Göksel TOZLU, Ahmet Semih UZUNDUMLU, Okan GEDİKLİ

Çeltik Üretiminde İlaçlama Başarısızlığını Etkileyen Faktörlerin Analizi: Samsun İli Örneği/Analysis of Factors Affecting Failure of Pesticide Used in Rise Production: The Case Study of Samsun

Özet: Bu çalışmanın amacı, Samsun ilinde çeltik üretiminde; üreticilerin ilaçlama başarısız-lığını etkileyen faktörleri tespit etmektir. Araştırmada kullanılan birincil veriler 2012 yılın-da Alaçam, Bafra ve Terme ilçelerinden sağlanmıştır. Bunun dışında yerli ve yabancı litera-tür ile kamu kurum ve kuruluşlarından elde edilen verilerden de yararlanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; çeltikte ilaçlama başarısızlığı üzerine etkili olan 10 faktör, faktör analizi ile 4 ana faktöre indirgenmiştir. Faktör analizi ile elde edilen faktör skorları kümeleme analizinde 2 kümeye ayrılmıştır. Birinci küme ve ikinci küme ana kitlenin yaklaşık yarısını oluşturmaktadır. Birinci kümedeki üreticilerin birçoğu yeni bir ilaç nedeniyle yanlış ilaç kaynaklı ilaçlama hatası (f4) yapmışlardır. İkinci kümede ki üreticilerin birçoğunun ise bayilerin yanlış ilaç veya yanlış tarif etme kaynaklı ilaçlama hatası (f3) yaptıkları belirlen-miştir.Anahtar Kelimeler: Çeltik, Samsun, Faktör ve Kümeleme Analizi, Tarımsal İlaç

Anahtar Kelimeler:

Çeltik, Samsun, Faktör ve Kümeleme Analizi, Tarımsal İlaç

-

The aim of this study determine factors affecting failure of pesticide used in rice production, in Samsun province. Primary data that used in this research was derived from 100 questionnaires conducted in 15 villages in Alacam, Bafra and Terme districts of Samsun province in 2012. On the other hand also Secondary data obtained from local and foreign public institutions and organizations. According to the results, 10 factors that factors affecting failure of pesticide used in rise production were reduced to four main factors with factor analysis. The factor scores which determined with factor analysis were divided into two by cluster analysis. Both the first cluster and the second cluster constitute about half of the main population. Most of the manufacturers in the first cluster make mistake that false pesticide welding pesticide error in due to new a pesticide used (f4). Also it was determined in most of the manufacturers in the second cluster make mistake in due to pesticide dealer give false pesticide and false recipe of used of pesticide (f3).

Keywords:

