Uluslararası Coğrafî Çeşitlendirme Derecesi ile İç ve Dış Faktörlerin Firma Performansı ile Etkileşimi: Bist’e Kayıtlı İşletmeler Üzerinde Bir Araştırma (2009-2014)

Bu araştırmada coğrafi çeşitlendirme stratejisi uygulayan firmaların hangi iç ve dış faktörlerden etkilendiği araştırılmıştır. Araştırma kapsamında firmaların performansları üzerinde uluslararası coğrafi çeşitlendirme dereceleri ve firmaya ait iç faktörlerin etkisi belirlenmiş ve firmaların yurt dışına yaptığı toplam satışlar üzerinde ev sahibi ülkelerin dış faktörlerinin etkisi ortaya konulmuştur. Bu amaçla örneklem olarak BİST’te faaaliyet gösteren 40 firmanın coğrafi çeşitlendirme dereceleri ve performansları arasındaki ilişki incelenmiş ve coğrafi olarak tercih ettikleri ülkelerin çekici dış faktörleri tespit edilmiştir. Elde edilen verilere göre, genel olarak firma performansı üzerinde ilişkisiz coğrafi çeşitlendirme derecesi, sermaye yoğunluğu, çalışan verimliliği, yenilik yoğunluğu ve pazara nüfuz değişkenlerinin anlamlı etkilerinin olduğu tespit edilmiştir. Toplam satışlar üzerinde ise dış faktörlerden ülkelerin açıklık seviyesinin ve uzaklığın anlamlı etkilerinin olduğu tespit edilmiş ve gelecek araştırmalar için önerilerde bulunulmuştur.

The Interactions Of International Geographic Diversification Degrees, External and Internal Factors and Firm Performance: A Research On Bist Companies (2009-2014)

In this research, the internal and external factors that affect the firms implementing geographic diversification strategy is analyzed. International geographical diversification degree on the performance of the company has been identified as the primary scope of the research and the impact of firm’s internal factors and influences of host country’s external factors on firms total abroad sales has been determined. For this purpose; the performance values, diversivication degree and influences of attractive external factors about their country prefecence as geographic of the 40 companies registered to BİST has been examined. According to the data obtained, it is determined that variables of the degree of unrelated geographic diversification, capital intensity, employee productivity, innovation intensity and market penetration have generally significant effect on firm performance. It is also determined that the level of openness of the countries and distance from the external factors have significant effects on total sales. Suggestions for future research have been made.

Keywords:

Geographical diversification, product diversification, multinationality; firm performance host country factors, pannel data analysis,

