Herta Müller’in Romanlarında Ev

Yaşam, ekonomik, siyasal ve doğal olaylar sebebiyle sürekli değişim halinde iken bireyin ortak arayışı kendini rahat ve güvende hissedebileceği bir alan ihtiyacı olmuştur. Bu ihtiyaç çerçevesinde ev, ekonomik ve kültürel koşullarla sakinlerine sunduğu imkânlar farklılaşsa bile içeriği evrensel bir mekândır. Diğer yandan modernizmin zamanı keskin sınırlarla ayıran düzeni bireyin özel yaşam alanı olan eve ve evde yaşayan kişilerle ilişkisine tesir etmektedir. Bu çalışmada Herta Müller’in Tek Bacaklı Yolcu, Tilki Daha O Zaman Avcıydı, Yürekteki Hayvan, Keşke Kendimle Bugün Karşılaşmasaydım ve Atemschaukel romanları incelenmiştir. Çalışmanın amacı köy-şehir ekseninde, dikta rejiminin yaptırımlarıyla şekillenen yaşam biçimlerinin eve yansımalarını göstermektedir. Makalede Herta Müller’in romanlarında sıkça ele alınan mekân türlerinden evler, metne bağlı inceleme yöntemi ile karşılaştırmalı olarak incelendi. Çalışmanın giriş bölümünde ev kavramı üzerinde teorik bilgilere yer verildi. Yazarın hayatına dair kısa bilgilendirmenin ardından romanlarındaki ev kavramı alıntılarla incelendi.

Anahtar Kelimeler:

