İlimdar YALÇIN, Cihan AYHAN, Gamze YILDIRIM ARAZ, Alican BAYRAM, Mehmet Cüneyt BİRKÖK

Sporcularda İmgeleme Yeteneğinin Zihinsel Dayanıklılık ve Sportif Güven Üzerine Etkisi

Bu çalışmada, sporcuların imgeleme yeteneklerinin zihinsel dayanıklılık ve sportif güven düzeylerine etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmaya, Türkiye’nin Doğu Anadolu Bölgesi’nde bireysel ve takım sporlarda lisanslı olarak aktif spor yapan 627 gönüllü sporcu katılmıştır. Çalışmada, sporcuların imgeleme biçimlerini belirlemek amacıyla Hall ve ark., (1998) tarafından geliştirilen Kızıldağ (2007) tarafından Türkçe’ye adaptasyonu yapılan sporda imgeleme ölçeği, spor ortamındaki zihinsel dayanıklılık seviyesini belirlemek için Sheard ve diğ. (2009) tarafından geliştirilen Altıntaş ve Koruç (2016) tarafından Türkçe’ye adaptasyonu yapılan sporda zihinsel dayanıklılık ölçeği ve sporcuların sportif güvenlerini belirlemek amacıyla Vealey (1986) tarafından geliştirilen Yıldırım (2013) tarafından Türkçe’ye adaptasyonu yapılan sportif sürekli kendine güven ölçeği kullanılmıştır. Verilerin toplanmasında ise yüz yüze anket yöntemi tercih edilmiştir. Elde edilen verilerin analizinde SPSS paket programı aracılığıyla Pearson Korelasyon ve Regresyon analizi kullanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre, sporcularda imgeleme yeteneği ile zihinsel dayanıklılık ve sportif güven alt boyutları arasında anlamlı ilişkiler olduğu tespit edilmiştir. Buna göre, imgeleme yeteneğinin sporcuların zihinsel dayanıklıkları ve sportif güven düzeyleri üzerinde önemli bir etken olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Sporcu, İmgeleme, Zihinsel Dayanıklılık, Sportif Güven

The Effect of Imagery Ability on Mental Toughness and Sportive Confidence Level in Athletes

The aim of this study was to determine the effect of the imagery abilities of the athletes on their mental toughness and sportive confidence levels. 627 individual and team sports athletes that were active sports and licensed participated in the study in the Eastern Anatolia region of Turkey. In the study, the sports imagery scale developed by Hall et al., (1998) adapted to Turkish by Kızıldağ (2007) was used with the aim of determining the types of imagery of athletes, Mental toughness scale in sports developed by Sheard et al. (2009) adapted to Turkish by Altıntaş and Koruç (2016) was used to determine the level of mental toughness in the sports events and Sportive continuous self-confidence scale developed by Vealey (1986) and adapted to Turkish by Yıldırım (2013) was used to determine athletes' sportive confidence. In collecting data, face to face survey method was preferred. The Pearson Correlation and Linear Regression analysis were used in the analysis of the data obtained through the SPSS package program. According to the results of the analysis, it was found that there were significant relationships between the imagery ability in athletes and the lower dimensions of mental toughness and sportive confidence. According to this result, it was shown that the ability of imagery in athletes is an important factor in their mental toughness and sportive confidence levels.

Keywords:

