Değişik markalarda Ordu ilinde satışa sunulan yumurtaların kalite özeliklerinin belirlenmesi*

Araştırma, Ordu ilinde beş farklı üretici firma tarafından satışa sunulan yumurtaların kalitesinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Firmalara ait yumurtalar marketlerden üretim tarihleri dikkate alınarak aynı gün içerisinde temin edilmiştir. Her firmadan yaklaşık olarak 120 adet kahverengi yumurta tesadüfî olarak seçilerek laboratuara nakledilmiştir. Burada 24 saat oda sıcaklığında bekletildikten sonra; yumurta ağırlığı, kabuk kalınlığı, şekil indeksi, özgül ağırlık, hava boşluğu, akindeksi, sarı indeksi, sarı rengi, haugh birimi, mukavemet, et ve kan lekeleri özellikleri belirlenmiştir. Araştırmada üzerinde durulan yumurta kalite özelliklerinden ak indeksi, sarı rengi, mukavemet, özgül ağırlık, hava boşluğu, haugh birimi, et‐kan lekesi ve kabukkalınlığı bakımından gruplar arasında önemli farklılık bulunmuştur (P0.05). Araştırmada Ordu ilinde satışa sunulan yumurtaların kabuk kalınlığı, mukavemet, ak indeksi, sarı indeksi, özgül ağırlık değerlerinin düşük, bazı grupların yüksek oranda et‐kan lekesi ihtiva ettiği ve şekil indeksinin yüksek olduğu ancak ağırlık ve hava boşluğu bakımından uygun değerlerde bulunduğu belirlenmiştir.

Determination of eggs quality traits of sale by different companies in Ordu

This research was made to determine quality of eggs which was presented for sale by 5 different companies in Ordu. Eggs were provided from the shops in same day by considering the producing date. Approximately 120 brown eggs from the each company were chosen coincidentally and transported to the laboratory. In the laboratory after keeping the eggs in room temperature 24 hours, weight of egg, shell thickness, shape index, specific gravity, air space, albumen index, yolk index, yolk color, haugh unit, breaking, meat and bloodspot were determined. In the research it was found out that there were significant differences between the companies of quality of white index, yolk color, strength, specific gravity, air space, haugh unit, meat and blood spot and shell thickness. It was found out there is no differences in egg yolk index and shape index. In the research, it was found out that eggs which were presented for sale in Ordu, were lack of shell thickness, breaking, albumen index, yolk index, specific gravity. Eggs of some companies has high incidence of meat and bloodspot and shape index but weight of egg and air space were appropriate.