Rice, Samsun, Factor and Cluster Analysis, Pesticide,

PDF

___

Aktaş, H. ve Tunalı, B., 1986. Türkiye'de Ekimi Yapılan ve Ümitvar Çeltik Çeşitlerinin Pyricularia Oryzae Bri.Et.Cav.,Drechslera Oryzae Subram, and Jain ve Fusarium Moniliforme Sheld.'ye Karşı Reaksiyonlarının Saptanması. Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü, s:41-58, Ankara.
Albayrak, A.S.,2006. Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Asil Yayın Dağıtım, Ankara. Anonim, 20 Çeltik Sulama Yöntemleri. Bahçe Bitkileri Web Sayfası. http://www.bahce.gen.tr/celtik-sulama-yontemleri.html. Erişim Tarihi: 05.05.2013.
Anonim, 2013a. Çeltik. http://faostat.fao.org. Erişim Tarihi: 05.05.2013.
Anonim, 2013b. Bitkisel Üretim İstatistikleri. Çeltik Üretimi. http://tuikapp.tuik.gov.tr. Erişim Tarihi: 005.2013.
Atan, M., Göksel, A. ve Karpat, G., 2002. Üniversite Öğrencilerinin Başarılarını Etkileyen Faktörlerin Çok Değişkenli İstatistiksel Analiz Yöntemleri ile Tespiti. XI. Eğitim Bilimleri Kongresi, 23-26 Ekim, Yakın Doğu Üniversitesi, Lefkoşe, KKTC.
Beşer, N., 2012. Dünyada ve Türkiye‟de Çeltik Araştırma Çalışmaları. Çeltik Çalıştayı ve Tarla Günü, 13-14 Eylül 2012, Edirne.
Damasio, J., Navarro-Ortega, A., Tauler, R., Lacorte, S., Barceló, D. and Soares, A.M.V.M., 2010. Identifying Major Pesticides Affecting Bivalve Species Exposed to Agricultural Pollution Using Multi-Biomarker and Multivariate Methods. Ecotoxicology,19(2010):1084-1094.
Everitt, B.S., 1974. Unresolved Problems in Cluster Analysis. Biometrics, 35(1974):169-181.
Ferrero, A. and Tinarelli, A., 2008. Rice Cultivation in the E.U. Ecological Conditions and Agronomical Practices, in: Capri, E. and Karpouzas, D.G. (Eds.), Pesticide Risk Assessment in Rice Paddies: Theory and Practice. Elsevier, ISBN: 978-0-444-53087-5, Amsterdam. Chapter 1(2008):1-24.
Gedikli, O., 2012. Samsun İli Alaçam, Bafra ve Terme İlçeleri Üreticilerinin Bitki Koruma Yönünden Karşılaştıkları Sorunlar İle Tarımsal İlaç Kullanım Durumunu Etkileyen Faktörlerin Değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yükseklisans Tezi, Erzurum.
Karagöz, Y. ve Kösterelioğlu, İ., 2008. İletişim Becerileri Değerlendirme Ölçeğinin Faktör Analizi Metodu ile Geliştirilmesi. Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:21, s:81-98.
Kline, P.,1994. An Easy Guide to Factor Analysis, Routledge, London.
Köck, M., Farre, M., Martinez, E., Gajda-Schrantz, K., Ginebreda, A., et al., 2010. Integrated Ecotoxicological and Chemical Approach for the Assessment of Pesticide Pollution in the Ebro River Delta (Spain). J. Hydrol, 383(2010):73-82.
Kurtuluş, K., 2004. Pazarlama Araştırmaları (Genişletilmiş 7. Baskı). Literatür Yayınları, Yayın No: 114, s:397-418, İstanbul.
Maclean, J.L., Dawe, D.C., Hardy, B. and Hettel, G.P., 2002. Rice Almanac, Third ed. IRRI, Los Banos, Philippines.
Murat, G. ve Çevik, E.İ., 2008. İç Paydaş Olarak Akademik Personel Memnuniyetini Etkileyen Faktörlerin Analizi: Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Örneği. ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 4(8):1-18.
Nakip, M., 2003. Pazarlama Araştırmaları Teknikler ve (SPSS Destekli)Uygulamalar. Seçkin Yayıncılık, Ankara.
Newbold, P. 1995. Statistics for Business and Economics. Prentice Hall Inc., USA. Pages 1016.
Nguyen, T.D., Yu, J.E., Lee, D.M. and Lee, G.H., 2008. A Multiresidue Method for the Determination of 107 Pesticides in Cabbage and Radish Using QuEChERS Sample Preparation Method and Gas Chromatography Mass Spectrometry. Food Chemistry, 110(2008):207-213.
