İntihar Kavramının Çocuklar ve Ergenler Açısından Ele Alınması

Conceptual Issues Concerning Suicide in Children and Adolescents

Abstract: The increasing rate of attempted suicide and the suicide of children and adolescents is an important problem. The speed and quantity of social, cultural and economic changes in our country has effects upon a young and dynamic population. In consequence of these changes psychological/psychiatric problems may occur in the population and the aim of this review was to consider the definitions, theories, risk and precipitating factors associated with suicide attempts and with suicide in children and adolescents. Gender, age, race, marital status, family and social factors, the method chosen for the suicide, previous suicide attempts, beliefs, sexual orientation, season of the year, the role of the media and of migration were evaluated, in terms of the physical and psychological factors from the relevant literature. The number of deaths from suicide is close to the number of deaths from traffic accidents. Taking precautions may decrease the number of suicides and suicide attempts, as is the case for traffic accidents. The individual, family, environmental, social and public applications are important for effective preventive precautions however, a healthy family and educational structure are the most important factors for the happiness of the child and adolescent.

PDF

___

Agerbo E., Nordentoft M. & Mortensen P. B. (2002). Familial, psychiatric and socioeconomic risk faktors for suicide in young people: nested case-control study. BMJ 325 (2002) 1-5. Akalın Ş. H. (2011).Türkçe Sözlük. Ankara 2011.
Aker A. T. (2005). Zorunlu İç Göçün Ruhsal Sonuçları ve Dönüş Sonrası Yansımaları. IV. Uluslararası Ruhsal Travma Toplantıları Özet Kitabı 58-59 (2005) 1-4 Aralık. İstanbul.
Akın E. & Berkem M. (2012). İntihar Girişiminde Bulunan Ergenlerde Psikiyatrik Tanıların, Demografik ve Klinik Özelliklerin Değerlendirilmesi. Fırat Tıp Dergisi 17/4 (2012) 228-232.
Aktepe E., Kandil S., Göker Z., Sarp K., Topbaş M. & Özkorumak E. (2006). İntihar Girişiminde Bulunan Çocuk ve Ergenlerde Sosyodemografik ve Psikiyatrik Özelliklerin Değerlendirilmesi. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 5/6 (2006) 444-454.
Akvardar Y., Çalak E., Etaner U., Hürol C., Sunat H., Tükel R., Üçok A. & Yücel B. (2006). Psikanalitik Kurama Giriş. İstanbul 2006.
Algın F. (2009). Şizofreni Hastalarında Başa Çıkma Tutumlarının Umutsuzluk, İntihar Davranışı ve İç Görü İle İlişkisi. Uzmanlık Tezi. T.C. Sağlık Bakanlığı Bakırköy Ord. Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul 2009.
Allen J. G. (1995). Coping with Trauma. Washington, DC. Alsancak B., Ziyalar N. & Kayaalp L. (2010). İntihar Girişiminde Bulunmuş Ergenlerde Depresyon ve Anksiyete, İstanbul Pilot Çalışması. Adli Tıp Dergisi 24/1 (2010) 14-21.
Altuntop H. (2005). Dindarlık-İntihar İlişkisi. Yüksek Lisans Tezi. Süleyman Demirel Üniversitesi. Isparta 2005. Arslan M., Duru M. & Kuvandik G. (2008). Hatayda İntihar Girişiminde Bulunan Olguların Analizi. Adli Tıp Dergisi 22/3 (2008) 9-14.
Atasoy E. (2013). The geography of suicide: Russia example/ intiharlar coğrafyası: Rusya örneği. 3rd International Geography Symposium. Eds. R. Efe, İ. Atalay & İ. Cürebal. Kaynak: web.deu.edu.tr/geomed/proceedings/download/033_GeoMed_2013_proceeding_311-333 pdf. Atay İ. M. & Kerimoğlu E. (2003). Ergenlerde İntihar Davranışı. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi 10/3 (2003) 128-136.
