Türkiye’de eski ve yeni üretim bölgelerinde fındık yetiştiriciliği yapan işletmelerin tarımsal üretim açısından karşılaştırmalı analizi
Öz Bu araştırmanın amacı, dünya fındık üretiminde ilk sırada yer alan Türkiye’de, fındık üretiminin yapıldığı eski ve yeni üretim bölgelerindeki fındık işletmelerini tarımsal üretim açısından karşılaştırmalı analiz etmektir. Araştırmanın verileri, eski üretim bölgesinden 183 ve yeni üretim bölgesinden 92 fındık işletmesinden anket yoluyla elde edilmiştir. İki üretim bölgesindeki işletmelerin tarımsal üretim arasındaki farklılığı Ki-kare analizi ile ortaya konulmuştur. Elde edilen sonuçlara göre, işletme yöneticisinin öğrenim durumunun, ikamet yerinin, fındık dikim yaşının, hasat şeklinin, hasatta makine kullanımının ve sulama durumunun fındık üretim bölgelerine göre farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Eski üretim bölgesindeki işletme yöneticilerinin %63.9’u ilköğretim mezunu ve %49.2’si köylerde ikamet ederken, yeni üretim bölgesinde bu oranlar %82.6 ve %78.3 tür. Eski üretim bölgesindeki işletmelerin %54.1’inin fındık dikim yaşının 31-60 yıl aralığında olduğu, %33.9’unun silkme suretiyle yerden toplayarak fındık hasadını yaptığı, %1.1’inin hasatta makine kullandığı ve sadece %1.6’sının fındık bahçelerinde sulama yaptığı saptanmıştır. Yeni üretim bölgesindeki işletmelerin ise %64.1’inin fındık bahçesi dikim yaşının 0-30 yıl aralığında değiştiği, %39.1’inin yerden toplayarak fındık hasadını yaptıkları, %5.4’ünün hasatta makine kullandıkları ve %10.9’unun fındık bahçelerinde sulama yaptıkları tespit edilmiştir. Araştırma sonuçları bütün olarak değerlendirildiğinde yeni üretim bölgesindeki bahçelerde kültürel bakımın ve mekanizasyon uygulamalarının eski bölgeye göre yapılma eğiliminin yüksek olduğu ortaya konulmaktadır.
___
- Aaker, D.A., Kumar,V., Day, G.S. 2007. Marketing Research, 9. Edition, John Wiley&Sons, Danvers.
- Anonim,2018a. 2017 Yılı Fındık Raporu. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü. http://koop.gtb.gov.tr/data/5ad06bb9ddee7dd8b 423eb23/2017%20F%C4%B1nd%C4%B1k%20Ra poru.pdf (Erişim tarihi: 20.10.2018).
- Anonim, 2018b. Türkiye İstatistik Kurumu http://www.tuik.gov.tr (Erişim tarihi: 05.10.2018).
- Anonim,2018c. Fındık Raporu - 2018 http://www.zmo. org.tr/genel/bizden_detay.php?kod=30070&tipi=1 7&sube=0 (Erişim tarihi: 10.10.2018).
- Cinemre, H.A. ve Kılıç. 2015. Tarım Ekonomisi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Ziraat fakültesi, Ders Kitabı, No:11, (5. Baskı), Samsun.
- İslam, A. 1997. Doğu Karadeniz bölgesinde Fındık Tarımı. Doğu Karadeniz Bölgesi Sosyoekonomik Sorunları Sempozyumu, Bildiriler Kitabı. 63-70
- İslam, A., 2018. Hazelnut culture in Turkey. Akademik Ziraat Dergisi 7(2):259-266
- Kılıç, O. 1997. Samsun İli Çarşamba ve Terme İlçelerinin Ova Köylerinde Fındık Üretimine Yer Veren Tarım İşletmelerinin Ekonomik Analizi ve Fındığa Alternatif Üretim Planlarının Araştırılması. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Doktora Tezi, s.170, Ankara.
- Kılıç, O., 2004. Türkiye’de Fındık Dikim Alanlarının Daraltılması ve Alternatif Ürün Çalışmaları (Samsun İli Örneği). 3.Milli Fındık Şürası, 10-14 Ekim 2004, Giresun, 491-494.
- Kılıç, O. ve Demir, T. 2004. Türkiye’de Fındık Yetiştiriciliğinin Yapısal Özellikleri, Girdi Kullanımı ve Maliyet Unsurları. 3.Milli Fındık Şürası, 10-14 Ekim 2004, Giresun, 241-244.
- Kızıltan, A. ve Yalçın, H. 2010. Türkiye’de Fındık Sektöründe Üreticilerin Sorunları: Samsun İlinde Bir Uygulama. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 24(4): 79-98.
- Öztürk, D., Akçay, Y. 2011. “Fındık Yetiştiriciliği Yapan İşletmelerin Ekonomik Analizi (Samsun İli Çarşamba ve Terme Ovası Örneği)”, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 28 (2):73-83
- Öztürk, D., İslam, A. 2014. “Türkiye’de Organik Ürünlerin Pazarlanması”, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 1(9): 75-94
- Öztürk, D., Kasko Arıcı, Y. 2017. Fındık İşletmelerinin Üretim ve Pazarlama Sorunlarının Analizi: Samsun İli Örneği. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 7(1): 21-34.