Sınıf Öğretmeni Adaylarının Okuma Alışkanlıkları ve Bilimsel Yayınlara İlişkin Görüşlerinin Bir Kitap Fuarı Gezi Etkinliği Kapsamında İncelenmesi

Bu araştırmanın amacı, sınıf öğretmeni adaylarının okuma alışkanlıklarının ve fen bilimleri dersinde yaralanabilecekleri bilimsel yayınlara ilişkin görüşlerinin okul dışı öğrenme ortamları (bir kitap fuarı gezi etkinliği) kapsamında incelenmesidir. Araştırma nitel bir yaklaşımla yapılandırılmış olup betimsel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırma 2017-2018 öğretim yılı güz döneminde bir devlet üniversitesinde Sınıf Eğitimi Ana bilim dalına devam eden, Fen ve Teknoloji Öğretimi I dersi kapsamında 33 öğretmen adayıyla yürütülmüştür. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilen açık uçlu sorulardan oluşan “Kitap Fuarı Gezi Gözlem Formu” ve sınıf öğretmeni adayı olarak fen derslerinde bilimsel yayınların (kitap, dergi vb.) kullanımını nasıl değerlendirdiklerine ilişkin açık uçlu sorulardan oluşan iki form uygulanmıştır. Verilerin analizi aşamasında içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Araştırma sonucunda; sınıf öğretmeni adaylarının genel olarak okuma alışkanlıklarıyla ilgili; Amerika Kütüphaneler Birliğinin bir yılda okunan kitap sayısına göre yaptığı okuyucu sınıflamasına göre %60.6’sı orta düzeyde okuyan okuyucu; % 36.4’ü çok okuyan okuyucu ve %3’ü okuyucu olmayan olarak dağılım gösterdiği tespit edilmiştir. Öğretmen adaylarının %72.73’ü herhangi bir bilimsel kitap okumadığını belirtirken, %27.27’si çeşitli bilimsel kitapları okuduklarını paylaşmıştır. Öğretmen adaylarının büyük bir kısmı (%54.17) bu kitap fuarı etkinliğine kadar daha önce hiç bilimsel kitaplar konusunu duymadıklarını belirtmişlerdir. Bu paylaşım da sınıf dışı öğrenme ortamı olarak bir kitap fuarı etkinliğinin öğretmen adayları üzerinde olumlu bir farkındalık yaratma konusunda ne kadar etkili olduğunu göstermektedir. Çalışmaya katılan öğretmen adayları; fen bilimleri dersinde bilimsel yayınları kullanmanın hem öğretmenler hem de öğrenciler üzerinde olumlu etkileri olabileceğini ifade etmişlerdir. Öğretmenler açısından; bilimsel bilgiye ulaştırmada bir yol gösterici olabileceğini, bilimsel yayınları kullanarak ders işlemenin disiplinler arası yaklaşıma çok uygun olabileceğini ve güncel bilgilerin takibinde kullanılabileceğini, öğretmenlerin kendilerinin de eğlenerek öğrenebileceğini belirtmişlerdir. Fen bilimleri dersinde bilimsel yayın kullanımının öğrenciler üzerinde etkileriyle ilgili; öğrencilerin fene karşı ilgilerini arttırabileceğini, öğrencileri bilimsel bilgiye ulaşmada bir yol gösterici olabileceğini, anlamlı ve kalıcı öğrenmeyi destekleyebileceğini, öğrencilere farklı bakış açıları kazandırabileceğini ifade etmişlerdir.

The Reading Habits Of Classroom Teacher Candidates And Their Views On Scientific Publications Within The Context Of A Book Fair Activity

The aim of this study is to examine the reading habits of classroom teacher candidates and their views on scientific publications that can be used in science lessons within the context of out-of-school learning environments (a book fair activity). The research is structured with a qualitative approach and descriptive research method is used. The research was carried out with 33 classroom teacher candidates attending Science and Technology Instruction I course in the Department of Education Faculty at a state university in the fall semester of 2017-2018 academic year. Two forms consisting of open-ended questions about reading habits and how to evaluate the use of scientific publications (books, journals, etc.) in science lessons were applied as a tool for collecting data in the study. In the analysis phase of the data, content analysis technique was used. Related to the general reading habits of classroom teacher candidates, it was found that, according to the number of books they read annually (using American Library Association classification), 60.6% of the readers were medium-level readers; 36.4% of them were frequent readers, and 3% were non-readers. While 72.73% of the teacher candidates indicated that they did not read any scientific books, 27.27% reported reading various scientific books. A large proportion of the teacher candidates (54.17%) stated that they had never heard of scientific books until this book fair activity, which demonstrates the effectiveness of book fair activities as out-of-class learning environments in creating positive awareness of scientific publications. The teacher candidates participating in the study stated that using science publications in science lessons may have positive effects on both teachers and students. They stated that, regarding teachers, using scientific publications can be very appropriate for the interdisciplinary approach and can be used to follow up-to-date scientific information, and that teachers themselves can also learn by having fun. They further reported that, regarding students, using scientific publications will positively influence students’ interest in science, enable learning in a meaningful and lasting way, guide students in attaining scientific knowledge, and help them gain different perspectives.

