Seyithan SEYDOŞOĞLU, Nizamettin TURAN, Aylin OLUK

Bazı baklagil yem bitkileri ile arpa karışım oranları belirlenerek yem verimi ve kalitesine etkisinin araştırılması

Öz Bu çalışmanın amacı, yaygın (Vicia sativa L.) ve tüylü fiğ (Vicia villosa L.) ile arpa (Hordeum vulgare) karışım oranlarının belirlenerek yem verimi ve kalitesine etkisini incelemektir. Deneme, Siirt Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü deneme alanında kışlık olarak 2017-18 ve 2018-19 yetiştirme periyodunda iki yıl süreyle yürütülmüştür. Çalışma tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak kurulmuştur. Yaygın fiğ, tüylü fiğ ve arpa bitkileri yalın ve arpa ile dört farklı karışım oranında (80:20, 60:40, 40:60, 20:80) ekilerek yeşil ve kuru ot verimi, asitte çözünmeyen lif (ADF), nötr çözünmeyen lif (NDF), sindirilebilir kuru madde oranı, kuru madde tüketim oranı, nispi yem değeri, ham protein oranı ve ham protein verimi değerleri belirlenmiştir. En yüksek yeşil ve kuru ot verimi yalın arpadan elde edilmiştir. Genel olarak aranın girdiği karışımlarda, arpanın oranı artıkça yeşil ve kuru ot verimi de artmıştır. En yüksek ham protein oranı yalın ekilen baklagillerde, bunların arasında yaygın fiğde belirlenmiştir. Karışımdaki baklagillerin oranının artmasıyla ham protein oranı da artmıştır. Yalın ekilen baklagillerin ADF ve NDF oranı en düşük olmuştur. Karışımdaki baklagilleri oranı düştükçe ADF ve NDF oranının arttığı tespit edilmiştir. Sonuç olarak, yalın ekimlerin verimi yüksek çıksa da ot kalitesinin yüksek olması açısından baklagil karışımına %80 oranında arpanın ilave edilip ekilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Karışım oranı, kalite, verim, protein