Ochoa, V., Riva, C., Faria, M., Lopez de Alda, M., Barcelo, D., Tejedor, M.F., Roque, A. and Barata, C., 2012. Are Pesticide Residues Associated to Rice Production Affecting Oyster Production in Delta Del Ebro, NE Spain? Science of the Total Environment. 437(2012):209-218. Okumuş, A. ve Yasin, B., 2007. Yapı Market Müşterilerinin Hizmet Kalitesi Değerlendirmelerine Göre Pazar Bölümlerinin İncelenmesi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 28(2007):87-106.
Özdamar, K., 2004. Paket Programları ile İstatistiksel Veri Analizi 2 (Çok Değişkenli Analizler), 5. Baskı. Kaan Kitabevi, Eskişehir.Özşahin, E., 2008. Gönen Ovasında Pirinç Tarımı. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(2):49-70.
Özgen, N. ve Çelik, C., 2008. Üniversite Öğrencilerinin Coğrafya Dersine Yönelik Tutumlarının Kümeleme Analizi ile Belirlenmesi (Siirt Eğitim Fakültesi Örneği). Marmara Coğrafya Dergisi, 17(2008):68-79.
Özşahin, E., 2008. Gönen Ovasında Pirinç Tarımı. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(2):49-70.
Öztürk, D. ve Akçay, Y., 2010. Güney Marmara Bölgesinde Çeltik Üretiminin Genel Bir Değerlendirmesi. GOÜ, Ziraat Fakültesi Dergisi, 27(2):61-70.
Peng, S.B., Tang, Q. and Zou, Y., 2009. Current Status and Challenges of Rice Production in China. Plant Prod. Sci. 12(1):3-8.
Potrykus, I., 2001. The „Golden Rice‟ Tale. In Vitro Cell Dev. Biol. Plant., 37(2001):93-100.
Sade, B., Soylu, S., Sezer, İ., Başer, N., Sürek, H., Şahin, M. ve Yetiş, T., 2011, Ulusal Hububat Konseyi Çeltik Raporu, Konya.
Santos, T.C.R., Rocha, J.C. and Barcelo, D., 2000. Determination of Rice Herbicides, Their Transformation Products and Clofibric Acid Using On-Line Solid-Phase Extraction Followed by Liquid Chromatography with Diode Array and Atmospheric Pressure Chemical İonization Mass Spectrometric Detection. J Chromatogr, 879(2000):3-12.
Sezer, İ., Akay, H., Öner, F. ve Şahin, M., 2012. Çeltik Üretim Sistemleri. Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, 5(2):6-11.
Soto, D.X., Roig, R., Gacia, E. and, Catalan, J., 2011. Differential Accumulation of Mercury and Other Trace Metals in the Food Web Components of a Reservoir İmpacted by a ChlorAlkali Plant (Flix, Ebro River, Spain): İmplications for Biomonitoring. Environ Pollut., 159(2011):1481-1489.
SPSS Base 15.0, 2006. “SPSS Base 15 User‟s Guide”, Page: 161-184. Chicago, IL.
Şahin, A., Cankurt, M., Günden, C. ve Miran, B., 2008. Çiftçilerin Risk Davranışları: Bir Yapısal Eşitlik Modeli Uygulaması. Dokuz Eylül Üniv., İ.İ.B.F. Dergisi, 23(2):153-172.
Tanrıvermiş, H., 2000. Orta Sakarya Havzası‟nda Domates Üretiminde Tarımsal İlaç Kullanımının Ekonomik Analizi, Ankara Üniversitesi Araştırma Enstitüsü, Yayın No:42, Ankara. Tavşancıl, E., 2002. Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Nobel Yayıncılık, Ankara.
Tiryaki, O., Canhilal R. ve Horuz, S., 2010. Tarım İlaçları Kullanımı ve Riskleri. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 26(2):154-169.
Topcu, Y., 2012. Uygulamalı Tarımsal Pazarlama Araştırma Teknikleri Ders Notları (Basılmamış). Atatürk Üniv. Ziraat Fak., Tarım Ekonomisi Böl., Erzurum.
Topcu, Y., Uzundumlu, A. ve Hun, Ş., 2012. “Modern Elma Bahçelerinde Yetiştiricilik Yapan Üreticilerin Üretimle İlgili Tutum ve Davranışlarının Analizi: Isparta İli Örneği”, Tarım Sempozyumu, 20-23 Nisan 2012, Çankırı.
Uzundumlu, A.S., 2011. Erzurum İlinde İşlenmiş ve İşlenmemiş İçme Sütü Tüketim Davranışlarının İncelenmesi Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi ABD, (Doktora Tezi), Erzurum.
Uzundumlu, A.S., Aksoy, A.ve Işık, H.B., 2011. Arıcılık İşletmelerinde Mevcut Yapı ve Temel Sorunlar: Bingöl İli Örneği. Atatürk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 42(1):49-55.
Yılmaz, V., 2009. Türkiye Akarsuları Su Kalitesi Parametrelerinin Çok Değişkenli İstatistiksel Analiz Yöntemleriyle İncelenmesi. Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İnşaat Mühendisliği ABD, (Yüksek Lisans Tezi), Konya.