Ekolojik Yaklaşımlı Feminizm/Ekofeminizm Üzerine Genel bir Değerlendirme: Kavramsal Analizi, Tarihi Süreci ve Türleri

Kadın haklarını savunan ve cinsiyet eşitliğine dayalı bir hareket/teori/yaklaşım olan feminizm, ortaya çıkmış olduğu tarihten itibaren dönemsel dönüşümler geçirmekte ve dalgalara ayrılmaktadır. Bu dalgalardaki feminist yaklaşımlar, farklı alanlarda ortaya çıkan cinsiyet eşitsizliğine çözümler sunmaktadır. Bu doğrultuda feminist yaklaşımlardan olan ekofeminizm, savaş dönemi ve sonrasında tahrip edilen doğaya dikkat çekerek ataerkil toplum zihniyetinin kadınları olduğu gibi doğayı da sömürdüğünü iddia etmektedir. Ekofeminizm; kadın ve çevre sorunlarının kaynağının erkek egemen anlayış olduğunu ileri sürmekte ve tahakküme dayalı ilişkilerle örülü bir dünyada eşitlikçi, adaletli, baskısız, yaşanılır bir yaşama ancak çevre sorunlarının feminist bir yaklaşımla ele alınmasıyla erişilebileceğini savunmaktadır. Bu çalışmada ekofeminizmin çıkış noktasını ve ilerleyen süreçte geçirdiği dönüşümleri ele almak ve ekofeminizm üzerine genel bir değerlendirme yapmak amaçlanmıştır. Literatür değerlendirmesine dayalı olan bu çalışmada; ekofeminizmin gelişim süreci takip edilerek temel iddiaları ve yaklaşımları ortaya koyulmuş ve bu alandaki yazın taranarak ekofeminizmin hangi aşamalara bölündüğü öne çıkarılmıştır. Çalışma ile ekofeminizmin dördüncü dalga feminizm içindeki uygulama alanı da açıklanmaya çalışılarak yazında var olan bu eksikliğe, feminizm ve ekoloji bağlamında katkı sağlamak beklenmektedir.

A General Evaluation on Ecological Feminism / Ecofeminism: Conceptual Analysis, Historical Process and Types - A General Evaluation on Ecological Feminism / Ecofeminism: Conceptual Analysis, Historical Process and Types

Feminism, a movement / theory / approach which is based on gender equality and advocates for women's rights, has undergone periodic transformations and been classified as waves. Feminist approaches in these waves offer solutions to the gender inequality that arises in different areas. In this respect, ecofeminism, one of the feminist approaches, points out that patriarchal mindset has been exploiting both women and nature by indicating that nature was destructed during and after the war. Ecofeminism asserts that patriarchal mindset is the reason behind women’s problems and environmental problems and argues that an egalitarian, a fair and livable life without oppression could only be achieved on the condition that environmental problems are addressed with a feminist approach. This study aims to address the origins of ecofeminism and the transformations it will undergo in the future and to make a general evaluation on ecofeminism. Basic principles and approaches of ecofeminism in the context of its historical process are revealed and its classification into different stages are emphasized. Having explored how ecofeminism can be implemented into fourth wave of feminism, this study is expected to contribute to that literature in the context of ecology and feminism.

___

  • Aristoteles. (1983) Politika (çev: Mete Tuncay). İstanbul: Remzi Kitapevi.
  • Bookchin, M. (1996) Ekolojik Bir Topluma Doğru (çev: Abdullah Yılmaz). İstanbul: Ayrıntı Yayıncılık.
  • Biehl, J. (1991) Finding Our Way: Rethinking Ecofeminist Politics. New York: Black Rose Books.
  • Collins, S. D. (1974) A Different Heaven and Earth. Valley Forge: Judson Press.
  • Doğan, C. (2008). Yeni Sosyal Hareketler ekseninde Feminizme Bakış. Sosyoloji Notları(5), 29-36.
  • Ferry, L. (2000) Ekolojik Yeni Düzen. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Griffin, S. (1978) Women and Nature. London: The Women’s Press.
  • Mellor, M. (1997). Feminism and Ecology. New York: New York Univerity Press.
  • Mellor, M. (1993) Sınırları Yıkmak: Feminist Yeşil Bir Sosyalizme Doğru. İstanbul: Ayrıntı Yayıncılık.
  • Merchant, C. (1992). Ecofeminism, Radical Ecology, The search for a livable World. New York: London, Routledge, 183- 209.
  • Miles, K. (2018). Ecofeminism. https://www.britannica.com/topic/ecofeminism#ref1187989. (Erişim: 02.01.2019).
  • King, Y. (1980). What is ecofeminism. http://www.wloe.org/what-is-ecofeminism.76.0.html (Erişim: 02.01.2019).
  • Lloyd, G.(1996) Erkek Akıl (çev: Muttalip Özcan). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Plumwood, V. (2004) Feminizm ve Doğaya Hükmetmek (çev. Başak Ertür). İstanbul: Metis Yayınları).
  • Ruether, R. R. (1975) New Woman New Earth. Minneapolis: Seabury Press.
  • Schmonsky, J. (2012). The Growing Importance of Ecofeminism. https://voicesforbiodiversity.org/articles/the-growing-importance-of-ecofeminism. (Erişim: 02.01.2019).
  • Üzel, E. (2006). Feminizm ve Doğa Ekseninde Ekofeminizm. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kamu Yönetmini ve Siyaset Bilim Anabilim Dalı, Ankara.