Herta Müller, Mekân, Ev, Romanya, Karşılaştırmalı Edebiyat

PDF

___

Bachelard, Gaston (2008). Mekânın Poetikası. İstanbul: İthaki Yayınları.
Baytekin, Binnaz (2019). “Sprachliche Verwandlungskraft in Herta Müllers Roman „Atemschaukel“. Diyalog Interkulturelle Zeitschrift für Germanistik, 7 (2). 243-255.
Bertram, Carel (2008). Türk Evini Hayal Etmek. İstanbul: İletişim Yayınları.
Bologa, Elvine (2010). “Sprache und Heimatlosigkeit in Herta Müllers Atemschaukel”. Jahrbuch für Internationale Germanistik, (2). 83-92.
Campbell, Joseph (1943). Kahramanın Sonsuz Yolculuğu. İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
Cansever, Turgut (2016). İslam’da Şehir ve Mimari. İstanbul: Timaş Yayınları.
Çakır, Serpil (2009). “Osmanlı’da Kadınların Mekânı, Sınırlar ve İhlaller”. Cins Cins Mekân, Ed. Ayten Alkan. İstanbul: Varlık Yayınları. 76-101.
Demir, Fethi (2011). Orhan Pamuk'un Romanları Üzerine Bir Araştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Eiguer, Alberto (2013). Evin Bilinçdışı. Ankara: Bağlam Yayıncılık.
Flusser, Vilém (2006). “Räume”. Raumtheorie. Ed. Jörg Dünne ve Stephan Günzel. Frankfurt am Main: Suhrkamp. 274-288.
Gahramanlı, Nergiz (2013). Servet-i Fünun Romancılarının Romanlarında Mekân, Eşya, Kıyafet. Yayınlanmış Doktora Tezi. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Sakarya.
Harvey, David (2003). Sosyal Adalet ve Şehir. İstanbul: Metis Yayınları.
Korkmaz, Ramazan (8-10 Aralık 1998). “Cengiz Aytmatov’un Romanlarında Kaos’tan Düzen’e Ev/Anne ve Çevre/Dünya İzleği”. Doğumunun 70. Yıl Dönümünde Cengiz Aytmatov Uluslararası Bilgi Şöleni Bildirileri. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları.
Korkmaz, Ramazan (2015). Yazınsal Okumalar. İstanbul: Kesit Yayınları.
Lotman, Yuri (2012). Düşünen Dünyaların İçinde, İnsan-Metin-Semiyosfer-Tarih. Ankara: Bilgesu Yayıncılık.
Mackenzie, Suzanne (2002). “Kentte Kadınlar”. 20. Yüzyıl Kenti. Ed. Ayten Alkan, Bülent Duru. Ankara: İmge Yayınevi. 249-283.
Müller, Herta (1997). Yürekteki Hayvan. İstanbul: Telos Yayıncılık.
Müller, Herta (2009a). Atemschaukel. München: Carl Hanser Verlag.
Müller, Herta (2009b). Tilki Daha O Zaman Avcıydı. İstanbul: Telos Yayıncılık.
Müller, Herta (2011). Immer derselbe Schnee und derselbe König. München: Carl Hanser Verlag.
Müller, Herta (2013). Tek Bacaklı Yolcu. İstanbul: Siren Yayınları.
Müller, Herta (2016). Keşke Kendimle Bugün Karşılaşmasaydım. İstanbul: Siren Yayınları.
Narlı, Mehmet (2014). Şiir ve Mekân, Cumhuriyet Dönemi (1920-1950) Türk Şiirinde Şiir-Mekân İlişkisi. Ankara: Akçağ Yayınları.
Prak-Derrington, Emmanuelle (2013). “Sprachmagie und Sprachgrenzen. Zu Wort-und Satzwiederholungen im Herta Müllers Atemschaukel”. Dichtung und Diktatur Die Schriftstellerin Herta Müller. Ed. Helgrad Mahrdt, Sissel Laegreid. Würzburg: Königshausen & Neumann. 131-145. Predoiu, Grazziella (2013). „‘Leben wir also. Aber man lässt uns nicht leben. Leben wir also im Detail.‘ Zur Fokussierung auf ‚kleine Dinge’ in Herta Müllers Romanen.” Temeswarer Beiträge zur Germanistik. 10. 7-32.
Sağlam, Tülin (2002). “Dramaturjik Açıdan Mekânın Önemi ve Ocak ve Yağmur Sıkıntısı Oyunlarında Mutfak Mekânının Kullanımı”. Tiyatro Araştırmaları Dergisi, 13 (13), 1-15.
Soysal, Aslı (2013). Orhan Pamuk'un Romanlarında Ev İmgesi. Yüksek Lisans Tezi. Ardahan Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Suner, Asuman (2005). Hayalet Ev, Yeni Türk Sinemasında Aidiyet, Kimlik ve Bellek. İstanbul: Metis Yayınları.
Şen, F. Nihan (2017). Sinemasal Mekân Olarak Yuva ve Sembolleri. Ankara: Gece Kitaplığı.
Şen, Serdar (2010). Halit Ziya Uşaklıgil'in Romanlarında Anne-Mekân Algısı. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Fırat Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Wigger, Jessica (2010). “Atemschaukel-Eine thematische und sprachliche Analyse des Romans von Herta Müller in Anlehnung an Beispielen aus der Trümmerliteratur Wolfgang Borcherts”. Independent thesis Basic level (degree of Bachelor), Högskolon Dalarna Institution für Humaniora Tyska, 61-90.
Willeke, Stephani (2017). “Shoah und Gulag”. Herta Müller Handbuch. Ed. Norbert Otto Eke. Stuttgart: J.B. Metzler, 214-220.
Zhang, Pei (2015). “Das Dorfbild: Herta Müllers Niederungen”. Literaturstraße. Chinesisch-deutsche Zeitschrift für Sprach-und Literaturwissenschaft. 16. 249-264.
NobelPrize, 18.06.2020 tarihinde Herta Müller, The Nobel Prize sitesi: https://www.nobelprize.org/prizes/literature/2009/bio-bibliography/. adresinden alındı.
Kraft, Helga (2018). Herta Müller Biografie. 18.06.2020 tarihinde Fembio sitesi: https://www.fembio.org/biographie.php/frau/biographie/herta-mueller/.adresinden alındı.
Khoroshilova, Olga (2017). 1917 Ekim Devrimi: Rusya'da eşcinsellerin kısa süren özgürlüğü. 24.03.2020 tarihinde T24 sitesi: https://t24.com.tr/haber/1917-ekim-devrimi-rusyada-escinsellerin-kisa-suren-ozgurlugu484137. adresinden alındı.