“Kadınlık” Deneyimi Kavramını Kadınların Gözünden Anlamlandırma Çabası: Göç Süreciyle İş Hayatına Giren Kadınların “Kadınlık” Deneyimlerine Dair Bir Sosyolojik Analiz - An Interpretation of the Feminine Experience through the Eyes of Women: A Sociological Analysis of the Feminine Experience of Women

Geçmişten günümüze kadar göç olgusu, nedenleri ve sonuçları itibarıyla pek çok farklı perspektiften ele alınmıştır. Göç üzerine yapılan çalışmalar genel olarak incelendiğinde ise pek çoğunda toplumsal cinsiyet ile ilgili bir ayrıma gidilmediği dikkat çekmektedir. Dolayısıyla merkeze konulan erkeklerin deneyimleri, göç sürecini yaşayan diğer erkeklere ve kadınlara genellenmekte ve göç olgusu, cinsiyet kimliğinden bağımsız bir şekilde ele alınamamaktadır. Yine göç çalışmalarının çoğunda; cinsiyet, sosyo-ekonomik durum, kültürel özellikler, etnik ve dinî kimlik bağlamlarında, her bir bireyin göç sürecinden farklı etkilenebileceği de gözden kaçırılmaktadır. Bu gerçeklikten hareketle yapılmış olan bu çalışmada, kırdan kente yapılan iç göç hareketi; göç süreciyle iş hayatına giren kadınların ‘kadınlık deneyimleri’ bağlamında ele alınmıştır. Diğer yandan literatürdeki ‘deneyim’ kavramı, bazı kadınların deneyimlerini ön plana çıkarırken bazı kadınların deneyimlerini ikinci plana itmektedir. Dolayısıyla bilgi üretimi noktasında, çoğu zaman görünmeyen bir iktidar ilişkisi kurulmakta ve ‘baskın’ olan kadınlık deneyimleri diğer kadınlara genellenerek onların bilgisini üretmektedir. Bu gerçeklikten hareketle kavramın içi, alan araştırması süresince görüşme yapılan kadınların söylemleri dolayımıyla doldurulmuş ve ele alınan deneyim kavramı çalışmada, bilgi üretimi noktasında kullanılmıştır.Nitel araştırmanın benimsendiği bu çalışmada, 8 kadın ile derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Araştırma sonucunda ise görüşme yapılan kadınların geleneksel rol ve görevler bağlamında kadını tanımlayarak nesneleştirdiklerini ve nesneleştirdikleri ‘kadın’ tanımı çerçevesinde ‘kadınlık deneyiminin’ içini doldurduklarını söylemek mümkündür. Dolayısıyla bu durum bizi deneyimin de nesneleştiği/şeyleştiği gerçeği ile karşı karşıya getirmektedir.

Anahtar Kelimeler:

İç Göç, Deneyim, Kadınlık Deneyimi, Nesnelleşen/Şeyleşen Kadnılık Deneyimi

An Interpretation of the Feminine Experience through the Eyes of Women: A Sociological Analysis of the Feminine Experience of Women Entering the Labor Force through Migration

There have been multiple perspectives on the phenomenon of migration from the past until the present. When migration studies in general are analyzed, it is observed that most of them do not take gender into consideration and male experiences placed in the center are generalized to the other men and women who have migration experiences, as well. As a consequence, the phenomenon of migration is discussed without a gender lens.; It is overlooked by many migration studies that each individual may be affected differently from migration processes in terms of one’s gender, socio-economic status, cultural characteristics, ethnic and religious identity. Based on this reality, this study discusses internal migration movement from rural to urban areas in the context of the feminine experience of women who enter the labor force through migration. The concept of experience emphasizes some women’s experiences at the cost of making the rest as secondary, which establishes a relationship of power. The rest is often invisible in the knowledge production processes as the former’s experiences dominate the field. In this study, discourses on the concept of experience are used for knowledge production. In this qualitative study, in-depth interviews were conducted with 8 women. As a result of the research, it can be stated that participants have defined and objectified women in the context of traditional roles and tasks and they constructed feminine experience via those definitions. Therefore, this situation leads to the fact that experience is also objectified.

Keywords:

Internal Migration, Experience, Femininity Experience, Objectifying Femininity Experience,

