GEMİ MÜLKİYETİNİN DEVRİNDE SİCİLE GÜVEN İLKESİ SORUNU VE ÇÖZÜM ÖNERİSİ

Bu çalışmada ele alınan sorun temel olarak 2011 yılında yürürlüğe giren 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun “Deniz Ticareti” başlığını taşıyan beşinci kitabının gemi siciline ilişkin üçüncü bölümünde yer alan 983. maddesi ile gemi üzerinde kurulan aynî haklara ilişkin dördüncü bölümünde yer alan 1001. maddesi arasındaki çelişkidir. Kanunun 983. maddesinde gemi siciline güvenin mülkiyet hakkı bakımından korunduğu hususu düzenlenmiştir. Buna karşılık 1001. maddede mülga ve mehaz kanundan farklı olarak mülkiyetin devri için bu hususta anlaşmış olma şartına ek olarak zilyetliğin devredilmesi de zorunlu kılınmıştır. Bu düzenleme gemi siciline güvenin mülkiyet hakkı bakımından korunup korunmadığı hususunu tartışmalı hale getirmektedir. Çalışmada gemi sicilinin hukukî niteliği ve gemilerin birer eşya olarak önemi göz önünde tutularak Kanunun 983. maddesi ile 1001. maddesi arasındaki çelişkinin ortadan kalkması adına çözüm önerisinde bulunulmuştur.

THE TRUST IN THE REGISTRY PROBLEM ON THE TRANSFER OF SHIP PROPERTY AND A SOLUTION PROPOSAL

The problem addressed in this study is based on two contradictory articles of the fifth book titled “Maritime Trade”of the Turkish Commercial Code No. 6102, which came into force in 2011. Article 983 on ship registry, providesprotection of trust in the ship registry in terms of property rights. However, unlike the abolished and referencedcommercial codes, article 1001 on real rights obligates the transfer of possession of the ship in addition to thecondition of having an agreement for the transfer of property. This regulation creates controversy whether the trust inthe ship registry is protected in terms of property rights. In the study, taking into account the legal nature of the shipregistry and the importance of ships as properties, a solution was proposed to eliminate the conflict between Article983 and Article 1001 of the Code.