Aysev A. (1992). İntihar Girişimi Olan Çocuklarda Yaşam Olayları. Kriz Dergisi 1/1 (1992) 17-21.
Batıgün D. A. (2005). İntihar Olasılığı: Yaşamı Sürdürme Nedenleri, Umutsuzluk ve Yalnızlık Açısından Bir İnceleme. Türk Psikiyatri Dergisi 16/1 (2005) 29-39.
Batıgün D. A. (2008). İntihar Olasılığı ve Cinsiyet: İletişim Becerileri, Yaşamı Sürdürme Nedenleri, Yalnızlık ve Umutsuzluk Açısından Bir İnceleme. Türk Psikoloji Dergisi 23/62 (2008) 65-75.
Bayraktar S. (2012). Psikolojik Travma. İstanbul 2012. Bildik T. (2013). Ölüm, Kayıp, Yas ve Patolojik Yas. Ege Tıp Dergisi 52/4 (2013) 223-229.
Byers S. D. (2013). Book review. Devastating Losses - How Parents Cope with the Death of a Child to Suicide or Drugs. Clin Soc Work J 41 (2013) 413-415. DOI.1007/s10615-012-0431-0 Calhoun L. G. & Tedeschi R. G. (2006). The Foundations of Posttraumatic Growth. Eds. L. G. Calhoun & R. G. Tedeschi. Handbook of Posttraumatic Growth Research and Practice (2006) 3-23. London.
Can G. (2011). Anne-Yenidoğan Bağının Önemi. Ed. A. Ekşi. Ben Hasta Değilim (2011) 1-5. İstanbul. Can S. S. & Sayıl I. (2004). Yineleyici İntihar Girişimleri. Kriz Dergisi 12/3 (2004) 53-62.
Ceyhun A. G. & Ceyhun B. (2003). Lise ve Üniversite Öğrencilerinde İntihar Olasılığının Değerlendiril- mesi. Klinik Psikiyatri 6 (2003) 217-224. Crepeau-Hobson M. F. & Leech N. L. (2014). The Impact of Exposure Peer Suicidal Self-Directed Violence on Youth Suicidal Behavior: A Critical Review of The Literature. Suicide and Life- Threatening Behavior 44 /1 (2014) 58-77.
Cüceloğlu D. (2000). İnsan ve Davranışı Psikolojinin Temel Kavramları. İstanbul 2000. Çuhadaroğlu Ç. F. (2001). Suicide Attempts and Self-Image Among Turkish Adolescents. Journal of Youth and Adolescence 30/5 (2001) 641-651.
Çitak A. (2011). İntihar. Ed. A. Ekşi. Ben Hasta Değilim (2001) 548-552. İstanbul. Deveci A., Taşkın O., Dündar P. E., Demet M., Kaya E., Özmen E. & Dinç G. (2005). Manisa İli Kent Merkezinde İntihar Düşüncesi ve Girişim Yaygınlığı. Türk Psikiyatri Dergisi 16/3 (2005) 170-178.
Dilsiz A. & Dilsiz F. (1993). İntihar Girişimlerinde Belirtilen Nedenler. Kriz Dergisi 1/3 (1993) 124-128.
Durkheim E. (2013). İntihar. Çev. Ö. Ozankaya. İstanbul 2013.
Ekşi A. (2011). Çocuğun Ruhsal Gelişiminde Annenin Önemi, Anneden Ayrılığın Tepkileri. Ed. A. Ekşi. Ben Hasta Değilim (2011) 38-46. İstanbul.
Ekşi A. (2011). Gencin Ruhsal Gelişimi. Ed. A. Ekşi. Ben Hasta Değilim (2011) 116-136. İstanbul. Erden G. (2002). Ölüm Sürecinde Olan Çocuk; Ölümü Kabul ve Tedavi Sürecinde Etkili Yardım. Kriz Dergisi 10/1 (2002) 19-27.
Ersoy M. A. (2012). Kuran Meali. Yay. Haz. R. Şentürk & A. C. Köksal. İstanbul 2012.
