Bekir Çobanzade’nin “Azerbaycan’ı Tedkik ve Tetebbu Cemiyeti”ndeki Faaliyetinden Kesitler

Yaptığı akademik çalışmalarıyla Türk Dünyasının değerleri arasında yer alan Bekir Sıtkı Çobanzade, yaşamının 12 yılını 1920-30’lı yılların önemli Türkoloji merkezi olan Azerbaycan’da geçirtti. Burada bulunan çeşitli akademik kurumlarda görev aldı, düşüncelerini paylaştı, eserler üretti. Bu kurumlardan biri de Azerbaycan’ı Tedkik ve Tetebbu Cemiyeti oldu. Çobanzade, bu kurumda değişik kademelerde görevler üstlenerek, Türkoloji çalışmalarının kurumsallaşması, genelde Doğu, özelde Türk dilinin, Türk Edebiyat Tarihinin sorunlarının tespiti ve çözümü, yeni Türkologların yetiştirilmesi, Türkoloji alanında saha çalışmalarının önemi üzerinde durdu ve benzer çalışmaları teşvik etti.  Makalede Çobanzade’nin Cemiyet’teki faaliyetleri tutanaklar eşliğinde ayrıntılı olarak irdelenmektedir. Ayrıca çalışmada tutanaklara geniş yer verilmekle dönemin akademik muhiti ve Türkologları üzerinde yapılacak çalışmalara katkı yapmak düşünülmektedir.

On Activities of Bekir Sıtkı Chobanzade in the Association of Exploration and Study of Azerbaijan

Bekir Sıtkı Chobanzade who made various academic works, took his place among the pioneers of the world of Turkic studies and spent 12 years of his life in Azerbaijan, the country that was the centre of Turkic studies in 20s and 30s. He was a member of various scientific institutions and organizations in Azerbaijan. He shared his opinions and produced lots of works. One of the organizations in which he participated in that period was The Association of Exploration and Study of Azerbaijan. Chobanzade took part in different positions in the Association and encouraged the institutionalisation of study of Turkic languages, determination and solving problems of the history of Turkish literature and in general of Orientalism, taught new Turcologists, underlined importance of the field work in the Turkology and stimulated similar studies. In this paper, activities of the Chobanzade in The Association have been examined according to the official records of the meetings. In addition, it is considered that giving widely place to the official records will make contribution to the study of academic environment and Turcologists of that period.        

___

  • A. Arşiv Kaynakları
  • ARDA, Koleksiyon 389, Klasör 1, Dosya 1, Yaprak 207-208, 211. ARDA, Koleksiyon 389, Klasör 1, Dosya 5, Yaprak 2-3. ARDA, Koleksiyon 389, Klasör 1, Dosya 6, Yaprak 5, 6-8. ARDA, Koleksiyon 389, Klasör 1, Dosya 8, Yaprak 2, 4-5, 7-12. ARDA, Koleksiyon 389, Klasör 1, Dosya 10, Yaprak 42, 69. ARDA, Koleksiyon 389, Klasör 1, Dosya 13, Yaprak 2-3. ARDA, Koleksiyon 389, Klasör 1, Dosya 15, Yaprak 7. ARDA, Koleksiyon 389, Klasör 1, Dosya 26, Yaprak 7, 11. ARDA, Koleksiyon 389, Klasör 1, Dosya 27, Yaprak 19, 35, 37, 39. ARDA, Koleksiyon 389, Klasör 1, Dosya 29, Yaprak 3. ARDA, Koleksiyon 389, Klasör 1, Dosya 48, Yaprak 12.
  • B. Makaleler
  • “Структура Общества Обследования и Изучения Азербайджана”, Известия Общества Обследования и Изучения Азербайджана, № 1, Баку 1925, c. 127-139. AĞAYEV, Elnur, 2013, “Bekir Çobanzade’nin “Azerbaycan’ı Tedkik ve Tetebbu Cemiyeti”ndeki Faaliyetleri ve Islahatlar Üzerine Görüşleri”, Hacettepe Üniversitesi Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi, yıl 9, sayı 17, Bahar, s. 135-170.
  • ÇOBANZADE, Bekir, 1928, “Profesör A. N. Samoiloviç”, Maarif İşleri, sayı 7-8, s. 80-86.