PDF

___

Abadan Unat, N., (1991). “Dış Göç Akımının Türk Kadınının Özgürleşme ve Sözde Özgürleşme Sürecine Etkisi”, Aile Yazıları 2 Kültürel Değerler ve Sosyal Değişme, Ankara, T. C. Başbakanlık Aile Kurumu Bilim Serisi 5/2.
Aşkın, Z., Çellik, H., (2015). “Hermeneutiğin Ontolojik Temellendirilişi: Heidegger ve Gadamer”, Beytulhikme An International Journal of Philosophy, Volume:5 Issue 2.
Bal, S., (2014). “Reklamların Eskimeyen Yüzü ‘Muhteşem Annelik’ Anneler Günü Reklamları Örneği”, Başkent Üniveristesi, Halkla İlişkiler Bölümü, İlef Dergisi1(2)/Sonbahar (59-85)
Başel, H., (2006). “İç Göçün Sonuçları Ve İşgücüne Etkileri”, Cumhuriyet Üniversitesi, İ.İ.B.F., Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Bölümü. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, Sayı 51.
Bocock, R., (2005). Tüketim. (İ. Kutluk, Çev.) Ankara: Dost Kitapevi.
Bora, A., (2005). Kadınların Sınıfı Ücretli Ev Emeği Ve Kadın Öznelliğinin İnşası, İstanbul: İletişim Yayınları.
Buz, S., (2009). “Göç ve Kentleşme Sürecinde Kadınların ‘Görünürlüğü’”. Hacettepe Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Sosyal Hizmet Bölümü. Aile ve Toplum Dergisi, Cilt 5, Sayı 17, (Nisan-Mayıs-Haziran 2009).
Coşkun, O., (2008), “ İç Göçler Açısından Erzurum İlinin Analizi” , Doğu Coğrafya Dergisi Cilt 13, Sayı 20, ss 239-266
Çelik, H., Ekşi, H., (2008). “Söylem Analizi”, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, İstanbul: Sayı 27. Cilt I, s. 99-117.
Erman, T. (1998). “Kadınların Bakış Açısından Köyden Kente Göç ve Kentteki Yaşam” 75 Yılda Kadınlar ve Erkekler Bilanço 98, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları ve Tarih Vakfı Ortak Yayını.
Gündüz, M., Yetim, N., (1996). “Terör ve Göç”, II. Ulusal Sosyoloji Kongresi, (Toplum ve Göç), Ankara: Sosyoloji Derneği.
Gür, T., H., Ural, E., (2004). “ Türkiye’de Kentlere Göçün Nedenleri”, Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Ankara: Cilt 22, Sayı 1, ss23-38.
Irzık, S., Parla, J., (2004). Kadınlar Dile Düşünce, İstanbul: İletişim Yayınları. İçduygu, A., Sirkeci, İ., Aydıngün, İ., (1998). “Türkiye’de İç Göç ve İç Göçün İşçi Hareketine Etkisi” içinde Türkiye’de İç Göç, İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları.
İlkkaracan, İ., İlkkaracan, P., (1999). “1990’lar Türkiye’sinde Kadın ve Göç”, 75 Yılda Köylerden Şehirlere, İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları.
Kaya, E., (2007). Kentleşme ve Kentlileşme. İstanbul: Okutan Yayıncılık.
Kaypak, Ş., (2014). “Toplumsal Cinsiyet Bakış Açısından Kente Bakmak”, Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt 7, Sayı 1, s. 344-357.
Keleş, R., (1998). Kent Bilim Terimleri Sözlüğü, Ankara: İmge Kitabevi.
Kocaman, T., (2008). Türkiye’de İç Göçler ve Göç Edenlerin Nitelikleri (1965-2000), DTP, Sosyal Sektörler ve Koordinasyon Genel Müdürlüğü.
Korkmaz, A. ve Korkut, G., (2012). "Türkiye’de Kadının İşgücüne Katılımının Belirleyicileri”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C.17, S.2, s.41-65.
Kuyucuoğlu, İ., (2015). “Sosyolojinin Kuruluşunu Etkileyen Düşünce Akımları ve Klasik Sosyolojide Yöntem Tartışmaları”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt:8, Sayı:36.
Metin, Ş., (2011). “Kayıt Dışı İstihdam Ve Esnek Üretim Sürecinde Kadın Emeğinin Durumu: Türkiye’de Ev-Eksenli Çalışma” Uzmanlık Tezi, T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü.
Oktik, N., (1996). “Köyün İticiliği-Kentin Çekiciliği”, II. Sosyoloji Kongresi (Toplum ve Göç), Mersin: Sosyoloji Derneği.
Onat, Ü., (1993). Gecekondu Kadının Kente Özgü Düşünce ve Davranışlar Geliştirme Süreci, Kadın ve Sosyal Hizmetler Müsteşarlığı, KSHM; yayın no.73, Ankara: Kılıçaslan Matbaacılık Sanayi ve Tic.Ltd. Şti.
Öztan, E., (2016). “Feminist Araştırmalar ve Yöntem”. Toplumsal Cinsiyet Tartışmaları (içinde) 269-287, Ed. Feryal Saygılıgil, Ankara: Dipnot Yayınları
Sever, M., (2015). “Kadınlık, annelik, gönüllü çocuksuzluk: Elisabeth Badinter’den Kadınlık mı Annelik mi?, Tina Miller’dan Annelik Duygusu: Mitler ve Deneyimler ve Corinne Maier’den No Kid Üzerinden Bir Karşılaştırmalı Okuma Çalışması”, Fe Dergi 7, (no.2 ,72-86). Yayınlayan: Ankara Üniversitesi KASAUM
Şeker, D. ve Uçan, G., (2016). “Göç Sürecinde Kadın”, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal bilimler Dergisi Cilt:14, Sayı:1 Mart
Taş, B., (2008). “Catherine Breillat Sineması’nda Kadın Cinselliği ve Beden Algısı”, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Taşdelen, V., (2008), Hermeneutiğin Evrimi “Kesitler”, Ankara: Hece Yayınları
Tümen Bilgen, C., (2005). “Yaşam Öyküleri Üzerinden Kadınlık Deneyimleri”, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Yüksel, M., (2001). “Feminist Hukuk Kuramı ve Feminist Düşünce”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.