Erşan E. E. & Kılıç Ç. (2013). Sivas Numune Hastanesi Acil Servisine Başvuran İntihar Girişimlerinin Değerlendirilmesi. Klinik Psikiyatri 16 (2013) 98-109.
Ertemir, D. & Ertemir, M. (2003). Gençlerin İntihar Girişimlerinin Özellikleri. Düşünen Adam 16/4 (2003) 231-234.
Eskin M. (2000). Ergen Ruh Sağlığı Sorunları ve İntihar Davranışıyla İlişkileri. Klinik Psikiyatri 3 (2000) 228-234.
Eskin M. (2001). Ergenlikte Yalnızlık, Baş Etme Yöntemleri ve Yalnızlığın İntihar Davranışı ile İlişkisi. Klinik Psikiyatri 4 (2001) 5-11.
Eskin M., Akoğlu A. & Uygur B. (2006). Ayaktan Tedavi Edilen Psikiyatri Hastalarında Travmatik Yaşam Olayları ve Sorun Çözme Becerileri: İntihar Davranışıyla İlişkisi. Türk Psikiyatri Dergisi 17/4 (2006) 266-275.
Geçtan E. (2012 ). İnsan Olmak. İstanbul 2012. Gökçen C. & Köylü R. (2011). Acil Servisten İntihar Girişimi Nedeniyle Psikososyal Destek Birimine Yönlendirilen 18 Yaş Altı Olguların Değerlendirilmesi. Akademik Acil Tıp Dergisi (2011) 18-21.
Gündoğmuş Ü. N., Özbek V. Ö., Özkara E., Biçer Ü. & Yıldız M. (2004). İntihar Girişimlerinde Sağlık Personelinin Adli İhbar Yükümlülüğü. Adli Tıp Dergisi 18/2 (2004) 38-44.
Hatun Ş., Etiler N. & Gönüllü E. (2003). Yoksulluk ve Çocuklar Üzerindeki Etkileri. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 46 (2003) 451-460.
Hawton K. (2000). Sex and Suicide. Gender Differences in Suicidal Behavior. British Journal of Psychiatry 177 (2000) 484-485.
İnal Ö. (2011). Çağdaş Dünyada İntihar Olgusu ve Yazarlık Sürecinde Kullanımı ve Bir Örnek Oyun Buluşma. Lisans tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, Sahne Sanatları Bölümü. İzmir 2011. Kaplan H. İ. & Sadock B. J. (2004). Klinik Psikiyatri. Çev. Ed. E. Abay. İstanbul 2004.
Karancı N. (2005). Travmanın Farklı Bir Boyutu: Travma Sonrası Büyüme. IV. Uluslararası Ruhsal Travma Toplantıları Özet Kitabı 121 (2005) 1-4 Aralık, İstanbul. Kılıç A. (2012). Çocuk Gelin Sorunu. Eğitişim Dergisi 33 (2012). Kıvılcım M. & Doğan D. G. (2014). Çocuk ve Ölüm. Turgut Özal Tıp Merkezi Dergisi 21/1 (2014) 80-85. Konkan R., Erkuş G. H., Güçlü O., Şenormancı Ö., Aydın E., Ülgen M. C.& Sungur M. Z. (2014). İntihar Girişiminde Bulunan Kişilerde Başa Çıkma Tutumları. Araştırma makalesi. Nöropsikiyatri Arşivi 51 (2014) 46-51. Kumbasar H. (1998). İlişki Sorunları. Eds. C. Güleç & E. Köroğlu. Psikiyatri Temel Kitabı (1998) 548- 552. Ankara.
Lachar J. (2011). How to Talk to A Borderline. New York, London 2011. Lazarus R. S. & Folkman S. (1984). Stress, Appraisal, and Coping. New York 1984. Leskela U. S., Melartin T. K., Lestela-Mielonen P. S., Rytsala H. J., Sokero T. P., Heikkinen M. E.& Isometsa E. K. (2004). Life Events, Social Support, and Onset of Major Depressive Episode in Finnish Patients. The Journal of Nervous and Mental Disease 5 (2004) 373-381.