PDF

___

Anonim, 2009. TS‐1068 Tavuk yumurtası‐kabuklu. Türk Standartları Enstitüsü‐Türk Standardı.
Anonim, 2014. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Türk Gıda Kodeksi, Yumurta Tebliği, Tebliğ No: 2014‐55.
Çelebi, Ş. 2003. Yumurta tavuğu rasyonlarına geç dönemde hayvansal ve bitkisel yağ ilavesinin performans, yumurta kalitesi ve yumurta sarısı yağ asidi kompozisyonu üzerine etkileri. Doktora Tezi, Atatürk Üniv. Fen Bil. Enst., Erzurum.
Dede, M., Kahraman, N., Kaleli, D.Ö. 2005. Çukurova Üniversitesi öğrencilerinin yumurta tüketimi.
1.Ulusal Zootekni Öğrenci Kongresi 16‐17 Mayıs Adana, S: 12‐13.
Dikmen, B.Y., Şahan, Ü. 2007. Avrupa Birliğine uyum açısından yumurta ve ürünlerinde kalite kriterleri. Avrupa birliği kriterlerine uyum sürecinde Türkiye tavukçuluğu sempozyumu, Bildiriler Kitabı, 15 Kasım, S:183‐191.
Doğan, H. 2008.Adanada satışa sunulan yumurtalarda sunuş çeşitliliği ve kalite değişimi üzerine bir çalışma. Yüksek Lisans Tezi,Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı, Adana.
Doyon, G.,Bernier‐Cardou, M., Hamilton, R.G., Castaigne, F., Mac Lean, H. 1985. Egg quality. 1. Shell strength of eggs from five commerical strains of white leghorn hens during their first laying cycle. Poultry Science, 64:1685‐1695.
Durmuş, İ., Mızrak, C., Ertaş, S., Kaya, M. 2004. Yumurtacı ebeveynlerin rasyonlarına değişik düzeylerde çinko ilavesinin yumurtanın iç kalite özellikleri üzerine etkisi. Tavukçuluk Araştırma Dergisi, 5(1):16‐19.
Durmuş, İ. 2006. Geliştirilmekte olan yerli beyaz yumurtacı saf hatlar ve hibritlerinde verim özellikleri yumurta kalitesi ve kuluçka sonuçlarının belirlenmesi.
Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü,Zootekni Anabilim Dalı, Ankara.
Durmuş, İ., Kamanlı. S., Demirtas, E.S., Demir, S. 2010. Barred Rock‐1, Rhode Island Red‐2 ve Colombian yumurtacı saf hatlarında yumurta kalite özellikleri. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, 50 (1):33‐39.
Durmuş, İ. 2014. Yumurta Kalite Özelliklerinin Kuluçka Sonuçlarına Etkisi. Akademik Ziraat Dergisi, 3(2):95‐99.
Ekinci, Ö. 2013. Farklı kafes yoğunluklarında barındırılan yumurtacı tavukların rasyonlara bitkisel ekstraktlar ve vitamin ilavesinin verim, yumurta kalitesi ve bazı kan parametrelerine etkileri. Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Zootekni Anabilim Dalı, Erzurum.
Friars, G.W., Fairfull, R.W., Gavora, J.S., Gowe, R.S. 1978.
Eggs olid yields inselected and control strains at differentages. Processing and AbstractsWorlds Poultry Congress Rio De Janeiro, 1612‐1617.
Güneş, T., Türkoğlu M., Albayrak, M., Elibol, O., Giray, F.H. 1995. Değişik sosyal çevrelerde ilkokul öğrencilerinin yumurta tüketim durumları ve eğitimin tüketimin arttırılması üzerine etkileri. Uluslararası Tavukçuluk Kongresi YUTAV, İstanbul, S:655‐666.
Kamanlı, S. 2014. Tavukçuluk Araştırma Enstitüsünde bulunan beyaz yumurtacı saf hatlardan kanat tüylenme hızına göre cinsiyet ayırımına imkan veren hibrit elde etme imkanlarının araştırılması. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı, Ankara.
Karaca, H. 2004. Çeşitli fiziksel muamelelere tabi tutulmuş fiğin (Vicia sativa) yumurtacı tavuk rasyonlarına değişik oranlarda katılmasının performans ve yumurta kalite özellikleri üzerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
Karaçay, N. 2000. Yerli ve dış kaynaklı yumurtacı hibritlerin birinci ve ikinci verim dönemi performansları bakımından karsılaştırılması. Doktora Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı, Samsun.
Küçükyılmaz, K., Erensayın, C., Orhan, H. 2003. Zorlamalı tüy döktürülen yumurta tavuklarında değişik açlık sürelerinin yumurta verim performansı ile yumurta iç ve kabuk kalite kriterleri üzerine etkileri. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 16(2):199‐210.
Mızrak, C., Durmuş, İ., Kamanlı, S., Demirtaş, Ş.E., Kalebaşı, S., Karademir, E., Doğu, M. 2012. Determination egg consumption and consumer habits in Turkey. Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences. 36(6):592‐60.
Mineki, M., Kobayashi, M. 1998. Microstructural changes in stored hen egg yolk. J. Poultry Science. 35: 285‐294.
Olgun, O. 2011.Yumurtacı tavuk rasyonlarına farklı seviyelerde ilave edilen bor ve bakırın performans, yumurta kabuk kalitesi, yumurta sarısı kolesterolü ve kemiğin biyomekanik özelliklerine etkisi. Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
Petek, M. 2000. Avrupa topluluğu sürecinde yumurta tavukçuluğunda barındırma ile ilgili yeniden yapılanma. Çiftlik Dergisi, Mayıs 2000.
Sarıca, M., Erensayın, C. 2004. Tavukçuluk ürünleri. Tavukçuluk Bilimi, Yetiştirme ve Hastalıklar (Editörler, Türkoğlu, M., Sarıca, M.),Bey‐Ofset, 2. Basım,Ankara, S:100‐160.
Sarıca, M., Erensayın, C. 2009. Tavukçuluk ürünleri. Tavukçuluk Bilimi Yetiştirme, Besleme, Hastalıklar (Ed. Türkoğlu, M., Sarıca, M.), Bey ofset, 3. basım, Ankara, S: 588.
Sarıca, M., Yamak, U. S., Boz., M. A. 2010.Dış kaynaklı ve yerli yumurtacı hibritlerde yumurta kalitesinin yaşa bağlı değişimi.Tavukçuluk Araştırma Dergisi, 9 (1): 11‐17.
Sarıca, M., Erensayın, C. 2014. Tavukçuluk ürünleri. Tavukçuluk Bilimi Yetiştirme, Besleme, Hastalıklar (Ed. Türkoğlu, M., Sarıca, M.), Bey Ofset 4. Basım, S:116‐124, Ankara.
Şekeroğlu, A. 2002. Serbest yetiştirme (freerange) sisteminin beyaz vekahverengi yumurtacı genotiplerin yumurta verimi ve kalitesine etkileri. Doktora Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
Şekeroğlu, A., Sarıca, M. 2005. Serbest yetiştime (free‐ range) sisteminin beyaz ve kahverengi yumurtacı genotiplerin yumurta verim ve kalitesine etkisi. Tavukçuluk Araştırma Dergisi,6 (1):10‐16.
Şenköylü, N., Meriç, C. 1989. Yaz sıcaklarında ticari yumurtacı hibrit rasyonlarına vitamin C ve dikalsiyum fosfat ilavesinin yumurta verimi ve kalitesi üzerindeki Etkileri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 4: 1‐2.
Şenköylü, N. 2001. Modern tavuk üretimi. Anadolu matbaası. 3. Baskı, Tekirdağ, 538s.
Turan, B. 2006. Yumurta tavukçuluğunda farklı üretim sistemlerinin yumurta kalitesi üzerine etkileri. 19 Mayıs Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı, Samsun.
Uluocak, A.N. 1991. Yumurta büyüklüğü nelere bağlıdır. Teknik Tavukçuluk Dergisi, (72): 25‐ 40.
Uruk, A. E. 2007. Tavuk yetiştiriciliğinde AB standartları ve yeni teknikler. Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Seminer Konusu, Adana,19s.
Uruk, A. E. 2011. Ankara Tavukçuluk Araştırma Enstitüsünde geliştirilen çeşitli tavuk hatlarının fenotipik özelliklerinin tanıtılmasına ilişkin bir araştırma. Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı, Adana.