PDF

___

Agiomirgianakis, G. M., Asteriou, D., ve Papathoma, K. (2004) The Determinants Of Foreign Direct Investment, Aspects Of Globalisation, Springer, 83-101.
Açıkalın, S., Gül, E., ve Yaşar, E. (2006) Ücretler ve Büyüme ile Doğrudan Yabancı Yatırımlar Arasındaki Ilişkinin Ekonometrik Analizi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16, 271-282.
Baştürk, F.H.ve Ödül, Y. (2005) Firma Büyüklüğü İle Firma Büyümesi Arasındaki İlişkinin Gibrat Yasası Çerçevesinde Ele Alınması http://Journal.Mufad.Org/Attachments/Article/281/11.Pdf (Erişim Tarihi 02.01.2015).
Buckley, P. J., Forsans, N., ve Munjal, S. (2012) Host-Home Country Linkages and Host–Home Country Specific Advantages As Determinants Of Foreign Acquisitions By Indian Firms, International Business Review, 21(5), 878-890.
Bobıllo, A. M., López-Iturrıaga, F., ve Tejerına-Gaıte, F. (2010) Firm Performance and International Diversification: The Internal and External Competitive Advantages, International Business Review, 19(6), 607-618.
Candemir, A. (2009) Doğrudan Yabanci Sermaye Yatırımlarını Etkileyen Faktörler, Ege Academic Review, 9(2), 659-675.
Capar, N. (2009) An Analysis Of The Relationships Between International Diversification, Product Diversification, Firm Resources And Performance, Paper Presented At The Academy Of Management Proceedings.
Chen, C.-J., ve Yu, C.-M. J. (2012) Managerial Ownership, Diversification, And Firm Performance: Evidence From An Emerging Market. International Business Review, 21(3), 518-534.
Cinar, Y., ve Goksel, T. (2010) İhracatta Bolgesel Çesitlendirme ve İstikrar. Ankara Üniversitesi Sbf Dergisi, 2(65), 29-57.
Dinçer, Ö. (1998) Stratejik Yönetim ve İşletme Politikası, Beta Basım Yayım Dağıtım A. Ş., İstanbul.
Eryiğit, C. ve Eryiğit, M. (2008) Türkiye’ye Gelen Doğrudan Yabanci Sermaye Yatirimlarini Etkileyen Ekonomik ve Coğrafi Faktörler, Uluslararası Sermaye Akımları ve Gelişmekte Olan Piyasalar, 24-27.
Erdal, F. ve Tatoglu, E. (2002) Locational Determinants Of Foreign Direct Investment In An Emerging Market Economy: Evidence From Turkey. Multinational Business Review, 10, 21-27.
Frankel, J. A. (1991) The Japanese Cost Of Finance: A Survey, Financial Management, 95-127.
Geringer, M. J., Beamish, P. W. ve Dacosta, R. C. (1989) Diversification Strategy And Internationalization: Implications For Mne Performance, Strategic Management Journal, 10(2), 109-119.
Gomes, L., ve Ramaswamy, K. (1999) An Empirical Examination Of The Form Of The Relationship Between Multinationality and Performance, Journal Of International Business Studies, 173-187.
Güngör, B. (2002) Gelişmekte Olan Ülkelerde Uygulanan Yabancı Direkt Sermaye Politikalari, İktisat İşletme ve Finans, 17(200), 73-84.
Hashai, N., ve Delios, A. (2012) Balancing Growth Across Geographic Diversification And Product Diversification: A Contingency Approach, International Business Review, 21(6), 1052-1064.
Higgins, R. C. (2012) Analysis For Financial Management, Mcgraw-Hill/Irwin.
Hitt, M. A., Hoskisson, R. E. ve Kim, H. (1997) International Diversification: Effects On Innovation and Firm Performance In Product-Diversified Firms, Academy Of Management Journal, 40(4), 767-798.
Hoopes, D. G. (1999) Measuring Geographic Diversification And Product Diversification, Mir: Management International Review, 277-292.
Kang, K. H. (2011) The Moderating Effect Of Product And Brand Diversification On The Relationship Between Geographic Diversification and Firm Performance In The Hospitality Industry, Yayınlanmamış Doktora Tezi,, Temple Unıversıty.
Kar, M.,ve Tatlisöz, F. (2008) Türkiye’de Doğrudan Yabancı Sermaye Hareketlerini Belirleyen Faktörlerin Ekonometrik Analizi, KMU İİBF Dergisi, Sayı:14 Aralık/2008, 1-23.
Kaymak, H. (2005) Yabancı Doğrudan Yatırımları Artırmak için Teşvikler Gerekli ve/veya Yeterli mi?, Maliye Dergisi, 149, 74-104.
Kim, W.C., Hwang, P., Burgers, W. (1989) Global Diversification Strategy and Corporate Profit Performance, Strategic Management Journal, Vol:10, Issue 1, 45–57.
