Fındık Küllemesi Hastalığının Kimyasal Mücadelesine Alternatif Uygulamalar

Amaç: Bu çalışmada fındık bahçelerinde önemli ürün kayıplarına neden olan külleme hastalığına (Erysiphe corulacearum) karşı bazı bitki aktivatörleri (Harpin protein %1, Lactobacillus acidophilus maya ekstraktı + benzoik asit karışımı, Acibenzolor-S-methyl+Metalaxyl-M) ve antagonist fungus Ampelomyces quisqualis M10 içerikli biyolojik bir fungisitin etkinliği araştırılmıştır. Materyal ve Yöntem: Bu çalışma, Sakarya ilinde tamamı Yomra fındık çeşidinden oluşan, külleme hastalığı ile doğal olarak enfekteli kapama bir fındık bahçesinde yürütülmüştür. Deneme tesadüf blokları deneme desenine göre 4 tekrarlı olarak kurulmuş, her bir tekrarda 3 ocak olacak şekilde ve bloklar arasında birer ocak bırakılarak düzenlenmiştir. Her bir ocak yaklaşık 10 bitki içermektedir. Denemede her bir ocağın dört yönünden, tesadüfen seçilen 40 adet yaprak (her tekerrürden toplam 120 yaprak) toplanmıştır. Yapraklardaki hastalık şiddeti değerleri 0-4 skalası kullanılarak Townsend-Heuberger formülüne göre değerlendirilmiştir. Tüm uygulamaların yüzde etkileri Abbott formülüne göre hesaplanmıştır. Araştırma Bulguları: Bitki aktivatörleri ile yaprak uygulamalarından elde edilen sonuçlara göre, Acibenzolar- S- methyl + Metalaxyl-M (ASM+M) aktivatörler içerisinde %55.83 ile en yüksek etkiyi göstermiştir. ASM+M’in külleme hastalığı üzerindeki etkisi fluopyram+tebuconazole aktif maddeli test fungisitinin %63.27 oranındaki etkisi ile istatistiki olarak aynı grup içerisinde yer almışlardır. L. acidophilus %49.26 ve harpin protein ise %33.34 oranlarında hastalığı baskılamada etkili olmuşlardır. Biyolojik fungisit Ampelomyces quisqualis M-10 ise %45.86 oranında külleme hastalığına karşı etkili bulunmuştur. Sonuç: Günümüzde fındıkta külleme hastalığına karşı kullanılan kimyasal fungisitler, insan ve çevre sağlığını tehlike altında bırakmaktadır. Bu çalışmada bitki aktivatörlerinden ASM-M ve harpin protein fındıkta külleme hastalığı ile kimyasal mücadeleye alternatif olarak ilk kez bu araştırmada ele alınmıştır. Çalışmada elde edilen bulgular ışığında, fluopyram+tebuconazole aktif maddeli kimyasal fungisitin hastalığı önlemede gösterdiği etki ile ASM-M’in etkinliği aynı oranlarda bulunmuştur. Gelecekte bitki aktivatörlerinin ve biyolojik kökenli fungisitlerin farklı kombinasyonlarının külleme hastalığına karşı denemeye alınmasının, hastalığı baskı altına almada ümitvar sonuçlar vereceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

fındık, külleme, kontrol, bitki aktivatörü, fungisit

Alternative Applications to Chemical Control of Hazelnut Powdery Mildew Disease

Objective: In this study, the efficacy of some plant activators (Harpin protein 1%, Lactobacillus acidophilus yeast extract + benzoic acid mixture, Acibenzolor-S-methyl+Metalaxyl-M) and a biological fungicide containing antagonist fungus Ampelomyces quisqualis M10 was investigated against powdery mildew disease (Erysiphe corulacearum) which causes significant crop losses in hazelnut orchards. Material and Method: This study was carried out in a hazelnut orchard in Sakarya province, which is naturally infected with powdery mildew disease, consisting of Yomra hazelnut cultivar. The experiment was established according to the randomized blocks experimental design with 4 replications, with 3 “ocak” in each replication and one “ocak” between the blocks. Each ocak contained approximately 10 plants. In the experiment, 40 randomly selected leaves (total 120 leaves from each replicate) were collected from four sides of each “ocak”. The disease severity values on the leaves were evaluated according to Townsend-Heuberger formula using 0-4 scale. Percentage effects of all treatments were calculated according to Abbott formula. Results: According to the results obtained from foliar applications with plant activators, Acibenzolar- S- methyl + Metalaxyl-M (ASM+M) showed the highest effect with 55.83% among the activators. The effect of ASM+M on powdery mildew disease was statistically in the same group with the 63.27% effect of the test fungicide with fluopyram+tebuconazole active ingredient. L. acidophilus 49.26% and harpin protein 33.34% were effective in suppressing the disease. The biological fungicide Ampelomyces quisqualis M-10 was found to be 45.86% effective against powdery mildew disease. Conclusion: Today, chemical fungicides used against powdery mildew disease in hazelnut endanger human and environmental health. In this study, plant activators ASM-M and harpin protein were evaluated for the first time as an alternative to chemical control of powdery mildew disease in hazelnut. In the light of the findings obtained in the study, the efficacy of ASM-M was found to be the same as the efficacy of the chemical fungicide with the active ingredients fluopyram+tebuconazole in preventing the disease. It is thought that future trials of different combinations of plant activators and biologically based fungicides against powdery mildew disease will give promising results in suppressing the disease.