___

  • Akıntürk, Turgut / Akipek, Jale / Ateş, Derya, Eşya Hukuku, Beta Yayınevi, İstanbul 2009 (Kısaltılmışı: Akıntürk, Eşya).
  • Antalya, O. Gökhan, Eşya Hukukuna Hakim İlkelerden Aleniyet İlkesi, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi 23 /3, 2017: 419-440.
  • Aral, Fahrettin / Ayrancı, Hasan, Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, Yetkin Yayınları, Ankara 2015.
  • Atamer, Kerim, Deniz Ticareti Hukuku Cilt I, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul 2017 (Kısaltılmışı: Atamer, Deniz I).
  • Atamer, Kerim, Deniz Ticareti Hukuku Cilt II Gemilerin Eşya Hukuku, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul 2018 (Kısaltılmışı: Atamer, Eşya).
  • Atamer, Kerim, Gemi ve Uçak İpoteğinin Hukuksal Temelleri, İstanbul: On İki Levha Yayıncılık, Temmuz 2012.
  • Atamer, Kerim, Bağlama Kütüğü: Yasama Amacı, Uygulama Alanı ve Özel Hukuk Kurallarına Etkisi, BATİDER, C. 25 Sayı 4, 297-366 (Kısaltılmışı: Atamer, BLK).
  • Aydın, Murat, Gemilerin Kaydedilmesi ve Kayıtlarının Silinmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=as2oTjW5j fr9IKSvmCdJYuikqTpH7VQN_V4ONggMOUs-aH7DhQw37YYvMjKT3DKF (erişim tarihi: 12.07.2020), İstanbul 2018.
  • Başpınar, Veysel, Elektronik Tapu Sicili Düzenlenirken, Tapu Sicilinin Aleniyeti ve Diğer Alanlarla İlgili Alınması Gereken Tedbirler, AÜHFD, C. 57 Sayı 3, 2008, 97-132.
  • Damar, Duygu, İpotekli Geminin Mülkiyetinin Devri, Prof. Dr. Belgin Erdoğmuş’a Armağan, Der Yayınları, İstanbul 2011, 589-626.
  • Demir, İsmail, Yeni Bağlama Kütüğü Rejimi Üzerine Değerlendirmeler, AÜHFD, 64 (1) 2015: 103-169.
  • Eren, Fikret, Mülkiyet Hukuku, Yetkin Yayınları, Ankara 2012 (Kısaltılmışı: Eren, Mülkiyet).
  • Eren, Fikret, Borçlar Hukuku Özel Hükümler, Yetkin Yayınları, Ankara 2017 (Kısaltılmışı: Eren, Özel).
  • Gümüş, Alper, Borçlar Hukuku Özel Hükümler Cilt - I, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2012.
  • Kaner, İnci Deniz, Deniz Ticareti Hukuku I-II, Filiz Kitabevi, İstanbul 2019.
  • Karadana, İsmail, Gemi Satış Sözleşmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, http:// openaccess.cag.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.12507/1270/%c4%b0SMA%c 4%b0L%20KARADANA.pdf?sequence=1&isAllowed=y (erişim tarihi: 21.02.2020), Mersin 2019.
  • Nomer, Halûk Nami / Ergüne, Serkan, Eşya Hukuku, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul 2016.
  • Kurt, Ekrem, Motorlu Araç Mülkiyetinin Devri, Tescili ve Harici Devirler, Journal of Yasar University, Volume 8, 2013, 1857-1930 (Kısaltılmışı: Kurt, Motorlu Araç).
  • Kurt, Ekrem, Tapu Sicilinin Düzeltilmesi, Kazancı Hukuk Yayınları No: 172, İstanbul 2004.
  • Kuyucu, Aslıhan Sevinç, Bağlama Kütüğüne Kayıtlı Gemilerin Mülkiyetinin Özel Hukuk Hükümlerine Göre Kazanılmasına İlişkin Esaslar, Public and Private International Law Bulletin, Volume: 37, Issue: 2, 689-710.
  • Oğuzman, M. Kemal / Öz, Turgut / Oktay Özdemir, Saibe, Eşya Hukuku, Filiz Kitabevi, İstanbul 2018 (Kısaltılmışı: Oğuzman, Eşya).
  • Sirmen, Lale, Eşya Hukuku, Yetkin Yayıncılık, Ankara 2018 (Kısaltılmışı: Sirmen, Eşya).
  • Sirmen, Lale, Tapu Sicilinin Tutulmasından Doğan Zararlardan Devletin Sorumluluğu, Sevinç Matbaası, Ankara 1975 (Kısaltılmışı: Sirmen, Sicil).
  • Sözer, Bülent, Deniz Ticareti Hukuku - I, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2019.
  • Serozan, Rona / Baysal, Başak / Sanlı, Kerem Cem, Borçlar Hukuku Özel Bölüm, On İki Levha Yayınları, İstanbul 2018 (Kısaltılmışı: Serozan, Özel).
  • Şeker Öğüz, Zehra, 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda Gemi Mülkiyetinin Devrine İlişkin Getirilen Esaslar, Mustafa Dural’a Armağan, Filiz Kitabevi, İstanbul 2013, 847-853.
  • Şengül, Mehmet, Tapu Sicilinin Aleniyeti, Adalet Yayınevi, Ankara 2013.
  • Tekinay, Selahattin Sulhi / Akman, Sermet / Burcuoğlu, Halûk / Altop, Atilla, Eşya Hukuku Cilt I, Filiz Kitabevi, İstanbul 1989 (Kısaltılmışı: Tekinay, Eşya).
  • Uyumaz, Alper, Motorlu Taşıt Rehni, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul 2012.
  • Ünal, Mehmet / Başpınar, Veysel, Şeklî Eşya Hukuku, Savaş Yayınevi, Ankara 2018.
  • Yakuppur, Sendi, Tapu Kütüğüne Güven İlkesi, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul 2013.
  • Yavuz, Cevdet / Acar, Faruk / Özen, Burak, Türk Borçlar Hukuku Özel Hükümler, Beta Yayınları, İstanbul 2014 (Kısaltılmışı: Yavuz, Özel).
  • Yazıcıoğlu, Emine, Kender / Çetingil Deniz Ticareti Hukuku, Filiz Kitabevi, İstanbul 2020.
  • Yargı kararları erişimi: https://www.lexpera.com.tr/ictihat, www.sinerjimevzuat.com.tr.