Kıvılcım ERTAN AKKOYUNLU

Paris Banliyö Hareketini Anlamak: Manuel Castells'i Yeniden Okumak

Son zamanlarda Fransa'daki banliyö hareketi ile dünyada önemli bir siyasal gündem haline gelen kentsel siyasal hareketler, ilk olarak 187O'li yıllarda görülmüştür. Temel olarak kentsel çelişkilerin neden olduğu kentsel hareketlerin 21. yüzyıldaki yeni örneği, Paris Banliyö Hareketidir. Kentsel hareketlerin kaynaklarını üç temel başlık altında sınıflandırabiliriz: 1. toplu tüketimden kaynaklanan sorunlar; 2. siyasal olarak kendini yönetme isteminden doğan hareketler; 3. etnik ya da kültürel kimliğin savunulmasına dayalı hareketler. Fransa'daki banliyö hareketini anlamak için geçmişte özellikle Avrupa, Latin Amerika ve ABD 'de yaşanan kentsel hareketlerin temel özelliklerini irdelememiz gerekir. Bazı Avrupa ülkeleri ve Amerika 'da yaşanan benzer kentsel hareketlere, İngiltere 'deki Glasgow Kiracı Direnişi, Meksika 'da Veracruz Kiracı Hareketi, Fransa 'da Grands Ensembles kentsel hareketi, Paris Kentsel Yenileme Projesine Karşı Mücadele, ABD 'deki Getto Hareketleri, Latin Amerika Gecekondu Hareketleri ve İspanya 'daki Madrid Yurttaş Hareketi örnekleri verilebilir. Bu makalede, kavramsal dünyadaki başlıca kentsel siyasal hareket örnekleri incelenmiştir. Ayrıca, kentsel hareketlerin nitelikleri saptanmış ve Paris banliyö hareketi yorumlanarak bu tür hareketlerin gelecekte diğer Avrupa ülkelerinde de görülebileceği biçiminde geleceğe ilişkin bir kestirimde bulunulmuştur.

Understanding Paris Suburban Movement: Rereading Manuel Castells

The article examines urban social movements that became an important agenda in the world politics by suburban movements in France were seen firstly in 1870's. A new example of urban movements in 21st century is Paris suburban movements. The author says that we can classify the results of urban movements under 3 main themes: 1. problems caused by public consumption; 2. the demand of self administration; 3. advocating of ethnical or cultural identity. In order to understand suburban movements in France, we have to investigate the past experiences of urban political movements by taking account of basic characteristics of urban political movements seen in the past in European and USA. Glasgow tenant resistance in England, Veracruz tenant movements in Mexico, Grand Ensembles and urban renewing project in France, ghetto movements in USA, squatter housing movements in Latin America, Madrid citizen movements in Spain were examples of urban movements seen in the last times in Europe. There were the other examples of urban movements were seen apart from the examples above in the world. So, In this article, some important urban political movements in the world were investigated. Besides, the basic characteristics of urban movements were determined and Paris suburban movements interpreted. Thus, it is concluded that new urban political movements will be seen in the other European countries in the future.