PDF

___

Aydın, S., Haşıloğlu, M. A., & Kunduracı, A. (2016). Fen bilimleri öğretmenlerinin ders dışı etkinlikleri kullanmada öz-yeterlik algılarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. International Journal of Education, Science and Technology, 2 (2), 94-103. [Google Scholar]
Karakuş, U., Aksoy, B. & Gündüz, İ. (2012). Dokuzuncu sınıf coğrafya derslerinde ders dışı etkinliklerin öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32 (2), 489-513. [Google Scholar]
Karasar, N.(1999).Bilimsel araştırma Yöntemi, 9.Basım, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara [Google Scholar]
Bogdan, R.C. & Biklen, S.K. (1998). Qualitative research for education: An introduction to theory and methods (3rd ed.). Needham Heights: Allyn & Baco. [Google Scholar]
Bozdoğan, A. E. & Kavcı, A. (2016). Sınıf dışı öğretim etkinliklerinin ortaokul öğrencilerinin fen bilimleri dersindeki akademik başarılarına etkisi, Gazi Journal of Education Sciences, 2(1), 13-30 [Google Scholar]
Bozpolat, E. (2010). Öğretmen adaylarının okuma alışkanlığına ilişkin tutumlarının değerlendirilmesi (Cumhuriyet Üniversitesi Eğitim Fakültesi örneği). Zeitschrift für die Welt der Türken, Journal of World of Turks, ZfWT, 2(1), 411-428. [Google Scholar]
Can, M. H. (2013). İlköğretim öğrencilerinin bilim merkezindeki davranışlarının incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 38 (168). [Google Scholar]
Demir, T. (2009). İlköğretim II. Kademe öğretmen adaylarının okuma alışkanlıkları üzerine bir araştırma (Gazi üniversitesi örneği). Electronic Turkish Studies, 4(3). [Google Scholar]
Demircan, C. (2006). TÜBİTAK çocuk kitaplığı dizisindeki kitapların dış yapısal ve iç yapısal olarak incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1). [Google Scholar]
Demirel, Ö. & Şahinel, M. (2006). Türkçe öğretimi (7. Baskı), Ankara: Pegema Yayıncılık. [Google Scholar]
Ertas, H., Şen, A. İ., & Parmaksızoğlu, A. (2011). Okul dışı bilimsel etkinliklerin 9. sınıf öğrencilerinin enerji konusunu günlük hayatla ilişkilendirme düzeyine etkisi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 5(2). [Google Scholar]
Gömleksiz, M. N. (2004). Geleceğin öğretmenlerinin kitap okumaya ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi (Fırat Üniversitesi Eğitim Fakültesi örneği). Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Elektronik Eğitim Fakültesi Dergisi, 1 (1), 1-21. [Google Scholar]
İlgar, L.; İlgar, Ş.ve Topaç, N. (2015). Okul öncesi öğretmen adaylarının kitap okuma alışkanlığına ilişkin görüş ve tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Journal of Educational Sciences, (41), 99-116. [Google Scholar]
Köse, A., & Yılmaz, Y. (2011). Öğretmen Adaylarının Okuma Tutumlarının Farklı Değişkenlere Göre Değerlendirilmesi. 1. Uluslararası Türkçe Eğitimi Öğrenci Kongresi (29–30 Eylül 2011) Bildirileri. Ankara: Gazi Üniversitesi, 186-195. [Google Scholar]
Miles, M. B. & Huberman, M. (1994). Qualitative data analysis: an expanded sourcebook (2. baskı). Thousand Oaks, CA: Sage. [Google Scholar]
Pekkanlı, İ., & Kartal, E. (2010). Yabancı Dil Öğretmen Adaylarının Anadil ve Yabancı Dilde Okuma Alışkanlıkları Üzerine Bir Araştırma (Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Örneği). Zeitschrift für die Welt der Türken/Journal of World of Turks, 2(3), 91-105. [Google Scholar]
Saracaloğlu, A. S., Bozkurt, N., & Serin, O. (2003). Üniversite öğrencilerinin okuma ilgileri ve okuma alışkanlıklarını etkileyen faktörler. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4(12), 149-157. [Google Scholar]
Şimşek, C. L. (Ed.) (2011). Fen öğretiminde okul dışı öğrenme ortamları. Pegem Akademi. [Google Scholar]
Temizkan, N. M., & Sallabaş, M. E. (2009). Öğretmen adaylarının okuma ve yazmaya yönelik tutumlarının karşılaştırılması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 27(27). [Google Scholar]
Türkmen, H. (2010). İnformal (Sınıf-Dışı) Fen bilgisi eğitimine tarihsel bakış ve eğitimimize entegrasyonu. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3 (39), 46-59. [Google Scholar]
Sağlam, M., Suna, Ç. & Çengelci, T. (2008). Öğretmen adaylarının okuma alışkanlıklarını etkileyen etmenlere ilişkin görüş ve önerileri. Milli Eğitim, 178, 8-23. [Google Scholar]
Sontay, G., Tutar, M., & Karamustafaoğlu, O. (2016). “Okul Dışı Öğrenme Ortamları ile Fen Öğretimi" Hakkında Öğrenci Görüşleri: Planetaryum Gezisi, Journal of Research in Informal Environments, 1(1), 1-24. [Google Scholar]
Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık. [Google Scholar]
Yılmaz, B. (1989). Okuryazarlık ve okuma alışkanlığı üzerine. Türk Kütüphaneciliği, 3(1), 48-53. [Google Scholar]
Yılmaz, B. (1998). Okuma alışkanlığı sorunu ile bir mücadele örneği ve Türkiye için öneriler. Türk Kütüphaneciliği, 3(12). [Google Scholar]
Yılmaz, Z. A. (2006). Sınıf öğretmeni adaylarının okuma alışkanlığı. İlköğretim online, 5(1). [Google Scholar]