II. Meşrutiyet Döneminde Bir Modern Eğitim Denemesinin Anatomisi: Bahriye Mektebinin 1912 Senesi İmtihanları

Sınavlar, kişinin bilgisinin ve deneyimlerinin ölçülmesi için kullanılan bir yöntemdir. Osmanlı eğitim sisteminin bir parçası olan sınavlar bilhassa askerî yapıdaki modernleşmeyle birlikte önemini daha da arttırmıştır. İşte bu çalışmada, 1912 senesinde Bahriye Mektebinde yapılan sınavlar hakkında yazılan raporlar incelenecektir. Raporlar, Osmanlı bahriye zabiti eğitiminde İngiliz sistemine geçilmesinden sonra hazırlanmıştır. Bundan dolayı raporlarda yeni eğitim modelinden beklentiler ve bu minvalde eğitim sistemde gözlemlenen sorunlar incelenmiştir. Burada, bir yandan eğitimcilerin gözünden bahriye zabiti yetiştirilmesi hususundaki fikirler ele alınırken diğer yandan da talebelerin zabitlik mesleğini seçmelerindeki beklentileri değerlendirilecektir. Raporların başlıca kaynağı Deniz Tarihi Arşivindeki bir klasörde bulunan dosyadır. Bunun yanında diğer arşiv belgeleriyle de zenginleştirilen çalışmada, orijinal kaynaklara dayandırılarak Osmanlı bahriye zabiti eğitiminin görünmeyen yönleri aydınlatılmaya çalışılacaktır.

The Anatomy of a Modern Education Attemt in the II. Constitutional Era: Exams of the Naval School in 1912

Exams are a method used to measure a person's knowledge and experience. Examinations, which were a part of the Ottoman education system, became more important especially with the modernization of the military structure. In this study, the reports written about the exams held at the Naval School in 1912 will be analyzed. The reports were prepared after the transition to the British system in Ottoman naval officer training. Therefore, the reports examine the expectations from the new education model and the problems observed in the education system in this regard. Here, on the one hand, the opinions of the educators on the training of naval officers will be discussed from the perspective of the educators, and on the other hand, the expectations of the students in choosing the profession of naval officer will be evaluated from the reports. The main source of the reports is derived from a file in the folder located in the Naval History Archive. In addition, the study, which is enriched with other archival documents, will try to illuminate the invisible aspects of the Ottoman naval officer training based on original sources.

___

  • Arşiv Kaynakalrı
  • Bahriye Salnamesi. (1328). On Sekizinci Tertip. Matbaa-i Bahriye.
  • BOA (Başbakanlık Osmanlı Arşivi)
  • BOA., HR.SFR.3., 613/1
  • BOA., A.MKT.NZD., 312/49
  • BOA., BEO., 3012/225844
  • BOA., BEO., 3163/237176
  • BOA., BEO., 4076/305700
  • BOA., İ.MMS., 173/25
  • BOA, MV., 117/35
  • BOA., Y.MTV., 303/118
  • BOA., A.TŞF., 5/96
  • BOA., A.M., 5/78
  • BOA., ML.EEM., 694/60
  • DTA (Deniz Tarihi Arşivi)
  • DTA., BN., 138/3149
  • Yayımlanmış Eserler
  • Beydilli, K. (2015). İstanbul’da deniz ve kara mühendishanelerinin kuruluşu ve faaliyetleri (1775-1839). Büyük İstanbul Tarihi. https://istanbultarihi.ist/353-istanbulda-deniz-ve-kara-muhendishanelerinin-kurulusu-ve-faaliyetleri-1775-1839
  • Çoker, F. (1977). Deniz harp okulumuz. Deniz Basımevi.
  • Dal, D. (2021). Stratejik i̇ş birliği ve askerî danışmanlık kapsamında Osmanlı donanmasında amiral Limpus misyonu (1912-1914). Güvenlik Stratejileri Dergisi, 17(38), 441-479. https://doi.org/10.17752/guvenlikstrtj.964075
  • Genelkurmay Başkanlığı. (1941). Deniz mektepleri tarihçesi (1928-1939). Deniz Matbaası.
  • Hacipoğlu, D. (2013). Tanzimattan I. Dünya harbine Osmanlı bahriyesi. Deniz Basımevi.
  • Kaçar, M. (2008). Tersâne Hendesehânesi’nden Bahriye Mektebi’ne Mühendishâne-i Bahrî-i Hümâyûn. Osmanlı Bilimi Araştırmaları, 9(1), 51-77.
  • Karadoğan, U. C. (2008). Birinci Dünya Savaşı’na girerken donanmada yapılan ıslah çalışmaları ve yabancı uzmanlar. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, 24(72), 757-796.
  • Şanal, M., & Demiz, T. (2012). Heybeliada Bahriye Mektebi ve Türk eğitim tarihindeki yeri. Belleten, 76(275), 167-206. https://doi.org/10.37879/belleten.2012.167
  • Uras, N. (1973). Mekteb-i Bahriye-i şahane 1876-1918. Deniz Kuvvetleri Dergisi, 482, 44-56.
  • Yakıtal, E. (1991). Bahriye mektebi. TDV İslam Ansiklopedisi.
  • İnternet Kaynakları
  • Deniz Harp Okulu. (2023). Deniz harp okulu komutanları. Milli Savunma Üniversitesi Deniz Harp Okulu. http://dho.msu.edu.tr/sayfalar/00_Anasayfa/01_Sabitler/ komutan/Komutanlar%C4%B1m%C4%B1z.html