___

Akkoyunlu, Kıvılcım (1995), Kentsel Toplumsal Hareketler ve Türkiye, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Akkoyunlu Ertan, Kıvılcım (1999), "Kentsel Hareketlerden Yeni Toplumsal Hareketlere: Castells'in Sorgulanması ve Türkiye Örnekleri", Amme İdaresi Dergisi, Cilt 32, Sayı 3, Eylül, s.115-128.
Almond, Gabriel A., G. Bingham Powell, Kare Storm, Russell J. Dalton (2003), Comparative Politics Today: A World View, Seventh Edition, Longman, New York, 2003.
Barrington, More (1978), Injustice,' the Social Bases of Obedience and Revolt, Sharpe.
Castells,, Manuel (1979), The Urban Question: A Marxist Approach, Edward Arnold.
Castells, Manuel (1983), The City and the Grassroots, University of California Press, USA.
Castells, Manuel, (1989), The Information City: Informqtion.Technology, Economic Restructuring, and the Urban-Regional Process, Basil Blackwell.
Castells, Manuel, (1997), Kent, sınıf, iktidar (çev. A. Erendil), Bilim ve Sanat Kitabevi Yayınları, Ankara.
Cumhuriyet, 08 Kasım 2005.
Cumhuriyet, 09 Kasım 2005.
Cumhuriyet Pazar, 13 Kasım 2005, Yıl 19, Sayı 1025, s. 1-2.
Cumhuriyet, 29 Kasım 2005.
Çaycı, Üzeyir Lokman (2005), "Referandum ve Halkın Ortaya Çıkan Tepkisi", www.turkparmer.de/Yazarlar/Ucavci/Tepki.htm-62k-. (07.11.2005).
Doğan, Ali Ekber (2002), Birikimin Hamalları, Kriz, Neo-liberalizm ve Kent, Donkişot Yayınları, Akademi 04, 1t Basım, İstanbul.
Eroğul, Cem (1991), Devlet Yönetimine Katılma Hakkı, İmge Kitabevi Yayınları, Ankara.
Ertan, Birol (2005), "Euro Faşizm: Avrupa'da Faşizmin Yükselişi ve Faşist İdeolojinin Yapısal Değişimi", http://www.dorduncukuvvetmedva.com/artivle.php?sid:=4724, (15.07.2005).
Fainstein, Norman I. (1974), Urban Political Movements, Prentice Hall, USA.
Fainstein, S., I. Gordon & M. Harloe (Ed.) (1992), Divided Cities: New York and London in The Contemporary World, Basil Blackwell, Oxford.
Hague Rob & Martin Harrop (2001), Comparative Government and Politics, An Introduction, Palgrave, New York, 5. baskı.
Knopp, Lawrence (1987), "Social Theory, Social Movements and Public Policy: Recent Accomplisments of the Gay and Lesbian Movements in Minneapolis, Minnesota", International Journal of Urban and Regional Research, Vol. II, s.248-255.
Knox Paul & Steven Pinch (2000), Urban Social Geography, (4 th ed.), Longman, London.
Kurtuluş, Hatice (2003), "Mekanda Billurlaşan Kentsel Kimlikler: İstanbul'da Yeni Sınıfsal Kimlikler ve Mekansal Ayrışmanın Bazı Boyutları", Doğu Batı, Yıl: 6, Sayı: 23, Mayıs-Haziran-Temmuz 2003, s. 75-96.
Lefebvre, Henri (1968), Le Droit a la ville, Paris: Anthropos.
Lefebvre, Henri (1970), La revolution urbaine, Paris: Gallimard.
Lefebvre, H. (1998), Modern Dünyada Gündelik Hayat, Metis Yayınları, İstanbul.
Lojkine, Jean (1978), "Big Firms' Strategies, Urban Policy and Urban Social Movements", Captive Cities, John Wiley ve Sons, USA.
Mattelart, Armand (2005), Gezegensel Ütopya Tarihi, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
Milbrath, L. & Goel, M. (1977), Political Participation: How and Why Do People Get Involved in Politics ?, 2. baskı, Chicago, III: Rand McNally.
Mingione, Enzo (1981), Social Conflict and the City, Basil Blackwell, Great Britain.
Öncü, Ayşe & Petra Weyland (Der.) (2005), Mekan, Kültür, İktidar, Küreselleşen Kentlerde Yeni Kimlikler, İletişim Yayınları, İstanbul.
La Palombara, J. (1974), Politics within Nations, Englewood, Cliffs, N. J. Prentice-Hall.
Pickvance, C. (1985), "The Rise and Fall of Urban Movements and the Role of the Comparative Analysis", Environment and Planning, No 3, s. 31-53'den aktaran John Urry, (1999), Mekanları Tüketmek, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
Robert, Jean (1999), Kent ve Halk, Ütopya Yayınevi, Ankara.
Tarrow, S. (1998), Power in Movement: Social Movements and Contentious Politics, 2. baskı, Cambridge ve N. Y.: Cambridge University Press.
Teymur, N. (1996), "Mimarlığın Örttüğü Kentler", Birikim, 86/87, s. 85-89.
Thompson, E. P. (1963), The Making of the English Working Class, Vintage Books.
Tilly, Charles (1984), "Social Movements and National Politics", Statemaking and Social Movements: Essays in History and Theory C. Bright ve S. Harding (Der.) içinde. University of Michigan Press.
Urry, John (1999), Mekanları Tüketmek, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
Varol, Sabetay, "İsyancıya Karşı Cezayir Yasası", http://www.milliyet.eom/2005/l 1/09/dunya/adun.html, (11.11.2005).
Verba, S. & Scholzman, K. & Brady, H. (1995), Voice and Equality: Civic Voluntarism in American Politics, Cambridge, Mass, and London: Harvard University Press.
Vural, Hasan Saim (2005), Avrupa 'da Aşırı Sağın Yükselişi, İletişim Yayınları, İstanbul.
Wall, Derek (1999), Earth First!, and the Anti-Roads Movement, Routledge, New York & London.
Wedel, Heidi (2001), Siyaset ve Cinsiyet, Metis Yayınları, İstanbul.
Yenal & Kırlı (2005), "Disütopyalar ve Ütopyalar Arasında Karşı Küreselleşme Hareketleri", Birikim, Sayı: 197, Eylül, s. 10-17.
www.aksam.com. tr/haber.asp?a=13285.5-26k-. (09.11.2005)
http://www.cnnturk.com/HABER/haber detay.asp?DID=319&HID=lhaberID=1370. (17.11.2005)
www.milliyet.com.tr/2005/11/04/dunya/adun.html-32k. (07.11.2005)
www.objektifhaber.com/-64k-5 Kasım 2005, (07.11.2005)
www.radikal.com.tr/haber.php?haberno=169138.(ll. 11.2005)
www.yenisafak.com.tr/d05.html-20k-Önbellek-05 Kasım 2005, (07.11.2005)
www.zaman.com.tr/?bl=yorumlar/alt=. (09.11.2005)
(www2.dw-world.de/turkish/politik/l. 160320.1 .html-40k-7 Kasım 2005-,(09.11.2005).