Keywords:

: Hazelnut, powdery mildew, control, plant activator, fungicide,

PDF

___

Abasova, LV., Aghayeva, DN. & Takamatsu, S. (2018). Notes on powdery mildews of the genus Erysiphe from Azerbaijan. Current Research in Environmental & Applied Mycology, 8(1), 30¨C53.
Altın, N. (2017). Düzce ili fındık bahçelerinde külleme hastalığının bulunma oranı hastalık şiddeti ve yaygınlığının belirlenmesi. Bitki Koruma Bülteni, 57(2), 113-122.
Altın, N., & Gülcü, B. (2018). Potential of Ampelomyces as a Biological Control Agent against Powdery Mildew in Hazelnut Orchards. International Journal of Agriculture & Biology, 20(9), 2064-2068.
Anonim, (2019a). Foşa (Yomra), (10.04.2019), Erişim adresi:https://arastirma.tarimorman.gov.tr/findik/Sayfal ar/ Detay.aspx?SayfaId=21
Anonim, (2019b). Messenger (05.04.2019). Erişim adresi: http://amc-tr.com/Detay_messengerc2ae-gold-42.html
Anonim, (2019c). ISR 2000. (05.04.2019). Erişim adresi: https://www.alltech.com/node/8121.
Anonim, (2019d). AQ 10. (05.04.2019). Erişim adresi: http://www.boyutft.com/aq10.php
Anonim, (2019e). Bitki hastalıkları standart ilaç deneme metotları (04.09.2019). Erişim adresi: https://shorturl.at/oKTV8
Anonim, (2019f). BİON (05.04.2019) Erişim adresi MX.https://www.syngenta.com.tr/sites/g/files/zhg251/f/bion_mx_44_wg_msc_etiket.pdf?t oken=1555308459
Anonim, (2022). FAO İstatistik, bitkisel üretim. (18.09.2023) Erişim adresi: https://www.fao.org/faostat/en/#data/QV.
Anonim, (2023). TC Tarım ve Orman Bakanlığı Bitki Koruma Ürünleri Daire Başkanlığınca fındıkta külleme hastalığına karşı önerilen ruhsatlı fungisitler. (18.09.2023). Erişim adresi https://bku.tarimorman.gov.tr/Kullanim/TavsiyeArama.
Arzanlou, M., Torbati, M., & Golmohammadi, H. (2018). Powdery mildew on hazelnut (Corylus avellana) caused by Erysiphe corylacearum in Iran. Forest Pathology, 48, e12450. https://doi.org/10.1111/efp.12450
Boneva, D. V., Bobev, S. G., & Van Poucke, K. (2023). First report of powdery mildew caused by Erysiphe corylacearum on hazelnut in Bulgaria. Plant Disease, https://doi.org/10.1094/PDIS-05-23-0840-PDN
Bora, T., & Karaca, İ. (1970). Kültür Bitkilerinde Hastalığın ve Zararın Ölçülmesi. Ege Üniv. Ziraat Fak. Yardımcı Ders Kitabı, yayın No:167, Bornova Ege Üniv. Matbaası, İzmir.
Beenken, L., Kruse, J., Schmidt, A., & Braun, U. (2022). Epidemic spread of Erysiphe corylacearum in Europe–first records from Germany. Schlechtendalia, 39, 112-118.
EPPO, (2021). Erysiphe corylacearum, an emerging pathogen of hazelnut in the EPPO region. EPPO Reporting Service no. 02-2021 Num. article: 2021/042. Access address https://gd.eppo.int/reporting/article-6981
Gulcu, B. (2022). Field efficacy of trans‑Cinnamic Acid against powdery mildew disease, Erysiphe corylacearum, in hazelnut fields. Phytoparasitica, 50, 1091-1096. https://doi.org/10.1007/s12600-022-00997-1.
Hartney, S., Glawe, D., Dugan, F., & Ammirati, J. (2005). First Report of Powdery Mildew on Corylus avellana caused by Phyllactinia guttata in Washington State, Plant Health Progress, 6, 1-3.
Heluta V.P., Makarenko N.V. & Al-Maali G.A., (2019). First records of Erysiphe corylacearum (Erysiphales, Ascomycota) on Corylus avellana in Ukraine. Ukrainian Botanical Journal, 76(3), 252-259.
