Selçuklular Çağında Alaşehir

Bizans’ın kadim Philadelphia’sı, Türkiye Selçuklu Sultanı Süleymanşah tarafından alındıktan sonra (1079-1080) Alaşehir olarak adlandırılır. Bu hâkimiyet I. Haçlı seferinin (1096-1099) Selçuklularda meydana getirdiği zaaf sonunda biter ve tekrar Bizans’ın eline geçer. Buna rağmen adı Alaşehir olarak anılmaya devam etti. Selçuklular çağında adı kaynaklarda sıkça zikredilen Alaşehir, Ege bölgesinin Bizanslılar tarafından Selçuklulardan alınması sırasında da hep gündemde oldu. Özellikle Selçuklu sultanı I. Gıyaseddin Keyhüsrev’in Bizanslılarla giriştiği mücadelede ölümüyle sonuçlanan savaş bu bölgede geçmiş olmasından dolayı “Alaşehir Savaşı” (1211) olarak anıla gelmiştir. Bu makalede 1080’li yıllarda Selçuklularca ele geçirilen bölgenin, I. Haçlı seferi sonrasında elden çıkması ve I. Keyhüsrev’in ölümüne kadar süren tarihi, kronolojik olarak ele alınmıştır.

The Time of the Seljuk Alaşehir

Philadelphia have been named as Alaşehir after the occupation of Sultan Süleymanşah (1079-1080) of Anatolian Seljukids. Thes over eignty lasted about 25 years. Alaşehir had been ruled by Byzantium after the First Crusade (1096-1099) caused a weakness in Seljukid state. The region been mentioned in Seljukid writen source frequently also became important in the term of occupation of Aegean region by Byzantium. The combatresulted by the death of Sultan Gıyaseddin Keyhüsrev I was called as the Battle of Alaşehir (1211) owing to be placed in the area. In this article, the history of Alaşehir have been examined chronogically from the Seljukid occupation in 1080’s to the occupation of Byzantium and the death of Sultan Keyhüsrev I.

___

  • ALPTEKİN, Coşkun, 1994, “Türkiye Selçukluları”, Doğuştan Günümüze Büyük İslâm Tarihi, VIII, Kombassan Yayınları, Konya.
  • ANNA KOMNENOS, 1996, Alexiad, Çev: Bilge Umar, İnkılâp Kitabevi, İstan-bul. BAYKARA, Tuncer, 1997, I. Gıyaseddin Keyhüsrev (1164-1211), TTK, Anka-ra. BURGU, Yavuz Selim, 2011, Anadolu Selçukluları (Alâeddin Keykubad ve Zamanı), Selenge Yayınları, İstanbul.
  • CAHEN, Claude, 1994,Osmanlılardan Önce Anadolu’da Türkler, Çev: Y. Moran, e Yayınları, İstanbul.
  • ERSAN, Mehmet-Mustafa Alican, 2013,Sorularla Selçuklular Tarihi (Osman-lı’dan Önce Onlar Vardı Türkiye Selçukluları), Timaş Yayınları, İstanbul.
  • İBN BÎBÎ, 1996,el-Evâmirü’l-Alâ’iye fi’l-Umuri’l-Alâ’iye, I-II, Çev: M. Öztürk, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
  • İBN BİBİ, 2014,el-Evâmirü’l-Alâ’iyye fi’l-Umûri’l-Alâ’iyye (SELÇUKNÂME) II, Çev: Mürsel Öztürk, TTK, Ankara.
  • İLGÜREL, Mücteba, “Çaka Bey”, DİA, VIII, 186-188.
  • JORGA, Nicolae, 2005,Osmanlı İmparatorluğu Tarihi I (1300-1451), Çev: Nilü-fer Epçeli, Yeditepe Yayınevi, İstanbul.
  • KURAT, Akdes Nimet, 1966,Çaka Bey, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları, Ankara.
  • NİKETAS Khoniates, 1995,Historia, Çev: F. Işıltan, TTK, Ankara.
  • OSTROGORSKY, Georg, 1986,Bizans Devleti Tarihi, Çev: F. Işıltan, TTK, Ankara. SÜRYANÎ PATRİK MİHAİL VEKAİNAMESİ, II, 1944,Çev: H. D. Andreasyan, -TTK Kütüphanesi’ndeki Basılmamış Nüsha- Ankara. TURAN, Osman, 1998,Selçuklular Zamanında Türkiye, Boğaziçi Yayınları, İs-tanbul. ÜLKER, Necmi, 2002, “Batı Anadolu’nun Türkleşmesi: İzmir Örneği”, Türk-ler, VI, ed: H. C. Güzel-K. Çiçek-S. Koca, Ankara: Yeni Türkiye Yayınları, 288-293.
  • YİNANÇ, Mükrimin Halil, 1944, “Alaşehir”, İA, I, İstanbul 291-293.
  • --------------, Türkiye Tarihi, 1934, İÜ Yayınları, İstanbul.