'Modern Prens'ten 'Post-Modern Prens'e :Gramsci'nin Siyasal Kuramı Üzerine

Bu çalışmada Antonio Gramsci’nin siyasal parti kuramı incelenmektedir. Gramsci’nin kuramında siyasal partiler iki farklı düzeyde ele alınmaktadır. Gramsci, bir yandan siyasal partileri liberal demokrasinin işleyişindeki ve yönetici sınıfın hegemonyasının örgütlenmesindeki konumuyla ele alırken, diğer yandan da yeni bir toplumun kuruluşuna yönelik dönüştürücü toplumsal iradenin oluşturulması sürecinde oynadıkları rollerin kuramını geliştirmişti. Bu doğrultuda, çalışmada, ilk olarak, Gramsci’nin modern liberal demokrasilerin işleyişi ve bu süreçte siyasal partilerin üstlendiği işlevlere ilişkin kuramı incelenmektedir. Çalışmanın ikinci bölümünde de, dönüştürücü toplumsal iradenin oluşturulması sürecinde siyasal partilerin örgüt ve işleyiş sorunları konusundaki görüşleri incelenmektedir. Çalışmanın son bölümünde ise, Gramsci’nin “modern prens” metaforu ile ortaya koyduğu dönüştürücü toplumsal irade sorununu “postmodern prens” metaforu çerçevesinde sürdüren güncel kuramsal çabalar incelenmektedir.

From 'Modern Prince'to 'Post-Modern Prince': On Gramsci's Theory of the Political Party

This study intends to analyze Gramsci’s theory of the political party. Political parties are argued at two different levels by Gramsci. On the one hand, he takes political parties as the legal instruments of the liberal democratic system and as tools of organizing the hegemony of administrative class, on the other hand, he sees political parties as the formative power of the collective will that will transform the society to create a new one. Gramsci has formulated the theory of political parties in this second meaning as the creator of the collective will. In this context, the first part of this study concentrates on Gramsci’s analysis on the operation of modern liberal democracies and the role of political parties in this operation. And the second part is examining Gramsci’s theory on the problems of organization and operation of the political parties in the process of the creation of the transformative collective will. The last part of the study is an inquiry into the problem of transformative collective will. Gramsci formulates the problem of transformative collective will with the metaphor of “modern prince.” This study also looks the relationship between Gramsci’s ‘modern prince’ and the metaphor of ‘postmodern prince’ that is being debated in political theory.

PDF

___

ADAMSON, W. L. (1983) Hegemony and Revolution: A Study of A. Gramsci’s Political and Cultural Theory, Los Angeles, University of California Press.
ANDERSON, P. (1988) Gramsci, Hegemonya, Doğu/Batı Sorunu ve Strateji, Çeviri: Tarık Günersel, İstanbul, Alan.
BOGGS, C. (1984) The Two Revolutions: Gramsci and the Dilemmas of Western Marxism, Boston, South End Press.
BUCI-GLUKSMAN, C. (1982) Hegemony and Consent: A Political Strategy, in Approaches to Gramsci, Ed. A. S. Sassoon, 116-126, London, Writers and Readers Publishing Co.
CARNOY, M. (2001) Gramsci ve Devlet, Çeviri: Mehmet Yetiş, Praksis, 3, 252-277.
GILL, S. (2003) Power and Resistance in the New World, Hampshire, Palgrave Macmillan Press.
GRAMSCI, A. (1989) Selections from the Prison Notebooks, Londra, Lawrence and Wishart.
GRAMSCI, A. (1984) Modern Prens, Çeviri: Pars Esin, İstanbul, Birey ve Toplum Yayıncılık.
HALL, S. vd. (1985) Siyaset ve İdeoloji, Çeviri: Sadun Emrealp, Ankara, Birey ve Toplum.
HOBSBAWM, E. J. (1977) Gramsci and Political Theory, Marxism Today, 21(7), 205-213.
HOBSBAWM, E. J. (1982) Gramsci and Marxist Political Theory, in Approaches to Gramsci, Ed. A. S. Sassoon, p. 20-36, London, Writers and Readers Publishing Co.
HODGSON, G. (1988) Perry Anderson’un Karşıtlıkları, Sosyalizm ve Parlamenter Demokrasi içinde, 101-132, Çeviri: Ahmet Demirel, İkinci Basım, İstanbul, İletişim.
JESSOP, B. (1990) State Theory: Putting The Capitalist State in Its Place, London, Polity Press.
LACLAU, E. ve CHANTAL M. (1992) Hegemonya ve Sosyalist Strateji, çev: A. Kardam, D. Şahiner, İstanbul, Birikim.
LARRAIN, J. (1995) İdeoloji ve Kültürel Kimlik: Üçüncü Dünya Gerçeği, çev: Nur Domaniç, İstanbul, Sarmal.
MARCUSE, H. (1990) Tek Boyutlu İnsan: İleri İşleyim Toplumunun İdeolojisi Üzerine İncelemeler, çev: Aziz Yardımlı, İstanbul, İdea.
MARTIN, J. (1998) Gramsci’s Political Analysis: A Critical Introduction, Londra, Macmillen Press.
MERRINGTON, J. (1985) Gramsci’nin Marksizm Anlayışında Kuram ve Uygulama, Siyaset Biliminde Temel Yaklaşımlar içinde, Editör: Kemali Saybaşılı, Ankara, Birey ve Toplum Yayınları.
MILIBAND, R. (1989), Kapitalist Devlet, İstanbul, Belge Yayınları.
MOLYNEUX, J. (1991) Marksizm ve Parti, çev: Yavuz Alogan, İstanbul, Belge Yayınları.
MOUFFE, C and SASSOON A.S.(1977) Gramsci in France and Italy: A Review of the Literature, Economy and Society, 6 (1), 31-68.
MOUFFE, C. (1979) Hegemony and Ideology in Gramsci, in Gramsci and Marxist Theory, Ed. C. Mouffe, 168-204, London, Routledge and Kegan Paul.
PICCONE, P. (1976) Gramsci’s Marxism: Beyond Lenin and Togliatti, Theory and Society, 3, 485-512.
PORTELLI, H. (1982) Gramsci ve Tarihsel Blok, Çeviri: Kenan Somer, Ankara, Savaş Yayınları.
SANBONMATSU, J. (2007) Postmodern Prens: Eleştirel Kuram, Sol Strateji ve Yeni Bir Siyasi Öznenin Oluşumu, Çeviri: Emre Ergüven, İstanbul, Bağlam.
SASSOON, A.S. (1987) Gramsci’s Politics, Minneapolis, University of Minnesota Press.
TEXIER, J. (1982) Gramsci: Üsyapılar Teorisyeni, Çeviri. A. İpek ve K. Somer, N. Bobbio ve J. Texier, Gramsci ve Sivil Toplum içinde, 43-90, Ankara, Savaş Yayınları.
THERBORN, G. (1989) Sermaye Egemenliği ve Demokrasinin Doğuşu, Çeviri: Şirin Tekeli, Ankara, Verso Yayınları.
WOOD, E.M. (2003) Kapitalizm Demokrasiye Karşı, İstanbul, İletişim.
YETİŞ, M. (2002) Gramsci ve Aydınlar, Mülkiye, 26 (236), 217-245.