Litwiller B. J. & Brausch A. M. (2013). Cyber Bullying and Physical Bullying in Adolescent Suicide: The Role of Violent Behavior and Substance Use. Journal of Youth and Adolescence 42 (2013) 675- 684.
Liu X. R. (2006). Vulnerability to Friends Suicide Influence: The Moderating Effects of Gender and Adolescent Depression. Journal of Youth and Adolescence 35/3 (2006) 479-489.
Lorcu F. & Bolat B. A. (2009). Yaşlara Göre Ölüm Oranları ile Sosyo-Ekonomik Göstergeler Arasın- daki İlişkinin İncelenmesi. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi 38/2 (2009) 124-133.
Miller A. B., Esposito-Smythers C., Weismore J. T. & Renshow K. D. (2013). The Relation Between Child Maltreatment and Adolescent Suicidal Behavior: A Systematic Review and Critical Examination of the Literature. Clin Child Fam Psychol Rev 16 (2013) 146-172.
Miller A. L. & Glinski J. (2000). Youth suicidal behavior: Assessment and intervention. Journal of Clinical Psychology 56/9 (2000) 1131-1152.
Moens G. F. G., Haenen W. & Voorde H. V. D. (1988). Epidemiological Aspects of Suicide Among The Young in Selected European Countries. Journal of Epidemiology and Community Health 42 (1998) 279-285.
Moscicki E. K. (1997). Identification of Suicide Risk Factors Using Epidemiologic Studies. Psychiatric Clinics of North America 20 (1997) 499-517.
Offer D., Kaiz M., Howard K. I. & Bennett E. S. (1998). Emotional Variables in Adolescence, And Their Stability And Contribution to the Mental Health of Adult Men: Implications For Early Intervention Strategier. Journal of Youth and Adolescence 27/6 (1998) 675-690.
Özalp E. (2009). İntihar Davranışının Genetiği. Türk Psikiyatri Dergisi 20/1 (2009) 85-93.
Özgüven H. D., Soykan Ç. & Haran S. (2003). İntihar Girişiminde Sorun Alanları ve Tetikleyiciler. Kriz Dergisi 11/1 (2003) 13-24.
Özgüven H. D. & Sayıl I. (2003). Suicide attempts in Turkey: results of the WHO/EURO multicentre study of suicidal behavior. Can J Psychiatry 48/5 (2003) 324-329.
Özkan S. (1993). Psikiyatrik Tıp: Konsültasyon-liyezon Psikiyatrisi. İstanbul 1993.
Özsoy S. D. & Eşel E. (2003). İntihar (Öz kıyım). Anadolu Psikiyatri Dergisi 4 (2003) 175-185.
Öztop D. B., Özdemir Ç., Ünalan D., Akgül H. & Şahin N. (2009). İntihar Girişiminde Bulunan 6-16 Yaş Grubuna Ait 2002-2006 Yılları Başvuru Kayıtlarının Değerlendirilmesi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi 4/11 (2009) 159-173. Palabıyıklıoğlu R. (1997). Medya ve Şiddet. Kriz Dergisi 5/2 (1997) 123-126. DOI: 101501/Kriz_ 0000000014. Park H. S., Schepp K. G., Jang E. H., & Koo H. Y. (2006). Predictors of Suicidan Ideation Among High School Students by Gender in South Korea. Journal of School Health 76/5 (2006) 181-188.
Pisani A. R., Wyman P. A., Petrova M., Schmeelk-Cone K., Golston D. B., Xia Y. & Gould M. S. (2013). Emotion Regulation Difficulties, Youth-Adult Relationships, and Suicide Attempts Among High School Students in Underserved Communities. Journal of Youth and Adolescence 42 (2013) 807-820.
Ramey H. L., Busseri M. A., Khanna N., Hamilton Y. N., Rescau Ado Ottowa Y.N. & Rose-Krasnor L. (2010). Youth Engagement and Suicide Risk: Testing a Mediated Model in a Canadian Community Sample. Journal of Youth and Adolescence 39 (2010) 243-258.