Kalmár, K., Desiderio, F., & Varjas, V. (2023). First report of Erysiphe corylacearum causing powdery mildew on hazelnut in Hungary. Plant Disease, 107(2), 579.
Karman, M. (1971). Bitki Koruma Araştırmalarında Genel Bilgiler Denemelerin Kuruluşu ve Değerlendirme Esasları. Türkiye Cumhuriyeti Tarım Bakanlığı Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Genel Müdürlüğü Yayınları 278 s. İzmir.
Mazzaglia, A., Drais, M. I., Turco, S., Silvestri, C., Cristofori, V., Aymami, A., Casadó, V. & Rovira, M. (2021). First report of Erysiphe corylacearum causing powdery mildew on Corylus avellana in Spain. New Disease Reports, 44(1), 1-3. https://doi.org/10.1002/ndr2.12035
Meparishvili, G., Gur, L., Frenkel, O., Gorgiladze, L., Meparishvili, S., Muradashvili, M. & Jabnidze, R. (2019). First report of powdery mildew caused by Erysiphe corylacearum on hazelnuts in Georgia. Plant Disease, 103(11), 2952.
Mezzalama, M., Guarnaccia, V., Martano, G. & Spadaro, D. (2021). Presence of powdery mildew caused by Erysiphe corylacearum on hazelnut (Corylus avellana) in Italy. Plant Disease, 105(05), 1565.
Rosati, M., Bogoescu, M., & Spadaro, D. (2021). First report of Erysiphe corylacearum, agent of powdery mildew, on hazelnut (Corylus avellana) in Romania. Plant Disease, 105(9), 2728.
Sezer, F. and S. Dolar (2012). Prevalence of Botrytis cinerea Pers. Ex Fr. that causes disease on fruit clusters in the hazelnut area of Ordu, Giresun, and Trabzon province and determination of the reactions of some cultivars to this disease. Bitki Koruma Bülteni, 52, 93-110.
Sezer, A., Dolar, F., S.J., Lucas, Köse, Ç., & Gümüş, E. (2017). First report of the recently introduced, destructive powdery mildew Erysiphe corylacearum on hazelnut in Turkey. Phytoparasitica, 45, 577–581. https://doi.org/10.1007/s12600-017-0610-1
Sezer, A. (2018). Evaluation of Effectiveness of Some Environmentally Fiendly Products on Hazelnut Powdery Mildew Caused by Erysiphe corylacearum. International Ecology 2018 Symposium, 19-23 June 2018, Kastamonu/TURKEY.
TUİK, (2022). Bitkisel Üretim istatistikleri. (18.09.2023). Erişim adresi https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=tarim-111&dil=1
Türkkan, M., Erper, İ., Eser, Ü., & Baltacı, A. (2018). Evaluation of inhibitory effect of some bicarbonate salts and fungicides against hazelnut powdery mildew. Gesunde Pflanzen, 70, 39-44.
Tosun, N. & Ergün, A. (2002). Bitkisel üretimde ve tarımsal savaşımda yeni bir yaklaşım olarak bitki aktivatörlerinin rolü. Tarla Bitkileri Grubu Bilgi Alışveriş Toplantısı Bildirileri, 03-05 Eylül 2002.
Yıldırım, İ. (2022). Effects of Eco-friendly Treatment Programs on Powdery Mildew (Erysiphe corylacearum Braun & Takam) in Hazelnut. The Journal of Animal and Plant Sciences (ISI), 32(4), 1018-1027. http://doi.org/10.36899/JAPS.2022.4.0505.
Zajc, J., Rot, M., Snoj, D., Žerjav, M., Schroers, H.-J., Piškur, B., Ogris, N., & Brglez, A. (2023) First report of Erysiphe corylacearum on Corylus avellana and C. colurna in Slovenia. New Disease Reports, 47, e12160.