1966), Leviathan, Sir William Molesworth, Bart (Ed.), The English Works of Thomas Hobbes of Malmesbury, Vol. III, Scientia Verlag Aalen, Darm- stadt.
Horkheimer, Max (1994), Akıl Tutulması, (Çev. Orhan Koçak), Metis Yayınları, İstanbul.
İçduygu, Ahmet–Keyman, Fuat (2004), “Globalleşme, Anayasallık ve Türkiye‟de Vatandaşlık Tartışması.”, Doğu Batı, Sayı: 5, Kamusal Alan Özel Sayısı, Doğu Batı Yayınları, 3. Basım, Ankara, s. 157-171.
Kalaycı, Nazile (2007), Kamusal Alan Kavramı Üzerine Bir Çalışma: “Aristoteles”, “Marx”, “Habermas”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, H.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Kant, Immanuel (1984a), “Ebedi Barış Üstüne Felsefi Bir Deneme”, Seçilmiş Yazılar, (Çev. Nejat Bozkurt), Remzi Kitabevi, İstanbul.
Kant, Immanuel (1984b), “Aydınlanma Nedir (?) Sorusuna Yanıt”, Seçilmiş Yazılar, (Çev. Nejat Bozkurt), Remzi Kitabevi, İstanbul.
Locke, John (2004), Hükümet Üzerine İkinci İnceleme: Sivil Yönetimin Gerçek Kökeni, Boyutu ve Amacı Üzerine Bir Deneme, (Çev: Fahri Bakırcı), Babil Yayıncılık, Ankara.
Marx, Karl (1970a), Zur Judenfrage, Marx-Engels Werke, Band 1, Dietz Verlag, Berlin.
Marx, Karl (1970b), Zur Kritik der Hegelschen Rechtsphilosophie. Kritik des He- gelschen Staatsrecht, Marx-Engels Werke, Band 1, Dietz Verlag, Berlin.
Marx, Karl (1985), Ökonomisch-philosophische Manuskripte aus dem Jahre 1844, Marx-Engels Werke, Band 40, Dietz Verlag, Berlin.
Mill, Stuart J. (2002), On Liberty, Dover Publications, New York.
Negri, Antonio-Hardt, Michael (2001), İmparatorluk, (Çev. Abdullah Yılmaz), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
Negri, Antonio (2004), “Kamusal Alanın Yeniden Ele Geçirilmesi”, Meral Özbek (Ed.), Kamusal Alan, Hil Yayınları, İstanbul, s. 395-407.
Negri, Antonio (2005), Yaban Kuraldışılık, çev. Eylem Canaslan, Otonom Yayıncılık, İstanbul.
Negt, Oscar–Kluge, Alexander (1973), Öffentlichkeit und Erfahrung: Zur Organisationsanalyse von bürgerlicher und proletarischer Öffentlichkeit, Suhrkamp Verlag, Frankfurt am Main.
Özbek, Meral (2004), “Politik Kamusal Alan ve Kolektif Yaratıcılık”, Meral Özbek (Ed.), Kamusal Alan, Hil Yayınları, İstanbul, s. 181-233.
Platon (1982), Yasalar I, (Çev. C. Şentuna, S. Babür), Ara Yayıncılık, İstanbul.
Platon (1992a), Devlet, (Çev. S. Eyüboğlu, M. A. Cimcoz), Remzi Kitabevi, İstanbul.
Platon (1992b), Yasalar II, (Çev. C. Şentuna, S. Babür), Ara Yayıncılık, İstanbul.
Rousseau, Jean-Jacques (1998), The Social Contrat, (H. J. Tozer), Words-Trans. byworth Editions Ltd, Hertfordshire.
Savran, Gülnur A. (2003), Sivil Toplum ve Ötesi: Rousseau, Hegel, Marx, Belge Yayınları, İstanbul.
Savran, Gülnur A. (2004), Beden, Emek, Tarih: Diyalektik Bir Feminizm İçin, Kanat Kitap, İstanbul.
Sennett, Richard (2002), Kamusal İnsanın Çöküşü, (Çev. S. Durak, A. Yılmaz), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
Simmel, Georg (2006), “Metropoller ve Tinsel Yaşam”, Modern Kültürde Çatışma içinde, (Çev. Nazile Kalaycı), İletişim Yayınları, İstanbul.
Spivak, Gayatri C. (1988), “Can the Subaltern Speak”, Marxism and the Interpretation of Culture, C. Nelson ve L. Grossberg (Ed.), Macmillan Education, Basingstoke, s. 271-313.
Taylor, Charles, (2010), Çokkültürcülük Tanınma Politikası, (Yay. Haz. Amy Gut- mann), Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
Zabcı, Filiz Ç. (1997), Siyasal Kuramda Kamusal Alan Sorunsalı: Habermas ve Arendt, Yayınlanmamış Doktora Tezi, A.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.