Kim, Y. S., ve Mathur, I. (2008) The Impact Of Geographic Diversification On Firm Performance, International Review Of Financial Analysis, 17(4), 747-766.
Kistruck, G. M., Qureshi, I., & Beamish, P. W. (2013) Geographic And Product Diversification In Charitable Organizations, Journal Of Management, 39(2), 496-530.
Koçel, Tamer. (1994) Büyüyen İşletmelerde Karşılaşılan Yönetim ve Organizasyon Sorunları, İstanbul Ticaret Odası Yayın No:1994.
Lı, J., B.H. Giorgis. (2004) Empirical Approach To The Sequential Relationships Between Firm Strategy, Export Activity, and Performance in U.S. Manufacturing Firms, International Business Review, 14, 101-129.
Lee J., D.E. Blevins. (1990) Profitability And Sales Growth in Industrialized Versus Newly Industrializing Countries, Management International Review, 30(1), 87-100.
Özağ, F. E. (1994) Ev Sahibi Ülke Açısından Yabancı Sermaye Yatırımlarını Etkileyen Faktörler ve Türkiye Üzerine Bir Uygulama, Ekonomik Yaklasim, 5(12), 63-77.
Palepu, K. (1985) Diversification Strategy, Profit Performance and The Entropy Measure, Strategic Management Journal, 6(3), 239-255.
Purkayastha, S. (2013) Impact Of Macro-Economic Environment On Diversification-Performance Relationship: A Cross Country Study Of India And Japan, Indian Council For Research On International Economic Relations, Working Paper 265.
Rajan, M. N. ve Lacktorin, M. (2000) A Longitudinal Examination Of Corporate Diversification And Restructuring Activities Using Multiple Measures, Paper Presented At The Abas International Conference, Prague, July.
Ramanujam, V. ve Varadarajan, P. (2006) Research On Corporate Diversification: A Synthesis, Strategic Management Journal, (10), 523-551.
Ravenscraft, D. J. (1983) Structure-Profit Relationship At The Line Of Business And Industry Level, The Review Of Economics And Statistics, 22-31.
Rolstadas, A. (1995) Performance Management A Business Process Benchmarking Approach. London: Chapman & Hall.
Rumelt, R. P. (1982) Diversification Strategy and Profitability. Strategic Management Journal, 3(4), 359-369.
Tan, B. R. (2007). The Influence Of Institutional Environments On The Relationship Between Diversification And Firm Performance, Doctor Of Philosophy, Washington.
Tari, R., ve Bıdırdı, H. (2008) Türkiye’de Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımlarının Temel Belirleyicileri: 1990-2006 Dönemine İlişkin Ekonometrik Analiz, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 24, 252-267.
Thomas, D. E. (2006) International Diversification and Firm Performance In Mexican Firms: A Curvilinear Relationship?, Journal Of Business Research, 59(4), 501-507.
Ural, T., & Acaravci, S. (2006) The Effects Of Firm’s Strategic Factors On Export and Firm Performance: A Comparison Of Permanent And Sporadic Exporters, Problems And Perspectives In Management, 4(4), 42-62.
Ülgen, H., ve Mirze, K. (2004) Stratejik Yönetim, Literatür Yayıncılık, İstanbul.
Qian, G., ve Li, J. (2002) Multinationality, Global Market Diversification and Profitability Among The Largest Us Firms, Journal Of Business Research, 55(4), 325-335.
Vachani, S. (1991) Distinguishing Between Related And Unrelated International Geographic Diversification: A Comprehensive Measure Of Global Diversification, Journal Of International Business Studies, 307-322.
Yıldırım, A. A.,(2011) Uluslararası Çeşitlendirme ve Firma Performansı, Nobel Yayın, Ankara, 1. Basım.
http://www.un.org/en/development/desa/population/publications/pdf/ageing/WorldPopulationAgeing2013.pdf, 08.05.2015.
http://unctadstat.unctad.org/wds/TableViewer/tableView.aspx?ReportId=96, 11.11.2015.
https://www.kpmg.com/Global/en/IssuesAndInsights/ArticlesPublications/Documents/corporate-indirect-tax-rate-survey-2014.pdf, 15.01.2016.
http://data.worldbank.org/indicator/PA.NUS.FCRF, 17.12.2015.
www.wto.org, 18.01.2016.
www.g20.org, 18.01.2016.
https://www.bing.com/maps.
http://unctadstat.unctad.org/wds/TableViewer/tableView.aspx?ReportId=90759ve IF_Language=eng, 27.12.2015.
www.kap.gov.tr.