PDF

___

Anonim, (2020). Siirt Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü. Siirt İli 2018 Yılı Çevre Durum Raporu 12.02.2020 tarihinde, https://webdosya.csb.gov.tr/ db/ced/icerikler/s--rt_-cdr2018 - 2019111509 4458. pdf) adresinden erişildi.
Anonim, (2019). Baklagil Yem Bitkileri Tarımsal Değerleri Ölçme Denemeleri Teknik Talimatı. T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü, 12.02.2020 tarihinde,https://www.tarimorman. gov.tr/BUGEM/TTSM/Belgeler/Duyuru%20Belgel eri/2019/%C3%A7ay%C4%B1r%20mera/baklagil %20yem%20bitkileri.pdf adresinden erişildi.
Aşık, F.F. (2006). Bezelye (Pisum sativum L.) ve arpa (Hordeum vulgare L.) karışımlarında karışım oranları ve biçim zamanlarının otun verimi ile kalitesi üzerine etkileri. Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Bursa
Avcıoğlu, Ş., & Avcıoğlu, R. (1982). Değişik karışım oranları ile biçim zamanlarının adi fiğ+yulaf hasıllarının verim ve diğer bazı özellikleri üzerine bir araştırma. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 19(2), 123-136.
Anlarsal, A. E., Ülger, A. C. Gök, M., Yücel, C., Çakır, B., & Onaç, I. (1996). Çukurova’da tek yıllık baklagil yem bitkisi + mısır üretim sisteminde baklagillerin ot verimleri ile azot fiksasyonlarının saptanması ve mısır üretiminde azot kullanımını azaltma olanakları. Türkiye 3. Çayır-Mer’a ve Yem bitkileri Kongresi, Erzurum, 362-368.
Ay, İ., & Mut, H. (2017). Yaygın fiğ ile yem bezelyesinin arpa ve yulaf ile karışımlarında uygun karışım oranının belirlenmesi. ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 5(2), 55–62.
Cherney, J.H., Volanec, J.J., & Nyquist, E.W. (1985). Sequential fiber analysis of forage as ınfluenced by sample weight. Crop Science, 5(1), 1113-1115.
Demiroğlu-Topçu, G., Kır, B., Çelen, A.E., & Kavut, T.Y. (2020) Değişik fiğ + tahıl karışımları için en uygun karışım oranı ve biçim zamanının belirlenmesi. ISPEC Tarım Bilimleri Dergisi, 4(2), 146-156.
Gündüz, T.E. (2010). Diyarbakır koşullarında karışım oranının Macar fiği (Vicia pannonica Crantz)+buğday (Triticum aestium var. aestium L.) karışımında ot verimi ve kalitesine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
Hatipoğlu, R., Çil, A., & Gül, İ. (1999). Diyarbakır koşullarında karışım oranının fiğ+tritikale karışımında ot verimi ve ot kalitesine etkileri üzerinde bir araştırma. GAP 1.Tarım Kongresi, 26- 28 Mayıs, 667-674, Şanlıurfa.
Kavut, Y. T., Geren, H., Soya, H., Avcıoğlu, R., & Kır, B. (2014). Karışım oranı ve hasat zamanlarının bazı yıllık baklagil yem bitkileri ile italyan çimi karışımlarının kışlık ara ürün performansına etkileri. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 51(3), 279-288.
Kır, H., Karadağ, Y., & Yavuz, T. (2018). The factors affecting yield and quality of hungarian vetch+cereal mixtures ın arid environmental conditions. Fresenius Environmental Bulletin, 27(12A), 9049-9059.
Kacar, B. (1972). Bitki ve toprağın kimyasal analizleri II. Bitki analizleri. Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara s. 646
Karakurt, E. (2014). Bazı fiğ türlerinde verim ve verim komponentleri arasındaki ilişkilerin Path Analizi ile Değerlendirilmesi. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 1(1):10-16.
Linn, J.G., & Martin, N.P. (1999). Forage quality Tests and Interpretations. 15.02.2020 tarihinde, https://www.extension.org/pages/68573/managi ng-dairy-nutrition-for-the-organic-herd:-foragetesting-and-interpreting-lab-analyses adresinden erişildi.
Seydoşoğlu, S., & Bengisu, G. (2019). Effects of different mixture ratios and harvest periods on grass quality of triticale (xTriticosecale wittmack) –forage pea (Pisum sativum L.) intercrop. Applied Ecology And Environmental Research, 17(6),13263-13271.
Sheaffer, C. C., Peterson M. A., Mccalın M., Volene J.J., Cherney,J.H., Johnson K.D.,Woodward W.T. & Viands D.R. (1995). Acid detergent fiber, neutral detergent fiber concentration and relative feed value, North American Alfalfa İmprovement Conference, Minneapolis.
Oddy, V.H., Robards, G.E., & Low, S.G. (1983). Prediction of in vivo dry matter digestibility from the fiber nitrogen content of a feed. In: Robards, G.E., Packham, R.G. (Eds.), Feed Information and Animal Production. Commonwealth Agricultural Bureaux, Farnham Royal, UK, pp. 395-398.
Önal-Aşçı, Ö., & Eğritaş, Ö. (2017) Yaygın fiğ-tahıl karışımlarında ot verimi, bazı kalite özellikleri ve rekabetin belirlenmesi. Tarım Bilimleri Dergisi, 23(2), 157-284.
Önal-Aşçı, Ö., Demirkol, G., & Kaşko-Arıcı, Y. (2020). Macar fiği kolza karışımlarının ot verimi, kalitesi ve bitkiler arasındaki rekabet bakımından değerlendirilmesi. Akademik Ziraat Dergisi, 9(1), 119-128.
Van Soest, P. J., Robertson, J. B., & Lewıs, B.A. (1991). Method for dietary fiber, neutral detergent fiber, and nonstarch polysaccharides in relation to animal nutrition. J. Dairy Sci., 74, 3583- 3597.
Tan, M., & Serin, Y. (1996). Değişik fiğ + tahıl karışımları için en uygun karışım oranı ve biçim zamanının belirlenmesi üzerine bir araştırma. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 27(4), 475-489.
Tan, M., & Menteşe, Ö. (2003). Yem bitkilerinde anatomik yapı ve kimyasal kompozisyonun besleme değerine etkileri. Atatürk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 34(1), 97-103.
Yıldırım, S., & Özaslan-Parlak, A. (2016). Tritikale ile bezelye, bakla ve fiğ karışım oranlarının belirlenerek yem verimi ve kalitesine etkileri. ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 4(1), 77–83.