Roy A., Rylander G. & Sarchiapone M. (1997). Genetic Studies of Suicidal Behavior. Psychiatric Clin. North America 20/3 (1997) 595-611.
Ruzicka L. & Choi C. Y. (1999). Youth suicide in Australia. Journal of the Australian Population Association 16 Nos.1/2 (1999) 29-48.
Salk L. (1982). Çocuğun Duygusal Sorunları, Bebeklikten-Yetişkinliğe. Çev. E. Onur. İstanbul 1982.
Sarafino E. P. (2006). Health Psychology Biopsychosocial Interactions (5.baskı). USA 2006.
Sarandöl A. (2003). İntihar. Birinci Basamak İçin Psikiyatri 2 (2003) 32-45.
Savaşır I. (2004). Duygudurum Bozuklukları. Eds. Davidson, G. C. & Neale, J. M. Çev. Ed. İ. Dağ. Anormal Psikoloji (2004) 234-271. Ankara.
Sayar M. K. & Acar Ö. M. (2000). Aşırı Dozda İlaç Alımıyla İntihar Girişiminde Bulunan Ergenlerde Psikolojik Etkenler. Klinik Psikofarmakoloji Bülteni 10 (2000) 133-138.
Sayar K. & Bağlan F. (2010). Koruyucu Psikoloji Çocuk Eğitiminde Duygusal Rehber. İstanbul 2010. Sayıl M. (1997). İnsanın Gelişimi: Yaşam Boyu Gelişim. Eds. C. Güleç & E. Köroğlu. Psikiyatri Temel Kitabı (1997) 27-147. Ankara.
Siyez D. M. (2006). Ergenlik Döneminde İntihar Girişimleri. Bir Bözden Geçirme. Kastamonu Eğitim Dergisi 14/2 (2006) 413-420. Rutter P. A. & Soucar E. (2002). Youth Suicide Risk and Sexual Orientation. Adolescence 37/146 (2002) 289-299.
Soylu N., Taneli Y. & Taneli S. (2013). Depresyonu Olan Ergenlerde İntihar Davranışını Etkileyen Sosyal, Emosyonel ve Kognitif Faktörlerin Araştırılması. Nöropsikiyatri Arşivi 50 (2013) 352-359.
Statham D. J., Heath A. C. & Madden P.A. (1998). Suicidal Behavior: An Epidemiological and Genetic Study. Psychol. Med. 28/4 (1998) 839-855. Şener Ş. & İşeri E. (2011). Aile-Çocuk Etkileşimi. Ed. A. Ekşi. Ben Hasta Değilim (2011) 23-32. İstanbul.
Şevik A. E., Özcan H. & Uysal E. (2012). İntihar Girişimlerinin İncelenmesi: Risk Faktörleri ve Takip. Klinik Psikiyatri 15 (2012) 218-225.
Taliaferro L. A., Rienzo B. A., Miller M. D., Pigg R. M. & Dodd V. J. (2008). Highschool Youth and Suicide Risk: Exploring Protection Afforded Through Physical Activity and Sport Participation. Journal of School Health 78/10 (2008) 545-553.
Tedeschi R. G., Park C. L. & Calhoun L. G. (1998). Posttraumatic growth: conceptual issues. E. R. G. Tedeschi C. L. Park & L. G. Calhoun. Posttraumatic growth: Positive changes in the aftermath of crisis (1998) 1-22. London.
Teegen F. (1999). Childhood Sexual Abuse and Long-Term Sequel. Eds. A. Maercker, M. Schützwohl & Z. Solomon. Post-traumatic stres disorder. A lifespan developmental perspective, (1999) 97-112. Seattle, Toronto, Bern, Göttingen.
Tükel R. (2006). Yalnızlık Üzerine Notlar. Yayın Yönetmeni: T. Parman. Psikanaliz yazıları. Yalnızlık, Sonbahar 2001. (2006) 39-43. İstanbul.