Athlete, Imagery, Mental Toughness, Sportive Confidence,

PDF

___

Akkarpart, İ. (2014). Farklı yaş gruplarında basketbolda imgelemenin serbest atış performansı, öz güven ve kaygı üzerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Altıntaş, A., & Koruç, P. B. (2016). Sporda zihinsel dayanıklılık envanteri’nin psikometrik özelliklerinin incelenmesi (SZDE). Spor Bilimleri Dergisi, 27(4), 163-171. Doi: 10.17644/sbd.311985
Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., & Yıldırım, E. (2012). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri: SPSS uygulamalı. Sakarya Kitabevi: Sakarya.
Büyüköztürk, Ş. (2016). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. (22. Baskı), Pegem Akademi: Ankara.
Cockreill, I. (2007). Solution in sport psychology. (2nd. Edition) London: Thomson.
Cox, R. H. (2012). Sport psychology. Concepts and applications. 7th ed. (p. 297-298). New York: McGraw-Hill.
Crust, L. (2008). A review and conceptual reexamination of mental toughness: Implications for future researchers. Personality and Individual Differences, 45(7), 576-583. Doi: 10.1016/j.paid.2008.07.005
Erdoğan, N. G., & Erhan, S. E. (2019). Kış sporları ile ilgilenen sporcuların sporda imgeleme ile sportif güven arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uluslararası Egzersiz Psikolojisi Dergisi, 1(2), 14-22.
Feltz, D. L. (1998). Self-confidence and sports performance. Exercise and Sport Sciences Reviews, 16, 423-57.
Geiki, T. L., (2016). The relationship between young athletes' ımagery use and mental toughness. Master Thesis, University of Windsor, Faculty of Human Kinetics, Canada.
George D., & Mallery M. (2003). Using SPSS for windows step by step: A simple guide and reference. (4th Edition), Allyn & Bacon: Boston.
Gucciardi, D. F., Gordon, S., & Dimmock, J. A. (2009). Advancing mental toughness research and theory using personal construct psychology. International Review of Sport and Exercise Psychology, 2(1), 54-72. Doi: 10.1080/17509840802705938
Guerin, E. A., Munroe-Chandler, K. J., & Loughead, T. M. (2014). The relationship between imagery use and mental toughness in athletes with a disability. Journal of Exercise, Movement, and Sport, 46(1), 140-140.
Hall, C. R. (2001). Imagery in sport and exercise. In: handbook of research on sport psychology. RN Singer, HA Hausenblas (Eds), 2nd ed, New York, John Wiley and Sons.
Hall, C. R., Mack, D. E., Paivio, A., & Hausenblas, H. A. (1998). Imagery use by athletes: Development of the sport imagery questionnaire. International Journal of Sport Psychology, 29(1), 73–89.
Jones, G, Hanton, S. and Connaughton, D. (2007). A framework of mental toughness in the world’s best performers. The Sport Psychologist, 21(2), 243-264. Doi: 10.1123/tsp.21.2.243
Jones, G. (2002). What is this thing called mental toughness? An investigation of elite sport performers. Journal of Applied Sport Psychology, 14(3), 205-218. Doi: 10.1080/10413200290103509
Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. (24. baskı), Nobel Yayınevi: Ankara.
Kızıldağ, E., & Tiryaki, M. Ş. (2012). Sporda imgeleme envanterinin Türk sporcular için uyarlanması. Spor Bilimleri Dergisi, 23(1), 13-23.
Luszki, W. A. (1982). Winning tennis through mental toughness. 1st ed. (p. 23). New York: Everest House.
Mamassis, G., & Doganis, G. (2004). The effects of a mental training program on juniors pre-competitive anxiety, self-confidence, and tennis performance. Journal of Applied Sport Psychology, 16(2), 118-137. Doi: 10.1080/10413200490437903
Marshall, E. A., & Gibson, A. M. (2017). The effect of an imagery training intervention on self-confidence, anxiety and performance in acrobatic gymnastics–a pilot study. Journal of Imagery Research in Sport and Physical Activity, 12(1), 2-45. Doi: 10.1515/jirspa-2016-0009
Mattie, P., & Munroe-Chandler, K. J. (2012). Examining the relationship between mental toughness and imagery use. Journal of Applied Sport Psychology, 24(2), 144-156. Doi: 10.1080/10413200.2011.605422
Middleton, S. C., Marsh, H. W., Martin, A. J., Richards, G. E., & Perry, C. (2004). Discovering mental toughness: A qualitative study of mental toughness in elite athletes. Paper presented at the 3rd International Biennial SELF Research Conference, Berlin, Germany.
Munroe, K. J., Giacobbi Jr., P. R., Hall, C. R., & Weinberg, R. (2000). The four ws of imagery use: where, when, why, and what. The Sport Psychologist, 14(2), 119-137. Doi: 10.1123/tsp.14.2.119
Rus, C.M., Talaghir, L-G., Iconomescu T.M., & Petrea, R.G. (2019). Curriculum changes in secondary school physical education and sport subject in the Romanian education system. Revista de Cercetare si Interventie Sociala, 66,342-363. Doi: 10.33788/rcis.66.20
Sheard, M. (2013). Mental toughness: The mindset behind sporting achievement. 2nd Edition, Hove, East Sussex: Routledge.
Sheard, M., Golby, J., & Van Wersch, A. (2009). Progress towards construct validation of the Sports Mental Toughness Questionnaire (SMTQ). European Journal of Psychological Assessment, 25(3), 186-193. Doi: 10.1027/1015- 5759.25.3.186
Soner, O. (1995). Aile uyumu, öğrenci öz güveni ve akademik başarı arasındaki ilişkiler. Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Strachan, L., & Munroe-Chandler, K. (2006). Using imagery to predick self-confidence and anxiety in young elite athletes. Journal of Imagery Research in Sport and Physical Activity, 1(1), 1-19. Doi: 10.2202/1932-0191.1004.
Turgut, M, Bagir, S, Bozkus, T, Talaghir, L-G., & Sarikaya, M. (2019). The effect of 8 week resistance exercises on blood lipids and blood sugar levels in sedentary women. Human Sport Medicine, 19(S1),94-98. Doi: 10.14529/hsm19s112
Vadoa, E. A., Hall, C. R., & Moritz, S. E. (1997). The relationship between competitive anxiety and imagery use. Journal of Applied Sport Psychology, 9(2), 241-253.
Vealey, R. S. (1986). Conceptualization of sport-confidence and competitive orientation: Preliminary investigation and instrument development. Journal of Sport and Exercise Psychology, 8(3), 221-246.
Vealey, R. S., & Greenleaf, C. A. (2006). Seeing is believing: Understanding and using imagery in sport. In J. M. Williams (Ed.), Applied sport psychology: Personal growth to peak performance (pp. 306–348). New York: McGraw-Hill.
Vurgun, N. (2010). Sporda imgeleme anketinin Türkçeye uyarlanması ve sporda imgelemenin yarışma kaygısı ile sportif güven üzerindeki etkisi. Doktora tezi, Ege Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Weinberg, R. S., & Gould, D. (2015). Spor ve egzersiz psikolojisinin temelleri. (Çev.M. Şahin ve Z. Koruç.). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Weinberg, R., Butt, J., Knight, B., Burke, K. L., & Jackson, A. (2003). The relationship between the use and effectiveness of imagery: an exploratory investigation. Journal of Applied Sport Psychology, 15(1), 26-40. Doi: 10.1080/10413200305398
Yalçın, İ. (2018). Profesyonel futbolcularda zihinde canlandırma ile öz güven arasındaki ilişkinin araştırılması. Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
Yıldırım, F. (2013). Sportif sürekli kendine güven alt ölçeğinin uyarlanması ve ortaöğretim kurumlarındaki öğrencilerde sportif sürekli kendine güvenin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Mersin.