Tüzün D. Ü. (2005). Gençlik Döneminde Depresyon ve İntihar. İ. Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi etkinlikleri. Adolesan Sağlığı Sempozyumu Dizisi 43 (2005) 53-58.
Ulusoy D., Demir N. Ö. & Baran A. G. (2005). Ergenlik Döneminde İntihar Algısı: Lise Son Sınıf Gençliği Örneği. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi 22/1 (2005) 259-270.
Ünlü G., Aksoy Z. & Ersan E. E. (2014). İntihar Girişiminde Bulunan Çocuk ve Ergenlerin Değerlendirilmesi. Pamukkale Tıp Dergisi 7/3 (2014) 176-183.
Winter D. D. N. & Koger S. M. (2004). The Psychology of Environmental Problems. London 2004. Verona E. & Javdani S. (2011). Dimensions of Adolescent Psychopathology And Relationships to Suicide Risk Indicators. Journal of Youth and Adolescence 40 (2011) 958-971.
Yalaki Z., Taşar M. A.,Yalçın N. & Dallar Y. (2011). Çocukluk ve Gençlik Dönemindeki Öz Kıyım Girişimlerinin Değerlendirilmesi. Ege Tıp Dergisi 50/2 (2011) 125-128.
Yavuzer, H. (2001). Çocuk ve Suç. İstanbul 2001. Yılmaz, S. (2013). Çocuklarda Ölüm Kaygısının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Bilimname, Düşünce Platformu XXV/2 (2013) 169-189.
Yoder K. A., Hoyt D. R. & Whitbec L. B. (1998). Suicidal Behavior Among Homeless and Runaway Adolescents. Journal of Youth and Adolescence 27/6 (1998) 753-771.
Yüksel N. (2001). İntiharın Nörobiyolojisi. Klinik Psikiyatri Ek 2 (2001) 5-15.
Zhang J., Mckown E., Hussey J. R. & Woods J. R. (2005). Gender Differences in Risk Faktors For Attempted Suicide Among Young Adults: Findings From the Third National Health and Nutrition Examination Survey. Annals of Epidemiology 15 (2005) 167-174.
Ziyalar, A. (1999). Sosyal Psikiyatri. İstanbul 1999. T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü (2004). İntiharın Önlenmesi Hekimler İçin Kaynak. Çev. T. Kurtuluş & A. T. Demirtaş. Dünya Sağlık Örgütü tarafından 2000 yılında İntiharı Önlemek Genel Hekimler İçin Bir Kaynak (WHO/MNH/MBD/00/1) Ankara. İnternet Kaynakları Haberciniz.biz/uc-yilda-9-bin-kisi-intihar-etti-3155788h.html. (Erişim Tarihi:20.11.2014). Kaynak: CHA. Savur, E., Cengiz, S. A. & Karakuş, N. (2008). Yılında Ulusal Basında Yer Alan İntihar ya da İntihar Girişimi Konulu Haberlerde Etik Sorunlar. Kaynak: http://intiharionleme.org/calisma.pdf. 28.12.2012. Erişim Tarihi: 20.11.2014. Unicef Türkiyede çocukların durumu raporu 2011. http://www. izmiriplanlıyorum.019/static/upload/file /turkıyede_cocuklarin_durumu_raporu_(2011).pdf. Erişim Tarihi: 14.10.2014. www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=15853. Erişim Tarihi: 30.10.2014. www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=16049. Erişim Tarihi: 30.10.2014. http://www.tuik.gov.tr/ PreHaberBultenleri.do?id=18510. Erişim Tarihi: 10.11.2014. www.egitimajansi.com/haber/okullar-aciliyor-yeni-egitim-ogretim-yilinda-neler-olacak-haberi- 32448h.html. Erişim Tarihi:17.11.2014. www.muhabir.net/saglik/artan-intiharlar-stratejik-plana-dahil-edildi-h1343.html. Erişim Tarihi: 17.11.2014.